Η γέννηση του Ιησού Χριστού τιμάται από εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο με εορτασμούς Χριστουγέννων στις 25 Δεκεμβρίου. Ωστόσο, οι περισσότεροι μελετητές συμφωνούν ότι δεν γεννήθηκε εκείνη την ημέρα, ούτε καν το έτος 1 μ.Χ.
Οι ερευνητές υποθέτουν ότι η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία επέλεξε την 25η Δεκεμβρίου επειδή συνδέεται με το χειμερινό ηλιοστάσιο και τα Saturnalia, ένα φεστιβάλ αφιερωμένο στη ρωμαϊκή θεότητα Κρόνο.
Η εκκλησία θα μπορούσε επίσης να συμμετάσχει σε αυτό το δημοφιλές ειδωλολατρικό φεστιβάλ, καθώς και τη χειμερινή γιορτή άλλων παγανιστικών θρησκειών, επιλέγοντας αυτή την ημέρα για να γιορτάσει τα γενέθλια του Ιησού, σύμφωνα με τον μελετητή Ignacio L. Götz στο βιβλίο του «Jesus the Jew: Reality, Politics, and Myth-A Personal Encounter» (Christian Faith Publishing, 2019) αναφέρει το livescience.com.
Ωστόσο, κανείς δεν ξέρει ακριβώς πότε γεννήθηκε ο Ιησούς Χριστός.
Μερικοί μελετητές πιστεύουν ότι γεννήθηκε μεταξύ 6 π.Χ. και 4 π.Χ., βασισμένο εν μέρει στη βιβλική ιστορία του Βασιλιά Ηρώδη του Μεγάλου. Σε μια προσπάθεια να σκοτώσει τον Ιησού, ο βασιλιάς φέρεται να διέταξε το θάνατο όλων των αρσενικών βρεφών κάτω των 2 ετών που ζούσαν στην περιοχή της Βηθλεέμ, ένα γεγονός γνωστό ως Σφαγή των Αθώων.
Αυτό συνέβη λίγο πριν από το θάνατο του ίδιου του Ηρώδη, ημερομηνία που εξακολουθεί να αμφισβητείται. Ωστόσο, οι περισσότεροι μελετητές, συμπεριλαμβανομένων των Peter Richardson και Amy Marie Fisher στο βιβλίο τους ‘Herod: King of the Jews and Friend of the Romans: Second edition’ (Routledge, 2018), ακολουθούν την ημερομηνία που χρησιμοποιούν οι Ρωμαίοι ιστορικοί, οι οποίοι πίστευαν ότι ο Ηρώδης πέθανε το 4 π.Χ.
Αλλά οι ιστορικοί διαφωνούν για το πραγματικό έτος θανάτου του Ηρώδη, και πολλοί έχουν υποστηρίξει ότι η μαζική βρεφοκτονία δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένας θρύλος. Στο βιβλίο του «Zealot: The Life and Times of Jesus of Nazareth» (Random House, 2013), ο βιβλικός μελετητής και συγγραφέας Reza Aslan έγραψε ότι η σφαγή του Ηρώδη ήταν «ένα γεγονός για το οποίο δεν υπάρχει ούτε ένα κομμάτι πραγματικών στοιχείων σε κανένα χρονικό στην ιστορία της εποχής είτε εβραϊκή, χριστιανική είτε ρωμαϊκή».
Άλλοι μελετητές προσπάθησαν να συσχετίσουν το «Άστρο της Βηθλεέμ», το οποίο υποτίθεται ότι προανήγγειλε τη γέννηση του Ιησού, με πραγματικά αστρονομικά γεγονότα για να προσδιορίσουν το έτος γέννησής του. Για παράδειγμα, σε ένα άρθρο του 1991 στο Quarterly Journal of the Royal Astronomical Society, ο αστρονόμος Colin Humphreys πρότεινε ότι το μυθικό αστέρι ήταν στην πραγματικότητα ένας βραδέως κινούμενος κομήτης, τον οποίο οι Κινέζοι παρατηρητές κατέγραψαν το 5 π.Χ. Ωστόσο, η θεωρία του Humphreys έχει καταρριφθεί από τότε.
Ο μήνας της γέννησης του Ιησού υπήρξε επίσης σημείο συζήτησης, με μια θεωρία να υποδηλώνει ότι το αστέρι της Βηθλεέμ μπορεί να ήταν η Αφροδίτη και ο Δίας που ενώνονται για να σχηματίσουν ένα λαμπρό φως στον ουρανό, ένα σπάνιο γεγονός που συνέβη τον Ιούνιο του 2 π.Χ. Μια άλλη πιθανότητα είναι μια παρόμοια σύνοδος μεταξύ του Κρόνου και του Δία, που συνέβη τον Οκτώβριο του 7 π.Χ.
Υπήρξαν επίσης εικασίες ότι ο Ιησούς γεννήθηκε την άνοιξη. Ο Götz λέει ότι ο Ιησούς θα μπορούσε να είχε γεννηθεί «στα τέλη της άνοιξης του έτους, επειδή οι εγκυμοσύνες άρχισαν το φθινόπωρο μετά την έναρξη της συγκομιδής και υπήρχαν αρκετά χρήματα για ένα γαμήλιο γλέντι».