Ο ποταμός στην Ελλάδα που στα νερά του πνίγηκε ο μυθικός βασιλιάς

Ο βασιλιάς της Θράκης, γιος του Άρη, δεν άντεξε τον θάνατο του γιου του Ρήσου, που σκοτώθηκε μπροστά στα τείχη της Τροίας, κι έπεσε στο ποτάμι και πνίγηκε. Ήταν ο βασιλιάς Στρυμόνας που έδωσε και το όνομά του στον ποταμό στον οποίο τερμάτισε τη ζωή του.

Στην τραγωδία του Ευριπίδη Ρήσος, ο ήρωας είναι γιος του ποταμού Στρυμόνα και μιας Μούσας, της Ευτέρπης ή της Κλειώς ή της Καλλιόπης. Η Μούσα, από ντροπή για το πάθημά της, έριξε το παιδί στα νερά του ποταμού πατέρα του και εκείνος το παρέδωσε στις Νύμφες για να το μεγαλώσουν.

Διάφορα επεισόδια συντελούνται κοντά στα νερά του ποταμού:

α) Κοντά στις εκβολές του Στρυμόνα αποβιβάστηκε ο Διόνυσος φτάνοντας στη Θράκη, όπου αντιμετώπισε την εχθρότητα του βασιλιά Λυκούργου.

β) Ως δέκατο άθλο ο Ηρακλής διατάχθηκε από τον Ευρυσθέα να οδηγήσει στις Μυκήνες από την Ερύθεια, ένα απομονωμένο νησί στον Ωκεανό, τις αγελάδες του βασιλιά Γηρυόνη, γιου του Χρυσάορα και της Καλλιρρόης. Μετά από μακρά και περιπετειώδη πορεία στις χώρες της Μεσογείου, ο ήρωας έφτασε στις ιωνικές ακτές της Ελλάδας, όπου μια βοϊδόμυγα, σταλμένη από την Ήρα, τρέλανε το κοπάδι και το διασκόρπισε στα βουνά της Θράκης.

Ο Ηρακλής κατηγόρησε τον Στρυμόνα, ποταμό αρχικά πλωτό, ότι δυσκόλεψε το έργο του να συγκεντρώσει τις αγελάδες. Τον γέμισε λοιπόν με πέτρες και από τότε έπαψε να είναι πλωτός. Σύμφωνα με άλλη εκδοχή του μύθου, ο Ηρακλής δεν μπορούσε να διασχίσει τον ποταμό επειδή δεν υπήρχε πέρασμα. Έριξε λοιπόν τεράστιους βράχους εμποδίζοντας τα πλοία να τον διαπλέουν.

Προφανώς σε ανάμνηση αυτού του επεισοδίου σε οξυπύθμενο μελανόμορφο αμφορέα του Kopenhagen (ιδιωτική συλλογή) του 480/470 π.Χ., ο Ηρακλής βρίσκεται στον κήπο των Εσπερίδων μαζί με τους ποτάμιους θεούς Ωκεανό, Στρυμόνα, Νείλο (ΝΙΛΟΣ).

Ο ποταμός Στρυμόνας
Έχει συνολικό μήκος περίπου 390 χιλιομέτρων και το μεγαλύτερο μέρος του είναι στο έδαφος της Βουλγαρίας, από όπου και πηγάζει. Στην Ελλάδα ρέουν 118 χιλιόμετρά του, αποκλειστικά στο έδαφος του νομού Σερρών. Μπαίνει δυτικά του Προμαχώνα και χωρίζεται σε δύο κλάδους με τον δυτικό να φτάνει στη λίμνη Κερκίνη.

Στη συνέχεια οι δύο κλάδοι ενώνονται και πάλι σχηματίζοντας ενιαία κοίτη. Σε μήκος περίπου 50 χιλιομέτρων η κοίτη του Στρυμόνα είναι τεχνητή, με φράγματα και αρδευτικά κανάλια. Εκβάλλει, με μικρό δέλτα, στον Στρυμονικό κόλπο, στο Αιγαίο.

Γνωστός από τον αρχαίο κόσμο, ο Στρυμόνας αναφέρεται από τον Ηρόδοτο, τον Θουκυδίδη, τον Στράβωνα, τον Αισχύλο κ.ά. Αναγνωρίζοντας τη συμβολή του στην ευφορία της περιοχής, οι άνθρωποι που ζούσαν κοντά του τον είχαν θεοποιήσει χτίζοντας προς τιμήν του ναούς και απεικονίζοντάς τον στα νομίσματά τους.

Αποτελούσε άλλωστε και σημαντικότατο υδάτινο δρόμο που συνέδεε της ακτές του Βορείου Αιγαίου με τη θρακική ενδοχώρα.

Σε όλο το διάβα του ο ποταμός δημιουργεί μια εξαιρετικά πλούσια σε βιοποικιλότητα περιοχή. Υδρόβια βλάστηση κοσμεί τις όχθες του με λεύκες, ιτιές, πλατάνια και ακακίες. Εκεί φωλιάζουν και πολλά ζώα και πουλιά ενώ στα νερά του αφθονούν πολλά είδη ψαριών.

Μαζί με την Κερκίνη, ο Στρυμόνας είναι μία από τις σημαντικότερες περιοχές για την ορνιθοπανίδα της Ευρώπης ενώ βιότοποι σχηματίζονται και στις εκβολές του. Φιλοξενεί δε έναν από τους μεγαλύτερους πληθυσμούς από βίδρες στην Ελλάδα.

Οι εκβολές του ποταμού στην Κερκίνη είναι πιθανώς το πιο ενδιαφέρον σημείο του, με πλήθος διαδρομών γύρω από το ποτάμι να προσκαλούν τον επισκέπτη να βιώσει την εγγύτητα με τη φύση και να απολαύσει τις εντυπωσιακές εικόνες.