Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν μια μαρμάρινη πλάκα 1.900 ετών που έφερε μια αρχαία ελληνική επιγραφή στα Ρωμαϊκά Λουτρά της Hisarya, μια μικρή παραθεριστική πόλη στην επαρχία Plovdiv της Βουλγαρίας, που αποκαλύπτει ποιος διαχειριζόταν τα οικονομικά της επαρχίας της Θράκης και πότε χτίστηκαν τα λουτρά.
Η Hisarya βρίσκεται περίπου 40 χιλιόμετρα από την πόλη του Plovdiv. Τα παλαιότερα ερείπια που έχουν βρεθεί στην πόλη χρονολογούνται από τον 4ο αιώνα π.Χ. Ιδρύθηκε από τον αυτοκράτορα Διοκλητιανό, ο οποίος έδωσε και το όνομα της πόλης, που τότε ονομαζόταν Διοκλησιανούπολη.
Η Χισάρια έχει ρωμαϊκά λουτρά εξαιρετικά καλά διατηρημένα και την εποχή εκείνη χρησιμοποιούνταν για ιαματικές επεμβάσεις. Η πόλη έχει 22 σημεία με μεταλλικό νερό με διαφορετική φυσικοχημική σύσταση και θερμοκρασία που έχει αποδεδειγμένες θεραπευτικές ιδιότητες.
Η μαρμάρινη πλάκα ανακαλύφθηκε σε ειδικό χώρο και είναι αφιερωμένη στον αυτοκράτορα Αντώνιο Πίο και τον Μάρκο Αυρήλιο. Το κείμενο δίνει ακριβείς πληροφορίες ότι τα λουτρά κατασκευάστηκαν το έτος 152 και ότι τα οικονομικά της επαρχίας Θράκης διαχειριζόταν ο Βολούσιος Σεβήρος.
Η επιγραφή τοποθετήθηκε την εποχή του κυβερνήτη της επαρχίας Θράκης Γαλώνιου Φρόντωνα και ήταν δωρεά της Ελίας Μπεντίντα και του συζύγου της για τα ιαματικά λουτρά στην αυτοκρατορική περιοχή κοντά στις ιαματικές πηγές.
Η ανακάλυψη επιβεβαιώνει την προηγούμενη δήλωση για την κατασκευή των λουτρών στα μέσα του 2ου αιώνα.
Ο επιγράφος Dr. Nikolay Sharankov από το Πανεπιστήμιο της Σόφιας «St. Kliment Ohridski» εργάζεται ήδη για την ανάγνωση της επιγραφής, διευκρίνισε ο δήμος της Χισάριας.
Ο αναπληρωτής καθηγητής Mitko Madjarov, Διευθυντής του Αρχαιολογικού Μουσείου Hisarya, δήλωσε στη Βουλγαρική Εθνική Τηλεόραση: «Η επιγραφή είναι άθικτη, διαστάσεων 1,3 x 70 cm. Όταν μιλάμε για αυτοκρατορική λατρεία, σημαίνει ότι τοποθετήθηκε σε χώρο λατρείας. Το δωμάτιο στο οποίο βρέθηκε είναι μια βαθιά πισίνα, μια τεράστια ποσότητα μαρμάρου, κρυπτοπλάκες και σίγουρα αυτό το δωμάτιο ήταν ιερό», είπε.
Τα Ρωμαϊκά Λουτρά χτίστηκαν μετά τον χαρακτηρισμό της περιοχής ως αυτοκρατορική κτήση και αργότερα αναδείχθηκαν ως η πρωτεύουσα των λουτρών της Θράκης και των Βαλκανίων.
Μέχρι στιγμής περίπου 3,5 δεκάρια έχουν ανασκαφεί και εξερευνηθεί στα Ρωμαϊκά Λουτρά. Σύμφωνα με τον Αναπλ. Καθ. Madjarov, το πολύτιμο τεχνούργημα αποτελεί προϋπόθεση για νέες ανακαλύψεις στα Ρωμαϊκά Λουτρά:
«Πριν από μερικά χρόνια, βρήκαμε ένα αρσενικό πόδι ενός συμπαγούς αγάλματος και είναι πολύ πιθανό να βρούμε αυτό το άγαλμα και εδώ – είτε θα είναι αυτοκράτορα είτε του Θεού της Υγείας, θα το δείξουν μελλοντικές ανασκαφές. ”
Οι ειδικοί ορίζουν τα ευρήματα ως εξαιρετικά πολύτιμα γιατί δίνουν μια πιο ξεκάθαρη ιδέα για τη σημασία του θερμομεταλλευτικού κοιτάσματος της αρχαίας πόλης Διοκλητιανούπολης.
Πρόκειται για το τρίτο επιγραφικό μνημείο που ανακαλύφθηκε στον χώρο κατά τη διάρκεια των σωστικών αρχαιολογικών ανασκαφών στο πλαίσιο του έργου του δήμου Χισάρια, το οποίο υλοποιείται στο πλαίσιο του επιχειρησιακού προγράμματος Περιφέρειες σε ανάπτυξη.
Η μαρμάρινη πλάκα εκτίθεται πλέον σε ειδικό χώρο στο Αρχαιολογικό Μουσείο.