Ανακαλύφθηκε χρυσή πλάκα με επιγραφή στα Ελληνικά σε ρωμαικό φρούριο στην Γεωργία

Κατά τη διάρκεια ανασκαφών στο ρωμαϊκό φρούριο Άψαρος στη Γεωργία, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν μια μοναδική χρυσή αναθηματική πλάκα που δόθηκε στον Δία Δολιχένο.

Τον δεύτερο αιώνα μ.Χ., η μυστηριώδης λατρεία του Δία Δολιχένου, ενός ρωμαϊκού θεού και της λεγόμενης «Ανατολικής θεότητας», κορυφώθηκε κάτω από τους Σεβέρι στις αρχές του τρίτου αιώνα μ.Χ., και στη συνέχεια έσβησε γρήγορα. Οι μελετητές αναφέρονται περιστασιακά στον Δία Δολιχένο ως «Βάαλ της Ντολίχης» ή «Δολιχηνικό Βάαλ». Με αυτή την ανακάλυψη, οι ερευνητές επιβεβαίωσαν τη λατρεία αυτής της θεότητας, που ήταν δημοφιλής στους Ρωμαίους στρατιώτες.

Το Φρούριο της Αψάρου, είναι ένα καλοδιατηρημένο ρωμαϊκό φρούριο του 1ου αιώνα μ.Χ. που βρίσκεται στη δυτική Γεωργία, λίγο πριν από τα σύγχρονα τουρκικά σύνορα. Το φρούριο της Αψάρου χτίστηκε πριν από περίπου 2.000 χρόνια στα σύνορα της ρωμαϊκής επαρχίας της Καππαδοκίας.

Σύμφωνα με τον Έλληνα ιστορικό Προκόπιο της Καισαρείας, ο Άψυρτος, γιος του βασιλιά Αιήτη (Βασίλειο της Κολχίδας), είναι θαμμένος στη θέση του φρουρίου και γι’ αυτό ονομαζόταν Άψαρος.

Φέτος, για πρώτη φορά, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν μια χρυσή αναθηματική πλάκα. Είναι μια μικρή, λεπτή πλάκα, που εφαρμόζει στην παλάμη του χεριού, με ανάγλυφα διακοσμητικά και επιγραφή στα ελληνικά. Η πλάκαπου βρέθηκε ήταν δώρο στον Δία των Δολίχων, μια θεότητα δημοφιλή στους Ρωμαίους στρατιώτες.

«Επιβεβαιώνει τη λειτουργία κοντά στο εύρημα, τόπο λατρείας, ναό αφιερωμένου στον Δία Καπιτωλίνο. Αυτή η θεότητα διαφέρει από τον Jupiter Capitolinus, την επίσημη ρωμαϊκή θεότητα. Οι ρίζες της λατρείας του Δία του Δολιχένου μπορούν να εντοπιστούν στα ανατολικά, στα σύνορα της σύγχρονης Συρίας και της Τουρκίας. Ήταν μια τοπική θεότητα που, για λόγους που δεν εξηγούνται πλήρως, έγινε δημοφιλής στους ρωμαϊκούς στρατιωτικούς κύκλους», – περιέγραψε ο Δρ Radosław Karasiewicz-Szczypiorski στο Science.

Τόνισε ότι η εύρεση ενός ουσιαστικά άθικτου χρυσού αντικειμένου από την αρχαιότητα είναι ένα μοναδικό γεγονός. «Επίσης στη θέση μας αυτό είναι σπάνιο. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι η στρατιωτική κοινότητα δεν φορούσε χρυσά αντικείμενα, ένα σπάνιο φαινόμενο στην καθημερινή χρήση. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι η φρουρά ή οι αξιωματικοί δεν είχαν αποθέματα σε χρυσό», είπε ο αρχαιολόγος.

Υπενθύμισε ότι το Γόνιο είναι γνωστό για τον θησαυρό των χρυσών αντικειμένων που βρέθηκαν τη δεκαετία του 1970. Συνδέεται έμμεσα με τη φρουρά, αποδεικνύοντας ότι αξιωματικοί ή άνθρωποι που είναι υπεύθυνοι για τους οικονομικούς πόρους της φρουράς, μπορεί να έχουν θάψει σεντούκια από χρυσό.

Εκτός από τη χρυσή πλάκα, οι ερευνητές συνέλεξαν και άλλα αντικείμενα που δείχνουν την ελλιπή εξήγηση της λατρείας του Δία Δολιχένου. Πρόκειται κυρίως για μικρά χάλκινα ειδώλια, τα οποία απεικονίζουν έναν ταύρο και έναν αετό, που συμβολίζουν τον Δία.

«Η αναθηματική πλάκα που έμεινε στον τόπο λατρείας μας φέρνει πιο κοντά στην εύρεση του ναού. Ίσως τον βρούμε τα επόμενα χρόνια», είπαν οι ερευνητές.

(εικόνα: Πολωνικό Κέντρο Μεσογειακής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας)