Ανακάλυψαν δάσος που εξαφανίστηκε πριν από 22 εκατομμύρια χρόνια

Ένα μαγκρόβιο δάσος ευδοκιμούσε σε ένα νησί στη διώρυγα του Παναμά μέχρι που μια βίαιη ηφαιστειακή έκρηξη το έθαψε σε τέφρα και βράχο πριν από 22 εκατομμύρια χρόνια – εξαλείφοντάς το από τον πλανήτη.

Τώρα, οι επιστήμονες στο Ινστιτούτο Τροπικών Ερευνών Smithsonian έχουν βρει τα απολιθωμένα υπολείμματα των δέντρων που κάποτε διέσχιζαν την άκρη του νερού στο νησί Barro του Κολοράντο. Συνολικά βρέθηκαν 121 διατηρημένα κομμάτια ξύλου, που εξακολουθούν να φέρουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους.

Μαζί με την εκ νέου ανακάλυψη του χαμένου δάσους, η ομάδα διαπίστωσε ότι ήταν γεμάτο με ένα είδος που δεν βλέπουμε στη Γη σήμερα.

Τα απολιθώματα δείχνουν ότι μια τεράστια ηφαιστειακή έκρηξη προκάλεσε ένα lahar, μια βίαιη ροή νερού, λάσπης, τέφρας και βράχων. Ένα lahar ρέει σαν υγρό σκυρόδεμα σε ιλιγγιώδεις ταχύτητες και μπορεί να καλύψει αμέσως μια περιοχή. Δεν αφήνει στα φυτά και τα ζώα καμία ευκαιρία να σαπίσουν ή να αποσυντεθούν.

Στις αρχές του Μειόκαινου Εποχής, περίπου 23 εκατομμύρια χρόνια πριν, οι μεγάλες μάζες γης της Νότιας Αμερικής και της πλάκας της Καραϊβικής συγκρούστηκαν, διαμορφώνοντας το τοπίο του Παναμά και της υπόλοιπης Κεντρικής Αμερικής.

Τότε ήταν που ο λόφος που τελικά θα γινόταν το νησί Barro Colorado αναδύθηκε από τον ωκεανό. Γύρω από τις άκρες του αναπτύχθηκε ένα μαγκρόβιο δάσος, του οποίου τα δέντρα ανέβηκαν τόσο ψηλά όσο 130 πόδια στον αέρα, έγραψαν οι συγγραφείς της μελέτης.

Δείγματα ιζημάτων δείχνουν ότι το δάσος αναπτύχθηκε στην υφάλμυρη ζώνη όπου συναντώνται αλμυρά και γλυκά νερά, ιδανικές συνθήκες για μαγκρόβια. Η έλλειψη άλλων απολιθωμάτων δέντρων στην περιοχή υποδηλώνει ότι άλλα είδη θα είχαν δυσκολία να ζήσουν σε αυτόν τον βιότοπο.

Το υφάλμυρο νερό δεν ήταν το μόνο πράγμα που έκανε τις συνθήκες ιδανικές για ένα τεράστιο μαγκρόβιο δάσος.

Οι ατμοσφαιρικές συγκεντρώσεις διοξειδίου του άνθρακα ήταν πολύ υψηλότερες κατά τη διάρκεια του Μειόκαινου από ό, τι τώρα – πάνω από 500 μέρη ανά εκατομμύριο (ppm), σε σύγκριση με περίπου 419 ppm σήμερα.

Δεδομένου ότι τα δέντρα καταναλώνουν CO2 για να αναπτυχθούν, οι συγγραφείς της μελέτης κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι αυτά τα αρχαία είδη θα ήταν σε θέση να φτάσουν σε ύψη πολύ μεγαλύτερα από τα σημερινά μαγκρόβια δέντρα.

Οι επιστήμονες έχουν ονομάσει το δέντρο Sonneratioxylon barrocoloradoensis – το πρώτο μέρος είναι το γένος στο οποίο ανήκει, μια ομάδα που εξακολουθεί να υπάρχει σήμερα. Το δεύτερο μέρος του ονόματός του δείχνει πού μεγάλωσε, το νησί Barro Colorado.

Οι ίδιες γεωλογικές δραστηριότητες που σχημάτισαν το νησί Barro Colorado σήμαναν επίσης το τέλος αυτού του αρχαίου δάσους. Λίγο καιρό μετά την εγκατάσταση του δάσους, έως και ένα εκατομμύριο χρόνια αργότερα, εξερράγη ένα τοπικό ηφαίστειο.

Η τέφρα και οι βράχοι του συνδυάστηκαν με το υπάρχον νερό και τη λάσπη για να καλύψουν τα δέντρα σε ένα λαχάρ.

Εξάλλου, οι ίδιες συνθήκες που παρήγαγαν αυτό το δάσος και το κατέστρεψαν συνέβαιναν σε όλη τη μεταβαλλόμενη Γη: Οι μεταβαλλόμενες πλάκες του πλανήτη έσπρωξαν τη γη προς τα πάνω, στη συνέχεια σχηματίστηκαν μαγκρόβια και η ηφαιστειακή δραστηριότητα τα κατέστρεψε.