Σας έχει τύχει να νιώσετε ένα δυσάρεστο συναίσθημα πριν σας συμβεί κάτι κακό; Ή να νιώθετε μία ανησυχία καθώς μιλάτε με κάποιον; Η διαίσθηση δεν είναι μόνο αβάσιμη ανησυχία ή παράλογος φόβος.
Στην πραγματικότητα, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα το ένστικτό σας να ψιθυρίζει κάτι που το λογικό μέρος του εγκεφάλου δεν έχει αντιληφθεί. Η διαίσθηση στέλνει τα δικά της μηνύματα, όταν οι πράξεις μας έρχονται σε σύγκρουση με τις επιθυμίες, τις αξίες μας, το σωστό ή το δίκαιο. Είναι αναγκαίο να μάθουμε ν’ ακούμε τη διαίσθησή μας.
Τα 7 συναισθήματα που δεν πρέπει ποτέ να αγνοήσετε
Υπάρχει κίνδυνος
Μπορώ να το κάνω
Είναι σωστό/λάθος
Χρειάζομαι βοήθεια
Χρειάζεται να προσφέρω βοήθεια
Κάτι δεν πηγαίνει καλά
Δεν αισθάνομαι άνετα
Υπάρχει κίνδυνος
Αν το σώμα σας, σας λέει να φύγετε από μία κατάσταση, μην το αγνοήσετε, ακούστε το. Ο εγκέφαλος μπορεί να αισθανθεί τον κίνδυνο ασυνείδητα. Η ικανότητα αυτή του εγκεφάλου διαμορφώνεται με βάση προηγούμενες εμπειρίες και τη σύγκριση παρόμοιων καταστάσεων. Το αποτέλεσμα είναι μία περίεργη αίσθηση στα σπλάχνα. Όπως γράφουν οι ψυχολόγοι Shoba Sreenivasan PhD και Linda E. Weinberger PhD, «οι ενστικτώδεις αντιδράσεις μπορούν να έχουν βαθύ αντίκτυπο στη λήψη αποφάσεων ενός ατόμου. Για παράδειγμα, αν κάποιος επισκέπτεται μια άγνωστη περιοχή και έχει ένα αίσθημα δυσφορίας, το να φύγει από εκεί, είναι μια καλή ιδέα». Άρα, η διαίσθηση δεν είναι τόσο αφηρημένη όσο πιστεύουμε. Ο νευροεπιστήμονας και ψυχολόγος Joel Pearson, την περιγράφει ως «τη μαθημένη, θετική χρήση των ασυνείδητων πληροφοριών για καλύτερες αποφάσεις ή ενέργειες».
Μπορώ να το κάνω
Αν νιώθετε ότι μπορείτε να καταφέρετε κάτι, έστω και αν είναι η πρώτη φορά που το επιχειρείτε, μπορεί να μην πέφτετε έξω. Η καλύτερη συμβουλή είναι να ακολουθήσετε το ένστικτό σας και να το κάνετε, βγάζοντας απ’ το μυαλό σας την αμφιβολία. Αυτό είναι ουσιαστικά το συμπέρασμα της Sian Beilock, καθηγήτριας ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο, στην ανάλυση της απόδοσης παικτών του γκολφ.
Η έρευνά της δείχνει ότι, ενώ οι αρχάριοι αποδίδουν καλύτερα όταν προσπαθούν συνειδητά κατά τη δραστηριότητα, οι έμπειροι παίκτες χάνουν τον χρόνο τους με την υπερανάλυση των κινήσεων που ο εγκέφαλός τους έχει από καιρό αφομοιώσει.
Έτσι, πέτυχαν πολύ χειρότερα αποτελέσματα. Η Beilock λέει, «Φέρνουμε τους παίκτες στο εργαστήριό μας, τους λέμε να προσέξουν ένα συγκεκριμένο μέρος της ταλάντευσης τους, και απλά προχωρούν. Όταν είστε σε υψηλό επίπεδο, οι ικανότητες αυτοματοποιούνται. Δεν χρειάζεται να δίνετε σημασία σε κάθε βήμα που κάνετε».
Σύμφωνα με έναν άλλο ψυχολόγο, τον Bradley Hatfield, το μυαλό των αρχαρίων δείχνει ακανόνιστες κορυφώσεις που συνδέονται με συνειδητή προσπάθεια και σκέψη, ενώ το μυαλό των έμπειρων αθλητών είναι ήρεμο. Με απλά λόγια, βρίσκονται σε κατάσταση «ροής».
Είναι σωστό/λάθος
Αν νιώθετε ότι μία επιλογή, δεν κάνει για εσάς, η διαίσθησή σας είναι σωστή. Το ένστικτό σας γνωρίζει τι είναι αυτό που σας γεμίζει και σας κάνει χαρούμενους. Η σύμβουλος αλλαγής καριέρας, Σάρα Γιανγκ Γουάνγκ, συμφωνεί ότι το να ακούμε το ένστικτό μας σε τέτοιες περιπτώσεις είναι εξαιρετικά σημαντικό.
«Η πρόσβαση στη διαίσθησή μας είναι ιδιαίτερα χρήσιμη σε καταστάσεις όπου ο ορθολογικός/λογικός νους μας μπορεί να κατασκευάσει φαινομενικά καλά αιτιολογημένες, καλές αιτίες, είτε για μια πλευρά ενός επιχειρήματος, είτε για πολλαπλές διαφορετικές επιλογές, με αποτέλεσμα την σύγχυση και την αβεβαιότητα. Αυτό συμβαίνει τόσο στην πλοήγηση σημαντικών αποφάσεων στην καριέρα μας, όσο και την καθημερινή εργασία. Αξιοποιώντας τη σοφία της διαίσθησής μας βασιζόμαστε στη διορατικότητά μας, για να κάνουμε την καλύτερη δυνατή επιλογή».
Συνιστά να κάνουμε τρία πράγματα για να ακούσουμε τη διαίσθησή μας λίγο καλύτερα:
Μειώστε το άγχος (όταν είμαστε αγχωμένοι, τα σώματά μας είναι σε λειτουργία επιβίωσης, η οποία δεν μας επιτρέπει να χαλαρώσουμε πλήρως και να ακούσουμε το ένστικτό μας).
Κάντε διαλογισμό (Η Γουάνγκ λέει, «Ο διαλογισμός δημιουργεί τις συνθήκες για να δούμε και να αισθανθούμε τα πράγματα πιο καθαρά, δίνει τον χώρο που χρειαζόμαστε για να συντονίσουμε τα επιχειρήματα που στροβιλίζονται στο μυαλό μας και να συντονιστούν με τον πραγματικό εαυτό μας»).
Φανταστείτε τον εαυτό σας να έχει ήδη λάβει την απόφαση Χ ή Υ και παρατηρήστε πώς ανταποκρίνεται το σώμα σας σ’ αυτό το σενάριο.
Χρειάζομαι βοήθεια
Είναι ανθρώπινο να χρειάζεσαι βοήθεια. Είναι ανθρώπινο να επικοινωνείτε με τους στενούς σας ανθρώπους και να τους ζητάτε συναισθηματική υποστήριξη ή συμβουλές. Αν το ένστικτό σας σάς λέει ότι αυτό είναι ακριβώς αυτό που πρέπει να κάνετε, μην το αγνοείτε.
Όταν περνάτε από δύσκολες καταστάσεις που σας προκαλούν πόνο, σύγχυση και μοναξιά, μην αγνοείτε την ανάγκη της στήριξης από έναν καλό φίλο. Η παρουσία ενός δικού σας ανθρώπου είναι παραπάνω από πολύτιμη σε μία δύσκολη στιγμή. Για παράδειγμα, είναι δύσκολο να περνά κάποιος έναν άσχημο χωρισμό μόνος του. Αν αισθάνεστε ότι χρειάζεστε βοήθεια επίσης, να ξέρετε ότι το ένστικτό σας γνωρίζει τι κάνει. Η στενή μας οικογένεια και οι φίλοι μας είναι το δίχτυ ασφαλείας μας, και ακριβώς σε τέτοιες στιγμές είναι απαραίτητοι.
Χρειάζεται να προσφέρω βοήθεια
Ένα άλλο ένστικτο του ανθρώπου που ενεργοποιείται χωρίς συνειδητή σκέψη, είναι η επιθυμία να βοηθήσουμε κάποιον άλλο.
Οι Sreenivasan και Weinberger γράφουν: «Πολλοί επαγγελματίες (π.χ. νοσηλευτές, πυροσβέστες, στρατιωτικό προσωπικό) που πρέπει να παίρνουν γρήγορες αποφάσεις κάτω από περίπλοκες και δύσκολες συνθήκες, θα το κάνουν χωρίς προφανή περίσκεψη (Dhaliwal, 2011). Η διαίσθησή τους προέρχεται από την εμπειρία τους σε παρόμοιες καταστάσεις. Σε τέτοιες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, η διαίσθηση πρέπει να υπερισχύει».
Φυσικά, είναι πάντα σημαντικό να χρησιμοποιήσουμε και τη λογική μας – το να τρέχεις σε ένα φλεγόμενο σπίτι για να σώσεις κάποιον μπορεί να μην έχει καλή έκβαση, οπότε είναι σημαντικό να αξιολογήσουμε πρώτα και κύρια το επίπεδο κινδύνου – αλλά είναι ενδιαφέρον ότι συχνά η διαίσθησή μας είναι αυτή που μας λέει να βοηθήσουμε έναν άνθρωπο. Ωστόσο, θυμηθείτε ότι θα πρέπει να προσεγγίσετε κάθε τέτοια κατάσταση με προσοχή.
Κάτι δεν πηγαίνει καλά
“Το σώμα μας μας λέει πότε κάτι δεν πάει καλά ή ότι πότε δεν ικανοποιούμε τις ανάγκες μας”, λέει η κλινικός συνεργάτης της LCSW, Leah Aguirre. “Οι γυναίκες είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς στην αυτό-παραπλάνηση του ενστίκτου αυτού, επειδή η κοινωνία συχνά τις επιβάλλει να δίνουν προτεραιότητα στις ανάγκες των άλλων έναντι της αυτοφροντίδας.”
Εκτός αν πάσχετε από υποχονδρία (όπου τα πράγματα είναι λίγο πιο περίπλοκα), είναι σημαντικό να ακούσετε το σώμα σας και να πάρετε τους πόνους, τους πόνους και τα επίπεδα εξάντλησης στα σοβαρά. Στη συνέχεια, προσπαθήστε να καθορίσετε τι είναι αυτό που μπορεί να έχετε ανάγκη.
Χρειάζεστε περισσότερο ύπνο; Παίρνετε αρκετή πρωτεΐνη, παίρνετε όλες τις βιταμίνες σας; Πηγαίνετε στον γιατρό όταν δεν είστε καλά;
Το σώμα σας είναι η πύλη για μερικά από τα πιο πιεστικά ζητήματα μέσα σας. Όσο περισσότερο το ακούτε, τόσο πιο εύκολο θα είναι να συντονίζεστε με τον εαυτό σας. Αν κάτι το νιώθετε βαρύ, μην το σηκώσετε. Παρατηρήστε. Δώστε προσοχή. Το σώμα σας αξίζει την αγάπη και τη φροντίδα σας.
Δεν αισθάνομαι άνετα
Τέλος, είστε το μόνο άτομο που ξέρει πόσο μακριά μπορείτε να σπρώξετε τον εαυτό σας χωρίς να λυγίσετε. Αν νιώθετε άβολα με κάτι, μην αγνοήσετε αυτό το συναίσθημα.
Σας αξίζει να νιώθετε ασφαλείς. Αντί να προχωρήσετε ή να καταπιέσετε τις ανάγκες σας, μάθετε να δημιουργείτε όρια.
Όπως λέει ο ψυχοθεραπευτής Sharon Martin DSW, LCSW, «Τα όρια είναι μια ικανότητα, και όπως κάθε άλλη ικανότητα, όσο πιο πολύ εξασκείσαι, τόσο πιο εύκολα αναπτύσσεται».
Ακολουθήστε το Hellas-now.com στο Facebook και στο Google news . Μπορείτε επίσης να μας βρείτε στο Telegram και στο Twitter