Τις τελευταίες ημέρες η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών ανάρτησε ένα παράξενο κάλεσμα συνεργασίας προς τους πολίτες προκειμένου να συμβάλουν «στη διασφάλιση των εθνικών συμφερόντων». Συγκεκριμένα, στην πρόσκληση αναφέρονταν τα εξής: «Η υπεράσπιση των εθνικών συμφερόντων και η ασφάλεια της χώρας είναι ευθύνη όλων µας. Αν επιθυμείτε να συμβάλετε στη συλλογική προσπάθεια για τη διασφάλιση των εθνικών µας συμφερόντων, µη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί µας».
Συνεργάτες και όχι κατασκόπους
Δεκάδες έσπευσαν να τελειοποιήσουν τα βιογραφικά τους, θεωρώντας πως η ΕΥΠ αναζητά πράκτορες και κατασκόπους. Στην πραγματικότητα, όμως, όπως γίνεται σαφές με μία δεύτερη ανάγνωση της πρόσκλησης και εξηγούν στελέχη της, ζητά «συνεργάτες για τη διασφάλιση των εθνικών συμφερόντων».
«Δεν αφορά προσλήψεις. Καλεί τους πολίτες, αν μάθουν κάτι που κρίνουν ότι αφορά την ασφάλεια της χώρας, να το αναφέρουν. Αυτό είναι όλο», ξεκαθαρίζουν. Σύμφωνα, μάλιστα, με τις ίδιες πηγές, «μετά την αποκάλυψη της “Μαρίας Τσάλλα” αλλά και την αποτροπή τρομοκρατικής επίθεσης από ομάδα Πακιστανών, πολλοί είναι οι πολίτες που επικοινωνούν για να καταγγείλουν ύποπτα πρόσωπα και περιστατικά, θεωρώντας ότι βοηθούν στο έργο της ΕΥΠ».
Πληροφορίες παντός τύπου από πολίτες
Οι καταγγελίες μπορεί να αφορούν από δράσεις ομάδων μεταναστών ή ακροδεξιών μέχρι και εμπορία ναρκωτικών ή προσεγγίσεις ανηλίκων. Από εκεί και πέρα, οι πληροφορίες αξιολογούνται και τα θέματα δημόσιας ασφάλειας αναλαμβάνει η ΕΛ.ΑΣ., ενώ τις υποθέσεις που αφορούν την προάσπιση του πολιτεύματος ή την εθνική ασφάλεια εξετάζουν στελέχη της ΕΥΠ.
Συνταξιούχοι και συνδικαλιστές της ΕΥΠ σχολιάζουν πως ένα τέτοιο κάλεσμα προς τους πολίτες γίνεται για πρώτη φορά και πολλοί χαρακτηρίζουν το «άνοιγμα» ως μία προσπάθεια να αποκατασταθεί το κύρος της Υπηρεσίας μετά το πλήγμα των υποκλοπών. Αλλωστε, όπως καταλήγουν, η «συνεργασία» πολιτών – μυστικών υπηρεσιών είναι άλλη μια δοκιμασμένη στο εξωτερικό μέθοδος που «κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση αφού κάθε πληροφορία είναι αξιοποιήσιμη».
MI6 και CIA οι πρώτες διδάξασες
Η βρετανική Secret Intelligence Service, το αρχέτυπο της μυστικής υπηρεσίας, η MI6, επισήμως δεν… παραδεχόταν την ύπαρξή της μέχρι το 1994, αν και όλοι τη γνώριζαν. Εκτοτε, όχι μόνο έχει αναβαθμίσει τη δημόσια παρουσία της, αλλά κάνει και διαφημιστικές εκστρατείες για τη στρατολόγηση προσωπικού. Μάλιστα, το 2018, έκανε το πρώτο τηλεοπτικό σποτ για την προσέλκυση πρακτόρων και λοιπού προσωπικού, τονίζοντας ότι όσοι εργάζονται σε αυτήν δεν ακολουθούν το στερεότυπο του Τζέιμς Μποντ.
Από τη μεριά της, η αμερικανική CIA διαρκώς αναζητά ανθρώπους να εργαστούν για αυτή, διαφημίζοντας με κάθε ευκαιρία ότι προσφέρει ίσες ευκαιρίες και δεν στρατολογεί αποκλειστικά λευκούς στρέιτ άντρες, αλλά και γυναίκες από τις μειονότητες ή ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα, κάτι που αποτυπώθηκε και στη σειρά βίντεο «Humans of CIA» του 2021. Εξάλλου, δεν είναι τυχαίο ότι στην ιστοσελίδα της για την προσέλκυση νέων στελεχών το βασικό σύνθημα αναφέρει ότι «είναι κάτι παραπάνω από μια δουλειά, είναι μια καριέρα και ένας τρόπος ζωής».
Χαρακτηριστικό, πάντως, και των δύο υπηρεσιών είναι ότι δεν προσπαθούν να στρατολογήσουν μόνο θαρραλέους κατασκόπους αλλά και αναλυτές, ειδικούς στις νέες τεχνολογίες και ανθρώπους με καλή γνώση ξένων γλωσσών.