Η θειούχα επιφάνεια του πιο ηφαιστειακά ενεργού σώματος στο Ηλιακό Σύστημα μόλις εμφανίστηκε σε εντυπωσιακές νέες εικόνες από τον ανιχνευτή Juno του Δία.
Το διαστημικό σκάφος της NASA πέταξε δίπλα στο φεγγάρι του Δία Iώ στις 15 Οκτωβρίου, πλησιάζοντας μόλις 11.680 χιλιόμετρα από την επιφάνεια της κόλασης. Οι νέες εικόνες παρουσιάζουν τη βόρεια πολική περιοχή του φεγγαριού και απαθανάτισαν ακόμη και μερικά ηφαιστειακά λοφία από συνεχιζόμενες εκρήξεις.
Δεδομένου ότι περίπου 150 περίπου από τα 400 γνωστά ηφαίστεια στην Iώ εκρήγνυνται ανά πάσα στιγμή, αυτό δεν είναι απαραίτητα μια τεράστια έκπληξη, αλλά είναι πολύ ωραίο να μπορείς να το δεις σε δράση.
Οι επιστήμονες λένε ότι αυτές οι εικόνες είναι οι καλύτερες και πιο ξεκάθαρες που είχαμε για την Ιώ από τον ανιχνευτή Γαλιλαίο του Δία, ο οποίος μελέτησε τον αέριο γίγαντα και τα φεγγάρια του μεταξύ 1995 και 2003.
«Εικόνες όπως αυτές θα παρέχουν στην έρευνα Io άφθονη εργασία ανάλυσης για τα επόμενα χρόνια», γράφει ο Jason Perry από το Πανεπιστήμιο της Αριζόνα, ο οποίος επεξεργάστηκε μερικές από τις ακατέργαστες εικόνες.
Η Ιώ είναι ένα συναρπαστικό αντικείμενο. Το πιο εσωτερικό φεγγάρι του Jovian είναι λίγο μεγαλύτερο από το φεγγάρι της Γης και είναι απολύτως γεμάτο με ηφαίστεια. Οι υπέρυθρες εικόνες το δείχνουν διάστικτο με θερμότητα καθώς λιωμένο υλικό από κάτω από την επιφάνεια ανεβαίνει, δημιουργώντας τεράστιες λίμνες λάβας.
Αυτό οφείλεται στο ταραχώδες βαρυτικό περιβάλλον του. Η τροχιά της Ιώ γύρω από τον Δία είναι μια έλλειψη, που σημαίνει ότι η βαρυτική επίδραση του Δία ποικίλλει, αλλάζοντας το σχήμα του φεγγαριού καθώς περιφέρεται. Και τα άλλα φεγγάρια του Γαλιλαίου – η Καλλιστώ, η Ευρώπη και ο Γανυμήδης – ασκούν όλα τη δική τους βαρυτική έλξη στην Ιώ. Αυτό δημιουργεί θέρμανση τριβής στο μικροσκοπικό φεγγάρι που λιώνει το εσωτερικό του, το οποίο στη συνέχεια εκτοξεύεται παντού σε όλη την επιφάνεια.
Το αποτέλεσμα που έχει αυτό είναι τρομερό. Το συνεχές ρεύμα αερίου διοξειδίου του θείου που εκτοξεύεται από την Ιο διοχετεύεται στην τροχιά του Δία, όπου σχηματίζει έναν τεράστιο τόρο πλάσματος που εκτρέπεται συνεχώς και επιταχύνεται κατά μήκος των γραμμών μαγνητικού πεδίου του γιγάντιου πλανήτη.
Όταν φθάνει στους πόλους, αυτό το υλικό πέφτει στην ατμόσφαιρα του Δία, αλληλεπιδρώντας με το υλικό εκεί για να δημιουργήσει μόνιμο υπεριώδες σέλας – αόρατο με γυμνό μάτι, αλλά το πιο ισχυρό στο Ηλιακό Σύστημα. Η Iώ είναι απόδειξη ότι δεν πρέπει να είσαι μεγάλος για να αφήσεις το σημάδι σου.
Οι νέες εικόνες αποκαλύπτουν νέες λεπτομέρειες της βόρειας πολικής περιοχής του φεγγαριού, η οποία έχει μη ηφαιστειακά βουνά που φτάνουν έως και τα 6.000 μέτρα σε ύψος.