«Aκόμη κι αν ο υπόλοιπος καιρός συνεχιστεί με κρύα και χιονιάδες, η ζημιά έχει γίνει» λέει ο Χρ. Ζερεφός.
Τριπλό «χτύπημα» στην Ελλάδα επιφυλάσσει η κλιματική αλλαγή για το επόμενο καλοκαίρι. Σύμφωνα με τα όσα αναφέρει μιλώντας στο «Βήμα» ο γενικός γραμματέας της Ακαδημίας Αθηνών, καθηγητής Φυσικής της Ατμόσφαιρας κ. Χρήστος Ζερεφός, ο παρατεταμένα καλός καιρός –παρά την πρόσφατη κακοκαιρία– προμηνύει λειψυδρία, αυξημένο κίνδυνο πυρκαγιών κατά τους θερινούς μήνες αλλά και μειωμένη αγροτική παραγωγή.
Με τον μισό χειμώνα να έχει ήδη χαθεί, ακόμη κι αν ο υπόλοιπος συνεχιστεί με κρύα και χιονιάδες, η ζημιά έχει γίνει. «Ο καιρός στην Ελλάδα ήταν καλός αλλά άνομβρος, κυρίως στην Ανατολική Ελλάδα, η οποία θα αντιμετωπίσει τις συνέπειες της λειψυδρίας που συνεπάγεται προβλήματα στην αγροτική παραγωγή, αλλά και στον εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα, γεγονός που θα οδηγήσει και στην επιδείνωση της ερημοποίησης στις ηπειρωτικές περιοχές της Νοτιοανατολικής Ελλάδας, δηλαδή από τον κάμπο της Λάρισας έως την κοιλάδα της Αργολίδος και της Μάνης, αλλά και σε νησιά του Αιγαίου» επισημαίνει ο ακαδημαϊκός. Επιπλέον, σύμφωνα με τον ίδιο, η χαμηλή σχετική υγρασία της επιφάνειας του εδάφους θα ενισχύσει τον κίνδυνο των δασικών πυρκαγιών.
Μπερδεμένη η φύση
Ετσι, ο ασυνήθιστα θερμός καιρός, τον οποίο καλοδέχθηκε όλη η Ευρώπη καθώς περιόρισε την ενεργειακή ζήτηση και οδήγησε σε πτώση τις τιμές αερίου και ηλεκτρισμού, ανακουφίζοντας τους καταναλωτές, προκαλεί παράλληλα τεράστια διαταραχή στα οικοσυστήματα, όπως τονίζει ο κ. Ζερεφός. «Η φύση δεν μπορεί να ξεχωρίσει εάν είναι φθινόπωρο ή άνοιξη. Ανάλογα με την εξέλιξη του χειμώνα που απομένει, μπορεί να αναπληρωθεί ένα μικρό μέρος από τις αναγκαίες χιονοπτώσεις και βροχοπτώσεις, αλλά οι συνέπειες στην αγροτική παραγωγή θα έχουν σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις. Η ζημιά έχει γίνει» σημειώνει ο κ. Ζερεφός, επισημαίνοντας ότι οι χειμώνες τα τελευταία χρόνια είναι από τους θερμότερους που έχουν ποτέ καταγραφεί, με τις επιπτώσεις της διαταραχής του κλιματικού συστήματος του πλανήτη να αποτυπώνονται ήδη στην περιοχή μας.
Από την τελευταία αστάθεια τού εδώ και δεκαετίες διαταραγμένου κλίματος έχουν ήδη διαφανεί ορισμένες βραχυπρόθεσμες συνέπειες στην αγροτική παραγωγή. Αγρότες από κάθε σημείο της χώρας καταγράφουν πρωτοφανή φαινόμενα. Στις ελαιοκαλλιέργειες, σε Δυτική Ελλάδα, Μεσσηνία, Ηλεία και αλλού, προέκυψαν αυξημένα προβλήματα με τον δάκο, αλλά και με έναν μύκητα (γλοιοσπόριο) που ευνοήθηκαν από τις υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες του τελευταίου ενάμιση μήνα. Οι ελιές που προσβάλλονται πέφτουν πρόωρα από τα δέντρα μειώνοντας την απόδοση της συγκομιδής, ενώ παράγουν ελαιόλαδο χαμηλής ποιότητας, με υψηλό βαθμό οξύτητας. Ετσι διαφαίνεται μείωση της διαθεσιμότητας για ποιοτικό ελαιόλαδο, αλλά και οικονομική καταστροφή των παραγωγών.
Επιδρομές τρωκτικών
Επίσης, στη Θεσσαλία (με επίκεντρο τους δήμους της Περιφέρειας Λαρίσης) και στη Στερεά Ελλάδα καταγράφονται επιδρομές τρωκτικών σε σιτηρά και ψυχανθή (τριφύλλι κ.λπ.), αλλά και εντόμων τα οποία ευνοήθηκαν από τις υψηλές θερμοκρασίες. Η παρατεταμένη καλοκαιρία ενδέχεται να έχει σοβαρές επιπτώσεις και στη Βόρεια Ελλάδα σε δενδροκαλλιέργειες (ροδακινιές, αχλαδιές, μηλιές κ.ά.) καθώς οι χαμηλές θερμοκρασίες βοηθούν στην καρποφορία και στην απόδοση των δένδρων καθώς και σε αμπέλια. Στην Κρήτη οι αμυγδαλιές έχουν ανθίσει ή είναι έτοιμοι οι οφθαλμοί να ανοίξουν, το ίδιο και οι ελιές, γεγονός που ενδέχεται να δημιουργήσει προβλήματα και στις παραγωγές της επόμενης χρονιάς.
Οι επιπτώσεις στην αγροτική παραγωγή μάλιστα από την αποσταθεροποίηση του κλίματος θα συνεχιστούν εάν δεν ληφθούν συνολικά μέτρα ανάσχεσης της υπερθέρμανσης του πλανήτη σε παγκόσμιο επίπεδο. Σύμφωνα με τον ακαδημαϊκό, πρώην πρύτανη του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών Ανδρέα Ι. Καραμάνο, τη φυτική παραγωγή της Ανατολικής Μεσογείου έως τα μέσα του αιώνα θα επηρεάσουν η μείωση στο ετήσιο ύψος βροχής καθώς και η αύξηση μιας σειράς παραμέτρων όπως της θερμοκρασίας του αέρα, των απωλειών νερού λόγω εξάτμισης και διαπνοής, της συγκέντρωσης CO2 (διοξειδίου του άνθρακα), της συχνότητας ακραίων φαινομένων, της ερημοποίησης των εδαφών.
Ερημοποίηση και απώλεια καλλιεργήσιμων γαιών
Η αλλαγή του κλίματος δεν αναμένεται να επηρεάσει μόνο τις αποδόσεις των καλλιεργειών, αλλά όπως τονίζει στο «Βήμα» ο Ανδρέας Καραμάνος, θα δράσει αρνητικά στους εδαφικούς πόρους αυξάνοντας τις πιθανότητες ερημοποίησης και ουσιαστικής απώλειας καλλιεργήσιμων γαιών λόγω αυξημένης διάβρωσης και αλάτωσης. «Από πρόσφατη μελέτη που ολοκληρώσαμε για την περιφέρεια της Θεσσαλίας προέκυψε ότι έως το 2050 περίπου το 24% των εδαφών σε λοφώδεις περιοχές θα καταστεί ακατάλληλο για καλλιέργεια λόγω διάβρωσης και το 7% λόγω αλάτωσης. Η απώλεια εδάφους θα έχει αναπόφευκτα αρνητικό αντίκτυπο στη συνολική γεωργική παραγωγή» υπογραμμίζει ο κ. Καραμάνος.
thessaliatv.gr