4 πράγματα που δεν ήξερες για το καρπούζι και θα σε εκπλήξουν!

Το καρπούζι είναι ένα από τα πιο πολυκαταναλωμένα φρούτα του καλοκαιριού. Είναι νόστιμο, ζουμερό και δροσιστικό, ενώ ταυτόχρονα προσφέρει σημαντικά οφέλη στην ανθρώπινη υγεία, νοουμένου ότι δεν περιέχει ζάχαρη και είναι πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά, βιταμίνες και μέταλλα.

Τι δεν ήξερες μέχρι σήμερα για το καρπούζι;
Πέραν από τα γνωστά οφέλη του καρπουζιού, τα οποία θα αναφέρουμε αναλυτικά πιο κάτω, υπάρχουν και τέσσερα «άγνωστα» πράγματα για το καρπούζι, μπροστά στα οποία θα εκπλαγούν ακόμη και οι λάτρεις του συγκεκριμένου φρούτου.

1. Η φλούδα και οι σπόροι του καρπουζιού τρώγονται
Μετά την κατανάλωση της σάρκας του καρπουζιού, δεν χρειάζεται να πετάξετε την φλούδα και τους σπόρους του. Η φλούδα και οι σπόροι του καρπουζιού, μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως προσθήκες σε σούπες και τηγανιτές πατάτες. Η φλούδα είναι πλούσια σε φυτικές ίνες και μικροθρεπτικά συστατικά, όπως η βιταμίνη C και ο ψευδάργυρος. Οι σπόροι, είναι πλούσιοι σε φώσφορο, κάλιο, πρωτεΐνες, φυλλικό οξύ, υγιές λίπος, σίδηρο, ψευδάργυρο και μαγγάνιο. Οι σπόροι του καρπουζιού μπορούν να προστεθούν σε σαλάτες και σε smoothies.

2. Υπάρχει κίτρινο καρπούζι
Όταν μιλάμε για καρπούζι, δεν μιλάμε απαραίτητα μόνο για το κόκκινο καρπούζι. Υπάρχουν πάνω από 1000 ποικιλίες καρπουζιού, με διάφορα είδη σάρκας. Για παράδειγμα, υπάρχει το κίτρινο καρπούζι, το οποίο δεν περιέχει λυκοπένιο. Το λυκοπένιο είναι η ουσία που δίνει στο καρπούζι το κόκκινο του χρώμα. Το κίτρινο καρπούζι έχει μια άλλη ουσία που ονομάζεται βήτα-καροτίνη, που σύμφωνα με τους ειδικούς, προσφέρει πολλά οφέλη στην ανθρώπινη υγεία. Συγκεκριμένα, μελέτες δείχνουν ότι η βήτα-καροτίνη, μειώνει τον κίνδυνο οφθαλμικών παθήσεων, όπως η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας. Ταυτόχρονα, το κίτρινο καρπούζι αποτελεί εξαιρετική πηγή βιταμίνης C.

3. Το καρπούζι ανακουφίζει τον μυικό πόνο
Αν συνηθίζετε να κάνετε γυμναστική, σίγουρα θα έχετε έρθει αντιμέτωποι κατά καιρούς με μυϊκούς πόνους. Το καρπούζι, και κυρίως η φλούδα του, περιέχει ένα συγκεκριμένο αμινοξύ που ονομάζεται L-κιτρουλίνη, το οποίο ανακουφίζει τον πόνο στους μυς μετά την προπόνηση. Παρόλο που επιβάλλεται περαιτέρω έρευνα για να αποδειχθεί ότι πράγματι το καρπούζι μειώνει τους μυϊκούς πόνους, μια φέτα καρπούζι θα μπορούσε να αποτελέσει ένα υπέροχο και δροσιστικό σνακ μετά την προπόνηση.

4. Το καρπούζι υποστηρίζει την ανδρική γονιμότητα
Ένα από τα πιο εκπληκτικά πιθανά οφέλη του καρπουζιού στην ανθρώπινη υγεία, είναι η επίδρασή του στην ανδρική γονιμότητα. Μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε το 2023, διαπίστωσε ότι η κατανάλωση καρπουζιού, συνδέεται με παράγοντες που σχετίζονται με την αναπαραγωγική υγεία και τη γονιμότητα του άνδρα, όπως η καλύτερη ποιότητα του σπέρματος και η στυτική λειτουργία. Μάλιστα, υπάρχουν ενδείξεις ότι το καρπούζι μπορεί να επηρεάσει την έκκριση ορισμένων ορμονών στους άνδρες που σχετίζονται με τη γονιμότητα.

Ποια είναι τα πιο γνωστά οφέλη του καρπουζιού στην ανθρώπινη υγεία;

Σε γενικές γραμμές οι αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες του καρπουζιού, υποστηρίζουν την υγεία ολόκληρου του σώματος.
Ορισμένα από τα γνωστά οφέλη του καρπουζιού στην ανθρώπινη υγεία είναι τα ακόλουθα:

1. Ενυδάτωση σώματος
Η σωστή ενυδάτωση του σώματος, είναι πολύ σημαντική ολόχρονα, αλλά τους καλοκαιρινούς μήνες, είναι ακόμη πιο σημαντική, διότι η ζέστη προκαλεί εφίδρωση και η αναπλήρωση των υγρών που χάνονται είναι πολύ σημαντική προς αποφυγή της αφυδάτωσης. Παρόλο που η κατανάλωση νερού είναι η πρώτη επιλογή, για την κάλυψη των αναγκών του σώματος σε υγρά, εν τούτοις δεν είναι η μοναδική επιλογή. Ένα από τα πιο ενυδατικά φρούτα για το σώμα, είναι το καρπούζι, το οποίο αποτελείται κατά 92% από νερό.

2. Βελτίωση λειτουργίας του πεπτικού συστήματος
Το καρπούζι, όπως είπαμε νωρίτερα, αποτελείται από 92% νερό. Ταυτόχρονα όμως, περιέχει και φυτικές ίνες, οι οποίες βελτιώνουν τη πεπτική λειτουργία. Με βάση αυτό, η κατανάλωση καρπουζιού μπορεί να μειώσει τη πιθανότητα δυσκοιλιότητας.

3. Υποστήριξη καρδιαγγειακής υγείας
Το λυκοπένιο που υπάρχει στο καρπούζι μειώνει τη χοληστερίνη και την υψηλή αρτηριακή πίεση, δύο καταστάσεις οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων. Η κιτρουλίνη, είναι ακόμη ένα συστατικό που υπάρχει στο καρπούζι, το οποίο βελτιώνει την υγεία του καρδιαγγειακού συστήματος, αυξάνοντας τα επίπεδα του μονοξειδίου του αζώτου, το οποίο ωθεί τα αιμοφόρα αγγεία να διαστέλλονται, μειώνοντας την αρτηριακή πίεση.

4. Μείωση κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου
Το καρπούζι περιέχει συστατικά, όπως το λυκοπένιο και η κουκουρβιτακίνη Ε, τα οποία καταδεικνύονται από μελέτες ως αντικαρκινικά. Το λυκοπένιο συσχετίζεται με χαμηλότερο κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου και καρκίνου του προστάτη. Η κουκουρβιτακίνη Ε, αποτρέπει τον σχηματισμό καρκινικών όγκων, μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζεται αυτοφαγία.

5. Καύση λίπους
Η κιτρουλίνη που υπάρχει στο καρπούζι, μεταβολίζεται μέσα στο σώμα σε αργινίνη. Μελέτες δείχνουν ότι η αργινίνη μειώνει σημαντικά το Δείκτη Μάζας του Σώματος, την περίμετρο της μέσης και τη μάζα του λίπους. Για την επιβεβαίωση αυτών των αποτελεσμάτων χρειάζονται περαιτέρω μελέτες.

Υπάρχουν κίνδυνοι από την υπερβολική κατανάλωση καρπουζιού;

Το καρπούζι είναι μεν απίστευτα θρεπτικό, ωστόσο, η υπερκατανάλωσή του μπορεί να προκαλέσει σημαντικές παρενέργειες, όπως:

Συμπτώματα σε άτομα με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS): Το καρπούζι είναι πλούσιο σε FODMAP, που στην πραγματικότητα είναι υδατάνθρακες βραχείας αλυσίδας (σάκχαρα), οι οποίοι δεν απορροφούνται εύκολα από το έντερο. Σε άτομα με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, η υπερκατανάλωση FODMAP μπορεί να προκαλέσει πόνο, φούσκωμα, δυσκοιλιότητα ή/και διάρροια.
Διαβήτης: Η υπερκατανάλωση καρπουζιού μπορεί δυνητικά να αυξήσει το σάκχαρο του αίματος και να οδηγήσει σε διαβήτη.
Λυκοπιναιμία: Η υπερβολική κατανάλωση καρπουζιού, μπορεί να προκαλέσει λυκοπιναιμία, μια κατάσταση που προκαλεί κιτρινο-πορτοκαλί αποχρωματισμό στο δέρμα.

Ποιος δεν πρέπει να καταναλώνει καρπούζι;

Τα άτομα που δεν πρέπει να καταναλώνουν καρπούζι είναι τα εξής:
Άτομα με αλλεργία στη γύρη: Οι άνθρωποι που είναι αλλεργικοί στη γύρη, μπορεί να έρθουν αντιμέτωποι με κάποια αλλεργική αντίδραση μετά τη κατανάλωση καρπουζιού και ως εκ τούτου θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί. Σε περίπτωση που μετά την κατανάλωση καρπουζιού εμφανίσετε συμπτώματα όπως κνίδωση, εμετός και δυσκολία στην αναπνοή, ενδέχεται να έχετε αλλεργία στη γύρη και θα πρέπει να αποφεύγετε το καρπούζι, κυρίως την εποχή των αλλεργιών.

Άτομα με ημικρανίες: Τα άτομα που ταλαιπωρούνται από ημικρανίες, θα πρέπει να αποφεύγουν το καρπούζι, διότι υπάρχουν ενδείξεις ότι προκαλεί πονοκέφαλο σε άτομα με ημικρανίες. Παρόλα αυτά, δεν εμφανίζουν όλα τα άτομα με χρόνια ημικρανία πονοκέφαλο μετά την κατανάλωση καρπουζιού, οπότε παρατηρείστε τα συμπτώματά σας και αν δεν επηρεάζεστε, συνεχίστε να καταναλώνετε καρπούζι.
Πώς θα ενσωματώσετε το καρπούζι στη διατροφή σας;
Το καρπούζι είναι ένα ευέλικτο φρούτο που μπορεί εύκολα να ενσωματωθεί στη διατροφή του κάθε ανθρώπου, με τους ακόλουθους δημιουργικούς τρόπους:

Κόψτε το καρπούζι σε φέτες και ψήστε το για λίγα λεπτά από τη μια πλευρά στη σχάρα, δημιουργώντας μια αλμυρή μπριζόλα καρπουζιού.
Κόψτε το καρπούζι σε κύβους και καταναλώστε το ως φρούτο ή ως προσθήκη σε σνακ.
Προσθέστε σε ένα μπολ, τυρί φέτα, αγγούρι, φρέσκο δυόσμο και κομμάτια καρπουζιού και δημιουργήστε μια εύγευστη καρπουζοσαλάτα.
Δημιουργήστε πουρέ καρπουζιού, προσθέστε το χυμό σε φορμάκια παγωτού και τοποθετήστε τα στην κατάψυξη μέχρι να στερεοποιηθούν. Καταναλώστε το ως παγωτό.