Πως δημιουργήθηκαν τα Μετέωρα;

Το γεωλογικό φαινόμενο των Μετεώρων έχει κατά καιρούς απασχολήσει πολλούς Έλληνες και ξένους γεωλόγους και ακόμα και σήμερα δεν έχει πλήρως ερμηνευθεί.

Είναι ιδιαιτέρως ενδιαφέρον ότι ούτε η Ελληνική Μυθολογία ούτε οι αρχαίοι Έλληνες αλλά ούτε κάποιος ξένος ιστορικός έχουν αναφερθεί στον χώρο αυτό. Η επικρατέστερη θεωρία σχετικά με τον σχηματισμό των βράχων στην περιοχή των Μετεώρων έχει διατυπωθεί από ένα σπουδαίο Γερμανό γεωλόγο, τον Al. Philipson. Επισκέφθηκε την Ελλάδα στα τέλη του 19ου αιώνα και μελέτησε το μοναδικό γεωλογικό φαινόμενο των Μετεώρων.

Τα αποτελέσματα αυτών των καταπληκτικών μελετών δημοσιεύτηκαν το 1897 στο Βερολίνο. Τίτλος της δημοσίευσης «Thessalien und Epirus. Reisen und Forschungen Im Nördlichen Griechenland» (“Θεσσαλία και Ήπειρος, Ταξίδια και Εξερευνήσεις στην Βόρεια Ελλάδα”).

Περάσαν πάνω από εκατόν είκοσι χρόνια απο την πρώτη έκδοση και η εργασία αυτή παραμένει αξεπέραστη. Όλες οι νεότερες έρευνες και μελέτες που πραγματοποιήθηκαν στην περιοχή βασίστηκαν πάνω στην μελέτη αυτή. Ο ίδιος αναφέρει στο βιβλίο του : “Το βραχώδες τοπίο των Μετεώρων αδιαμφισβήτητα ανήκει στα πλέον πρωτόγνωρα και μοναδικά, τα οποία μπορεί να δει κανείς στον κόσμο».

Τον Απρίλιο του 1893, με αφετηρία τα Τρίκαλα ξεκινά το ταξίδι του στα χωριά της περιοχής όπου παρατηρεί και περιγράφει στοιχεία της κοινωνικής και επαγγελματικής δραστηριότητας.

Η αφήγησή του αφορά κάθε τομέα – τη γεωγραφία, την εθνογραφία, τη στρωματογραφία /γεωλογία, την τεκτονική, την ορογραφία, τη βλάστηση, την οικοδόμηση, το κλίμα, την καταγωγή των κατοίκων.

Το πρωινό της 22ας Απριλίου, ο Φίλιπσον ιππεύει από τα Τρίκαλα προς Καλαμπάκα. Φτάνοντας στην Καλαμπάκα, αναγνωρίζει την κυριαρχία της θέσης της στην είσοδο από τα Χάσια προς τη Θεσσαλία. Βλέπει μπροστά του, όπως ο ίδιος λέει, “μια μικρή, χωρίς ιδιαίτερη σημασία κωμόπολη, που παρ’ όλη τη στρατηγική θέση και σημασία της δεν παρουσιάζει καμία οχύρωση.

Είναι στενά κτισμένη και με όχι ευθείς δρόμους, χωρίς ιδιαίτερη κίνηση, παρότι είναι το τέρμα του σιδηροδρόμου. Μετρά 1939 κατοίκους, είναι η πρωτεύουσα επαρχίας, έδρα επισκόπου και επανδρώνεται με ένα τάγμα ευζώνων’’.

Με τον ίδιο συστηματικό τρόπο που χρησιμοποιούσε μέχρι τότε, παρατηρεί και περιγράφει κάθε λεπτομέρεια γεωλογικών στοιχείων που συναντά στο δρόμο του. Από τα σημαντικότερα σημεία της γεωλογικής του έρευνας, αναφέρουν οι επιστήμονες, είναι η στοιχειοθέτηση θεωρίας για το σχηματισμό των βράχων των Μετεώρων.

Ο Φίλιπσον γνωρίζει τις παλιότερες αναφορές, παρατηρώντας όμως ο ίδιος τον χώρο και συγκεντρώνοντας τα δικά του δεδομένα, μπορεί να διατυπώσει τη δική του άποψη. Παρατηρώντας την υφή και τη σύσταση των λίθων, θεωρεί ότι πρόκειται για προϊόν ραγδαίου θαλασσίου ρεύματος, σε μια περιοχή που κυριαρχεί ένα ωκεάνιο δελταϊκό περιβάλλον με έντονα θαλάσσια ρεύματα, που εκτονώνονται σε μία πλατιά λεκάνη – τη Θεσσαλική.

Με αυτή την παραδοχή ερμηνεύει την ύπαρξη μεγάλου μεγέθους κροκάλων και την εναλλαγή τους με λεπτόκοκκα υλικά: άργιλος, μάργα κ.τ.λ Η άποψη του Φίλιπσον θεωρείται ολοκληρωμένη, και η θεωρία του δεν βρίσκεται σε αντίθεση με την παράδοση που αναφέρεται στη θάλασσα της Θεσσαλίας.

Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη θεωρία του Γερμανού γεωλόγου Φίλιπσον, η δημιουργία αυτών των τεράστιων ογκολίθων οφείλεται σ΄ ένα δελτοειδή κώνο από ποταμίσιους ογκόλιθους και ασβεστολιθικά πετρώματα που για εκατομμύρια χρόνια χύνονταν σε θαλάσσια έκταση που κάλυπτε τότε τη Θεσσαλία.

Οι γεωλογικές μεταβολές των αιώνων ανύψωσαν και αποσφήνωσαν το τμήμα αυτό, όταν αποτραβήχτηκαν τα νερά στο Αιγαίο. Έτσι, αργότερα κατά την τριτογενή περίοδο που διαμορφώθηκαν οι αλπικές πτυχώσεις της οροσειράς της Πίνδου, αποκόπηκε αυτός ο κώνος από τη συμπαγή μορφή του δημιουργώντας επιμέρους μικρότερους, αυτοί που υφίστανται σήμερα, και ανάμεσά τους τη κοιλάδα του Πηνειού ποταμού. Λέγεται ότι στις κορυφές τους έχουν βρεθεί απολιθωμένα όστρακοειδή.

Οι παραδοχές και προτάσεις, που διατυπώνει στη θεωρία του ο Φίλιπσον, αποτελούν μέχρι σήμερα τον βασικό κορμό για την ερμηνεία της δημιουργίας των βράχων των Μετεώρων. Η εντύπωση που προκαλείται στο Γερμανό γεωλόγο από τους βράχους των Μετεώρων είναι μάλλον ισχυρότατη, καθώς αναφέρει επανειλημμένα το γεγονός ότι δεν απαντάται στη βιβλιογραφία φυσικό τοπίο ανάλογο με αυτό των Μετεώρων, τόσο σε έκταση όσο και μέγεθος.

guidemeteora.gr