Αυτό είναι το νέο μάθημα που θα διδάσκεται φέτος από το Νηπιαγωγείο έως και τη Γ’ λυκείου

Το πρώτο κουδούνι της νέας σχολικής χρονιάς θα χτυπήσει στα σχολεία όλης της χώρας την Τετάρτη 11 Σεπτεμβρίου και μαζί του θα φέρει σημαντικές αλλαγές που αφορούν όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες όπως ανακοίνωσε το Υπουργείο Παιδείας.

Η ηγεσία του Υπουργείου επανειλημμένως έχει τονίσει ότι στοχεύει στη διεύρυνση των οριζόντων των μαθητών, στην κατανόηση των κειμένων και στην απομάκρυνση από την αποστήθιση, μέσω της ενίσχυσης της φιλαναγνωσίας.

Στο πλαίσιο αυτό, αρχής γενομένης από την νέα σχολική χρονιά 2024-25, εισάγεται η ανάγνωση ολόκληρων λογοτεχνικών έργων, αντί αποσπασματικών κειμένων όπως συνέβαινε έως σήμερα. Σε όλες τις τάξεις, από το νηπιαγωγείο έως και τη Γ’ λυκείου, θα διανεμηθούν από ένα έως τρία βιβλία (ανάλογα την τάξη), πάνω στα οποία οι μαθητές θα κάνουν εργασίες και συγκεκριμένες δραστηριότητες. Κορυφαίοι Έλληνες και ξένοι συγγραφείς θα βοηθήσουν τα παιδιά να αγαπήσουν το βιβλίο και να αναπτύξουν την κριτική τους ικανότητα και σκέψη. Οι εκπαιδευτικοί θα μυηθούν, μέσω ειδικής επιμόρφωσης, για τον τρόπο λειτουργίας της τάξης ενώ οι μαθητές θα λάβουν τα βιβλία τους μέσω της αποστολής σχολικών βιβλίων.

Λογοτεχνία: Η προσθήκη έκπληξη στο πρόγραμμα όλων των τάξεων

Αυτήν την αλλαγή είχε προαναγγείλει ο Υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης αναφέροντας χαρακτηριστικά σε ομιλία του ότι τα λογοτεχνικά βιβλία θα γίνουν ο συστηματικός τρόπος διδασκαλίας του μαθήματος της Λογοτεχνίας, όπως γίνεται σε πολλές άλλες χώρες. Μάλιστα τότε είχε τονίσει ότι «η ανάγνωση ενός βιβλίου είναι μία εμπειρία αγωγής. Πρέπει να επιδιώξουμε την βιβλιοφιλία, την αγάπη για το βιβλίο, ειδικά στην ψηφιακή εποχή».

Σε συνέντευξή του μάλιστα στην Καθημερινή είχει αποκαλύψει ότι «Από το σχολικό έτος 2024-2025, και συγκεκριμένα στο δεύτερο μισό του, θα εντάξουμε ένα πλήρες λογοτεχνικό βιβλίο – δύο μικρότερα στην Α΄ Λυκείου – στο ωρολόγιο πρόγραμμα.»

Τα λογοτεχνικά βιβλία που θα διδαχθούν οι μαθητές ανά τάξη

Σε εκείνη την συνέντευξη εξάλλου ο Κυριάκος Πιερρακάκης έδωσε μια πρώτη γεύση για το πώς θα ενταχθεί η Λογοτεχνία στο ωρολόγιο πρόγραμμα των μαθητών αποκαλύπτοντας μάλιστα και τα λογοτεχνικά βιβλία με τα οποία θα εγκαινιαστεί αυτή η νέα θεματική. Τα βιβλία που έχουν επιλεχθεί θεωρούνται κλασικά και αποτελούν αναγνώσματα που προτείνονται να διαβάστουν από παιδιά για να έρθουν σε επαφή με λογοτεχνικά ρεύματα και υψηλές ιδέες.

Ειδικότερα βάσει του προγραμματισμού οι μαθητές του Γυμνασίου θα καταπιαστούν με τις «Περιπέτειες του Σέρλοκ Χολμς» του Άρθουρ Κόναν Ντόιλ. Οι αστυνομικές ιστορίες με πρωταγωνιστή τον πιο έξυπνο ντετέκτιβ του κόσμου, τον Σέρλοκ Χολμς, εισάγουν τον αναγνώστη στην ικανότητα να συλλέγει στοιχεία, να συνδυάζει γεγονότα και να παρατηρεί λεπτομέρειες που οι υπόλοιποι αγνοούν. Kαμιά υπόθεση δε μένει ανεξιχνίαστη από τον διασημότερο ντετέκτιβ όλων των εποχών. Μαζί με τον καλό του φίλο και συνεργάτη, δόκτορα Γουάτσον, καλούνται να ξεδιαλύνουν υποθέσεις που κρύβουν πολλά παράξενα γεγονότα, απρόοπτα και ανατροπές. Ιστορίες γεμάτες αγωνία και μυστήριο που θα μυήσουν τους έφηβους αναγνώστες στον θαυμαστό και παράξενο κόσμο του Σέρλοκ Χολμς.

Οι μαθητές του Λυκείου θα διδαχθούν τον «Ιούλιο Καίσαρα» του Σαίξπηρ και το «1984» του Τζoρτζ Όργουελ.

Πρόκειται για δύο αναγνώσματα υψηλής αισθητικής και αναγνωστικής αξίας. Tην υπόθεση του «Ιούλιου Καίσαρα» -που, όπως φαίνεται, γράφτηκε στο τέλος του 1598, ή στις αρχές του 1599- ο Σαίξπηρ την πήρε από εγγλέζικη μετάφραση του Πλούταρχου και, συγκεκριμένα, από τους βίους του Καίσαρα και του Βρούτου. […] Η τραγωδία αυτή θα μπορούσε να έχει για τίτλο «Καίσαρας και Βρούτος». Ο Ιούλιος Καίσαρας, με τις λίγες εμφανίσεις ως την πρώτη σκηνή της τρίτης πράξης, όπου σκοτώνεται από τους συνωμότες, δεν είναι ούτε ο πρώτος, ούτε από τους πρώτους ρόλους. Ο χαρακτήρας του περιγράφεται περισσότερο από τους συνωμότες, και πολύ λιγότερο με τις εμφανίσεις του. […] Οι δραματικές φάσεις της συνωμοσίας ζωγραφίζονται με τη ζωηρή φράση και με τις βαθιές μεταπτώσεις των προσώπων, τονώνοντας το πρωταρχικό, το ουσιαστικό συστατικό της συνοχής και της ενότητας του έργου. Η αξιολόγηση της συνωμοσίας και του ρόλου του πλήθους είναι το στοιχείο-κλειδί για τη λύση του κυριότερου ίσως προβλήματος της σκηνοθεσίας· τη λύση, που αποκλείει τη διάσπαση σε δύο υποθέσεις, που εξασφαλίζει, δηλαδή, τη συνοχή και την ενότητα της τραγωδίας. Και το τέλος της συνωμοσίας έρχεται σαν μοίρα συντριπτική, τραγική, που φέρνει τη σύγχυση και σπρώχνει στον όλεθρο.

Το δυστοπικό μυθιστόρημα που ο Όργουελ συνέγραψε το 1948 (αντιστρέφοντας τα δύο τελευταία ψηφία στον τίτλο του βιβλίου) καταδεικνύεται σήμερα πιο επίκαιρο από ποτέ. Το έτος είναι το 1984, και σε ολόκληρο τον δυτικό κόσμο έχει επιβληθεί το ολοκληρωτικό καθεστώς της Ωκεανίας, το οποίο επιδίδεται, μέσα από ηλεκτρονικές οθόνες και την Αστυνομία Σκέψης, στη συνεχή ηλεκτρονική παρακολούθηση των πολιτών. Στην κορυφή της εξουσίας, ο πανίσχυρος, άφαντος αλλά πανταχού παρών, εντέλει, Μεγάλος Αδελφός. Μέσα σε αυτό το ασφυκτικό πλαίσιο, ο Ουίνστον Σμιθ, ένα φαινομενικά πειθήνιο μέλος του Κόμματος, ονειρεύεται την ανατροπή του καθεστώτος. Η γνωριμία του με τη νεότερή του Τζούλια πυροδοτεί ένα ανεξέλεγκτο ερωτικό πάθος. Καθώς ο έρωτας λογίζεται εδώ πράξη αντίστασης, οι δύο εραστές θα βρεθούν αντιμέτωποι με τους χειρότερους εφιάλτες τους. Είναι εκπληκτικό πώς το ζοφερό όραμα του 1984 έρχεται και επανέρχεται στο προσκήνιο: από τα χρόνια των απολυταρχικών κομμουνιστικών καθεστώτων της Ανατολικής Ευρώπης έως τις στρατοκρατικές δικτατορίες σε χώρες της Δύσης και του λεγόμενου Τρίτου Κόσμου, και κυρίως σήμερα, στην εποχή του θρησκευτικού φανατισμού, της παγκοσμιοποίησης και του Διαδικτύου, με τη συνεχιζόμενη συζήτηση περί ψευδών ειδήσεων και των μαζικών ηλεκτρονικών παρακολουθήσεων από κυβερνήσεις αλλά και μεγάλες ιδιωτικές εταιρείες.

Ενώ οι λιλιπούτειοι μαθητές Νηπιαγωγείου θα καταπιαστούν με τα παραμύθια των Αδελφών Γκριμ, του Χάνς Κρίστιαν Άντερσεν και τις ιστορίες του Αισώπου. Οι αδελφοί Γκριμ, στην προσπάθειά τους να συλλέξουν και να καταγράψουν προφορικούς μύθους μέσα από τα γερμανικά νοικοκυριά του 19ου αιώνα -κάποιοι από τους οποίους είχαν αποτελέσει πραγματικά συμβάντα, βγαλμένα μέσα από τη ζωή- με απώτερο στόχο τη διατήρηση της γερμανικής παραδοσιακής κληρονομιάς, κατάφεραν να δημιουργήσουν μια τεράστια συλλογή παραμυθιών. Η γοητεία των παραμυθιών των Αδερφών Γκριμ βρίσκεται στις ιστορίες που δεν φαίνονται αλλά υπονοούνται και είναι κρυμμένες μέσα στα παραμύθια τους. Έχουν μεταφραστεί στις περισσότερες γλώσσες του κόσμου και πολλά από αυτά έχουν μεταφερθεί στην μεγάλη οθόνη.

Τέλος οι μαθητές Δημοτικού θα γνωρίσουν τους «Μύθους» του Ζαν ντε Λα Φονταίν και τον εμβληματικό «Μικρό Πρίγκιπα» του Αντουάν ντε Σαιντ Εξυπερύ. Ενώ όπως αποκάλυψε ο υπουργός «Και φυσικά κλασικοί Έλληνες συγγραφείς, όπως η Πηνελόπη Δέλτα και ο Κωνσταντίνος Θεοτόκης. Ο στόχος είναι, με την καθιέρωση του πολλαπλού βιβλίου, να υπάρχουν τουλάχιστον τέσσερις εναλλακτικές σε κάθε τάξη, από τις οποίες κάθε εκπαιδευτικός μαζί με τους μαθητές θα επιλέγουν τα δύο που επιθυμούν.»