Το «μαθηματικά τέλειο» αστρικό σύστημα που ανακαλύφθηκε σε απόσταση 105 ετών φωτός από τη Γη

Μπορεί το «μαθηματικά τέλειο» αστρικό σύστημα που ανακαλύφθηκε να αλλάξει τις προοπτικές της ζωής;

Κρυμμένο στον αστερισμό της Βερενίκης, μόλις 105 έτη φωτός από τη Γη, το αστέρι HD 110067 είναι ένα κρυμμένο στολίδι του Γαλαξία μας. Αυτό το μητρικό άστρο έχει καθοδηγήσει τα απορρίμματά του από έξι εξωπλανήτες σε τροχιά σε ένα κοσμικό βαλς, κλειδωμένο σε ρυθμικό χρονισμό από βαρυτικές δυνάμεις. Νέα έρευνα δείχνει ότι το κομψό σύστημα εξάδυμων του αστεριού μπορεί να είναι δισεκατομμύρια χρόνια νεότερο από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως. Αν ναι, θα μπορούσε να μειώσει τους υποψήφιους για πλανήτες που υποστηρίζουν τη ζωή σε αυτό το ανώμαλο σύστημα.

Προηγούμενες μελέτες που χρησιμοποιούσαν το διάγραμμα Hertzsprung-Russell -ένας δοκιμασμένος και αληθινός χάρτης που εντοπίζει την ηλικία ενός άστρου μέσω της φωτεινότητας και της θερμοκρασίας του- τοποθετούσαν το αστέρι σε ηλικία περίπου 8 δισεκατομμυρίων ετών. Αλλά για αστέρια μικρότερης μάζας από τον ήλιο, αυτή η μέθοδος μπορεί να μην είναι σωστή, σύμφωνα με τον Klaus-Peter Schröder, αστρονόμο στο Πανεπιστήμιο του Guanajuato στο Μεξικό.

Έτσι ο Schröder και οι συνεργάτες του ξεκίνησαν να επαναξιολογήσουν την ηλικία του άστρου εξετάζοντας άλλα χαρακτηριστικά: τα επίπεδα δραστηριότητάς του και τον ρυθμό περιστροφής του. Η νέα τους μελέτη τοποθετεί το HD 110067 σε μια σχετικά στάμπα ηλικίας 2,5 δισεκατομμυρίων ετών — περίπου 5,5 δισεκατομμύρια χρόνια νεότερη από ό,τι είχε αρχικά υπολογιστεί. Η έρευνα της ομάδας δημοσιεύτηκε στις 22 Νοεμβρίου στο περιοδικό Astronomy & Astrophysics.

Δυνατότητες ζωής;

Ο τέλειος συγχρονισμός των πλανητών του HD 110067 δεν απαιτεί απαραιτήτως μακροχρόνια ανατροφή από ένα αστέρι μέσης ηλικίας. Μάλλον, σύμφωνα με τον Schröder, μπορεί να χρειάστηκαν μόλις 1 δισεκατομμύριο χρόνια για να αρχίσουν ορισμένοι από τους εσωτερικούς πλανήτες να επαναλαμβάνουν τον προσεκτικό χορό τους μέσω ενός βαρυτικού φαινομένου που ονομάζεται παλιρροϊκό κλείδωμα – που σημαίνει ότι η μία πλευρά ενός πλανήτη βλέπει συνεχώς το άστρο του, όπως η σταθερή όψη του φεγγαριού της Γης.

Η απροσδόκητη νεότητα του HD 110067 μπορεί επίσης να ρίξει νέο φως σε περιβάλλοντα εξωπλανητών. Μέχρι στιγμής, και οι έξι γνωστοί πλανήτες του συστήματος βρίσκονται σε τροχιά κοντά στο μητρικό άστρο τους, όπου οι συνθήκες είναι πολύ καυτές για να δημιουργηθεί ζωή. Αλλά οι τρέχουσες μέθοδοι ανίχνευσης εξωπλανητών ευνοούν πλανήτες με μικρότερες τροχιές. Περισσότεροι πλανήτες μπορεί ακόμη να περιστρέφονται πιο μακριά από το HD 110067 στην κατοικήσιμη ζώνη του και κατά συνέπεια να έχουν ηπιότερο κλίμα, είπε ο Schröder.

Αλλά η θερμοκρασία είναι μόνο ένας παράγοντας. Τα νεότερα αστέρια εκπέμπουν επίσης θανατηφόρες δόσεις ακτίνων Χ και ακτίνων γάμμα. Με τη σειρά του, η πρόσφατα εκλεπτυσμένη ηλικία του HD 110067 μπορεί να περιορίσει την πιθανότητα ζωής σε αυτούς τους αόρατους εξωγήινους κόσμους.

(εικόνα Thibaut Roger (NCCR PlanetS))