Το συνολικό δημόσιο χρέος στον κόσμο έχει «σπάσει τον πήχη» των 100 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Τον Ιούνιο 2024, οι Ηνωμένες Πολιτείες δαπάνησαν πάνω από το 30% όλων των εσόδων του προϋπολογισμού για την πληρωμή τόκων για το εθνικό χρέος.
Τα παγκόσμια επίπεδα χρέους σπάνε νέα ρεκόρ. Στις αρχές του τρέχοντος έτους, τα μέσα ενημέρωσης, επικαλούμενα το Ινστιτούτο Διεθνών Χρηματοοικονομικών (IIF), ανέφεραν την είδηση πως το συνολικό παγκόσμιο χρέος το 2023 «έσπασε τον πήχη» των 300 τρισ. δολαρίων.
Το παγκόσμιο χρέος αποτελείται από ιδιωτικό και δημόσιο χρέος. Στις αρχές του περασμένου έτους, το συνολικό παγκόσμιο χρέος ήταν 297,5 τρισεκατομμύρια δολάρια και στο τέλος του έτους έφτασε τα 313 τρισεκατομμύρια δολάρια Σε διάστημα δέκα ετών, το συνολικό παγκόσμιο χρέος αυξήθηκε κατά περισσότερο από 100 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Το Διεθνές Ταμείο έχει ήδη δημοσιεύσει στοιχεία για το δημόσιο χρέος των χωρών μελών του ΔΝΤ στα τέλη του 2023, στον ιστότοπό του εδώ και αρκετό καιρό. Επιπλέον, δίνονται όχι σε απόλυτους, αλλά σε σχετικούς όρους, ως ποσοστό του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος.
Στην ομάδα των οικονομικά ανεπτυγμένων χωρών, το ύψος του δημόσιου χρέους ανήλθε στο 111% του ΑΕΠ. Για τις αναπτυσσόμενες χώρες το ποσοστό ήταν 68%. Στις χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής έφτασε το 73,7% και για τις χώρες της Μέσης Ανατολής και της Κεντρικής Ασίας το 44,9%. Γενικά στις αναπτυσσόμενες χώρες της Ασίας άγγιξε το 78,1% και για τις αφρικανικές χώρες το 60,1%.
Είναι αξιοσημείωτο ότι για κάποιο λόγο το Διεθνές Ταμείο δεν παρέχει ποτέ το συνολικό ποσό του δημόσιου χρέους σε όλο τον κόσμο σε απόλυτες τιμές (σε δολάρια). Επομένως, πρέπει να στραφούμε στις εκτιμήσεις ιδιωτών εμπειρογνωμόνων. Ειδικότερα, η ανάλυση των απόλυτων δεικτών του ενοποιημένου δημόσιου χρέους (το συνολικό ύψος του χρέους της κεντρικής κυβέρνησης, των περιφερειών και των δήμων) στον κόσμο παρέχεται από την πηγή πληροφοριών Visual Capitalist. Στις αρχές του περασμένου έτους, το δημόσιο χρέος στον κόσμο ανερχόταν σε 97,13 τρισ.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν στην πρώτη θέση με 33,23 τρισ. δολάρια.
Στην δεύτερη θέση βρίσκεται η Κίνα με $14,69 τρισ.
Στην τρίτη θέση βρίσκεται η Ιαπωνία με $10,80 τρισ.
Αυτές είναι οι τρεις πρώτες, στις οποίες οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιπροσώπευαν το 34,2% του παγκόσμιου δημόσιου χρέους, η Κίνα το15,1%· η Ιαπωνία το 11,1%. Συνολικά, οι τρεις πρώτες αντιπροσώπευαν 58,72 τρισεκατομμύρια δολάρια και το 60,4% του παγκόσμιου συνόλου. Ακολούθησε (σε τρισεκατομμύρια δολάρια στην παρένθεση το μερίδιο του παγκόσμιου δημόσιου χρέους, %):
ΗΒ – 3,47 (3,6)
Γαλλία – 3,35 (3,5)
Ιταλία – 3.14 (3.2)
Ινδία – 3,06 (3,1)
Γερμανία – 2,92 (3,0)
Καναδάς – 2,25 (2,3)
Βραζιλία – 1,87 (1,9)
Αποδεικνύεται ότι οι δέκα πρώτες χώρες με τις υψηλότερες απόλυτες τιμές δημόσιου χρέους στις αρχές του περασμένου έτους αντιπροσώπευαν το 81% του συνολικού παγκόσμιου δημόσιου χρέους.
Οι ειδικοί βασιζόμενοι σε στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για 178 χώρες, έκαναν τον δικό τους υπολογισμό των ενοποιημένων κρατικών χρεών. Εκτιμούν ότι το παγκόσμιο χρέος έχει ξεπεράσει τα 100 τρισεκατομμύρια δολάρια για πρώτη φορά. Στο τέλος του περασμένου έτους ανερχόταν σε περισσότερα από 101 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Ινστιτούτο McKinsey, το 2000 το συνολικό δημόσιο χρέος στον κόσμο ήταν ίσο με 22 τρισεκατομμύρια δολάρια, που ήταν περίπου το ένα τέταρτο του συνόλου (δημόσιου και ιδιωτικού) παγκόσμιου χρέους (87 τρισεκατομμύρια δολάρια). Το 2007, το παγκόσμιο δημόσιο χρέος αυξήθηκε στα 33 τρισεκατομμύρια δολάρια, που ήταν λιγότερο από το ένα τέταρτο του συνολικού παγκόσμιου χρέους (142 τρισεκατομμύρια δολάρια). Τέλος, το 2014 το παγκόσμιο δημόσιο χρέος έφτασε τα 58 τρισεκατομμύρια δολάρια, που ισοδυναμούσε με το 29% του συνολικού παγκόσμιου χρέους (199 τρισεκατομμύρια δολάρια).
Από αυτά τα στοιχεία προκύπτει ότι το παγκόσμιο δημόσιο χρέος αυξάνεται αυτόν τον αιώνα με ταχύτερους ρυθμούς από το παγκόσμιο ιδιωτικό χρέος. Το παγκόσμιο δημόσιο χρέος στο τέλος του 2023 ήταν 4,6 φορές υψηλότερο από το 2000. Ενώ το παγκόσμιο ιδιωτικό χρέος κατά την διάρκεια αυτής της περιόδου αυξήθηκε κατά 3,3 φορές.
Στην λίστα των χωρών, με βάση την απόλυτη αξία του δημόσιου χρέους, που συνέταξε η RIA Novosti, βλέπουμε τους ίδιους τρεις ηγέτες – τις ΗΠΑ, την Κίνα και την Ιαπωνία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι πολύ μπροστά από όλους τους άλλους, με το εθνικό τους χρέος στα τέλη του 2023 να ανέρχεται σε 37,5 τρισεκατομμύρια δολάρια. Η αύξηση κατά την διάρκεια του έτους ήταν 6%. Η Κίνα έχει εθνικό χρέος 14,9 τρισ. δολάρια, η αύξηση κατά την διάρκεια του έτους ήταν 8%.
Η Ιαπωνία έχει εθνικό χρέος 10,6 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια, μειώθηκε κατά 3%. Το συνολικό χρέος των τριών χωρών στο τέλος του 2023 είναι 63,0 τρισεκατομμύρια δολάρια. Έτσι, το μερίδιο των ΗΠΑ στο παγκόσμιο δημόσιο χρέος είναι 37,1%, της Κίνας 14,8% και της Ιαπωνίας – 10,5%. Το συνολικό μερίδιο των τριών χωρών στο παγκόσμιο δημόσιο χρέος είναι 62,4%.
Προβλέπονται όμως και άλλα πιθανά ρεκόρ για το δημόσιο χρέος.
Για παράδειγμα, το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου των ΗΠΑ προέβλεψε πρόσφατα ότι το εθνικό χρέος των ΗΠΑ θα «σπάσει το όριο» των 50 τρισ. δολαρίων το 2034. Ωστόσο, ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν ότι η Αμερική μπορεί να μην ζήσει για να δει αυτό το «ρεκόρ».
Το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ μόλις δημοσίευσε στοιχεία για την εκτέλεση του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού της χώρας τον Ιούνιο. Τον Ιούνιο, οι Ηνωμένες Πολιτείες ξόδεψαν 140 δισεκατομμύρια δολάρια για πληρωμές τόκων για το εθνικό χρέος, ποσό ρεκόρ στην ιστορία. Ο συνολικός αριθμός από τις αρχές του 2024 έχει αυξηθεί στα 868 δισεκατομμύρια δολάρια και μέχρι το τέλος ολόκληρου του έτους θα μπορούσε να φτάσει τα 1,15 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Οι δαπάνες για τόκους αυξάνονται ραγδαία, αλλά τα έσοδα του προϋπολογισμού δεν συμβαδίζουν με αυτές. Ως αποτέλεσμα, τον Ιούλιο 2024 οι Ηνωμένες Πολιτείες ξόδεψαν πάνω από το 30% όλων των εσόδων του προϋπολογισμού για την πληρωμή τόκων για το εθνικό τους χρέος.
Η εξυπηρέτηση του εθνικού χρέους έχει ήδη υπερβεί τις αμυντικές δαπάνες, καθιστώντας το το κύριο στοιχείο στον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό των ΗΠΑ. Ένα τέτοιο ρεκόρ χρέσους, που φαινομενικά αφορά μόνο τις Ηνωμένες Πολιτείες, έχει επηρεάσει ολόκληρο τον κόσμο. Η Αμερική οδηγείται ταχύτατα προς μια κρατική χρεοκοπία, η οποία θα προκαλέσει παγκόσμια χρηματοπιστωτική και οικονομική καταστροφή, αφού πολλές χώρες του κόσμου είναι πιστωτές του αμερικανικού κράτους.
Υγ. Σε ποιον χρωστάμε όλα αυτά τα λεφτά;;