Μελέτη που είδε το φως της δημοσιότητας σήμερα , αποκαλύπτει ότι το ρεύμα του Νότιου Ωκεανού (γνωστού και ως Ανταρκτικός Ωκεανός)το οποίο αναφέρεται ως SMOC (Southern Meridional Overturning Circulation), άλλαξε κατεύθυνση για πρώτη φορά στην ιστορία, προκαλώντας ανησυχίες για πιθανή κατάρρευση του κλιματικού συστήματος.
Το φαινόμενο, βασίζεται σε έρευνα από το Ινστιτούτο Θαλάσσιων Ερευνών (ICM-CSIC) στην Ισπανία, και έχει σημαντικές επιπτώσεις για την παγκόσμια κλιματική αλλαγή.
Το SMOC είναι ένα κρίσιμο μέρος του παγκόσμιου ωκεάνιου κυκλώματος, υπεύθυνο για τη μεταφορά θερμότητας, διοξειδίου του άνθρακα, και θρεπτικών ουσιών σε όλο τον πλανήτη. Στον Νότιο Ωκεανό, το ρεύμα αυτό ανέβαζε πάντα βαθιά, κρύα νερά στην επιφάνεια, όπου απορροφούσαν το CO₂ και θερμότητα από την ατμόσφαιρα, βοηθώντας στην ρύθμιση του κλίματος.
Αυτή η διαδικασία είναι ζωτικής σημασίας για την ισορροπία του κλίματος της Γης. Η έρευνα δείχνει όμως ότι τώρα το SMOC έχει αρχίσει να ανεβάζει στην επιφάνεια «ζεστά», πλούσια σε CO₂ νερά από τα βάθη του ωκεανού.
Ο Νότιος Ωκεανός είναι γνωστός για το Θαλάσσιο Ρεύμα της Ανταρκτικής (ACC), το μεγαλύτερο ωκεάνιο ρεύμα στον κόσμο και ρέει από δυσμάς προς ανατολάς γύρω από την Ανταρκτική. Αυτό το ρεύμα είναι κυρίως κρύο, επειδή μεταφέρει νερά από τις πολικές περιοχές. Ωστόσο, υπάρχουν και άλλα ρεύματα και φαινόμενα που περιλαμβάνουν ζεστά νερά:
Αυτό το φαινόμενο αποδίδεται στην κλιματική αλλαγή, η οποία έχει αυξήσει τη θερμοκρασία των ωκεανών και έχει αλλάξει τις ωκεάνιες ρεύσεις. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτή η ανάστροφη ροή μπορεί να οδηγήσει σε ταχεία απελευθέρωση άνθρακα στην ατμόσφαιρα, επιταχύνοντας την υπερθέρμανση του πλανήτη.
Οι επιπτώσεις αυτής της αλλαγής είναι ανησυχητικές: Η απελευθέρωση άνθρακα από τα βαθιά νερά μπορεί να διπλασιάσει τις τρέχουσες συγκεντρώσεις CO₂ στην ατμόσφαιρα, με καταστροφικές συνέπειες για το κλίμα.
Το ζεστό νερό που ανεβαίνει στην επιφάνεια επιταχύνει το λιώσιμο των πάγων στον Νότιο Ωκεανό, που ήδη αντιμετωπίζει σημαντική υποχώρηση.
Η διαταραχή του SMOC μπορεί να οδηγήσει σε ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως ξηρασίες, πλημμύρες, και θερμοκρασιακές ανωμαλίες σε όλο τον κόσμο.
Η έρευνα βασίστηκε σε δορυφορικά δεδομένα από το ευρωπαϊκό δορυφόρο SMOS, τα οποία επεξεργάστηκαν από το ICM-CSIC. Οι επιστήμονες ανέπτυξαν νέους αλγορίθμους για να ανιχνεύσουν τις αλλαγές στο SMOC, παρά τις προκλήσεις που παρουσιάζει η περιοχή του Νότιου Ωκεανού, όπως οι χαμηλές θερμοκρασίες και η δυναμική των πάγων.
Southern Ocean current reverses for first time, signalling risk of climate system collapse https://t.co/aCteviiMsr pic.twitter.com/SqrnoFXFbM
— Carol 🌻💙🌊 (@carbared) July 6, 2025