Μήνυμα τρόμου εξέπεμψε το τουρκικό υπουργείο Άμυνας προς την Ελλάδα και την Κύπρο, μετά τις αναφορές περί παρεμπόδισης του σκάφους Fugro Gauss υπό σημαία Γιβραλτάρ να πραγματοποιήσει έρευνες για λογαριασμό της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Το τελευταίο διάστημα η Τουρκία φαίνεται να λειτουργεί ανεξέλεγκτα στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς η ενδοτική διπλωματία Μητσοτάκη – Γεραπετρίτη ανοίγει διάπλατα την πόρτα για την παραβιάση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας μας…
Ειδικότερα, στην εβδομαδιαία ενημέρωση του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, ο αρχιπλοίαρχος Zeki Akturk, σύμβουλος Τύπου και εκπρόσωπος του ΥΠΑΜ, άνοιξε την ατζέντα με ζητήματα από την Ανατολική Μεσόγειο έως το Ισραήλ και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας.
Το πλέον ηχηρό σημείο της τοποθέτησής του ήταν το μήνυμα αποτροπής για τη θαλάσσια ζώνη που η Άγκυρα θεωρεί υφαλοκρηπίδα της.
«Εάν παραβιαστεί η υφαλοκρηπίδα μας, θα ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα επί του πεδίου».
Οι τουρκικές δυνάμεις έχουν ήδη αναπτυχθεί στην Ανατολική Μεσόγειο
Η προειδοποίηση πήρε πολύ απτό χαρακτήρα στο ζήτημα της πρόσφατης NAVTEX που εξέδωσε η Λευκωσία.
Μάλιστα, ο Akturk επεσήμανε την τουρκική απάντηση, αλλά και την ετοιμότητα σε επιχειρησιακό επίπεδο.
«Το Υπουργείο Εξωτερικών μας εξέδωσε τις απαραίτητες προειδοποιήσεις και το Υπουργείο μας εξέδωσε την αντι-NAVTEX. Επιπλέον, οι αεροπορικές και ναυτικές δυνάμεις έχουν αναπτυχθεί στην περιοχή για να λάβουν τις απαραίτητες προφυλάξεις. Οι δραστηριότητες του εν λόγω σκάφους παρακολουθούνται στενά. Εάν επιχειρήσουν να παραβιάσουν την υφαλοκρηπίδα μας, θα ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα επί του πεδίου».
Απειλή θερμού επεισοδίου με το Fugro Gauss στο επίκεντρο
Στο επίκεντρο της προσοχής έχει τεθεί εδώ και πολλές ημέρες το ερευνητικό πλοίο Fugro Gauss
με σημαία Γιβραλτάρ, το οποίο, σύμφωνα με την Άγκυρα, δραστηριοποιήθηκε χωρίς συνεννόηση εντός τουρκικής υφαλοκρηπίδας.
«Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, δραστηριότητες, όπως η τοποθέτηση καλωδίων/σωλήνων ή η επιστημονική έρευνα που πρόκειται να διεξαχθούν στην υφαλοκρηπίδα μας πρέπει να συντονίζονται εκ των προτέρων με τη χώρα μας, η οποία είναι παράκτιο κράτος».
Η Άγκυρα υποστηρίζει ότι η ανακοίνωση NAVWARN της 5ης Αυγούστου 2025 για τις γεωφυσικές έρευνες του Fugro Gauss συνιστά παραβίαση κυριαρχικών δικαιωμάτων.
Εξ ου και, όπως τόνισε ο Akturk ακολούθησαν προειδοποιήσεις, έκδοση αντι-NAVTEX και ανάπτυξη ναυτικών και αεροπορικών δυνάμεων στην περιοχή.
Αποφασιστικότητα δηλώνον οι πηγές του τουρκικού ΥΠΑΜ
Συγκεκριμένα, οι πηγές του τουρκικού Υπουργείου Άμυνας τις οποίες επικαλούνται τουρκικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι «η αποφασιστικότητά μας σχετικά με τα δικαιώματά μας στην υφαλοκρηπίδα στην Ανατολική Μεσόγειο, όπως δηλώθηκε στον ΟΗΕ στις 18 Μαρτίου 2020, αποδεικνύεται συνεχώς τόσο στο τραπέζι όσο και στο πεδίο. Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, οποιεσδήποτε δραστηριότητες όπως η τοποθέτηση καλωδίων/σωλήνων ή η επιστημονική έρευνα στην υφαλοκρηπίδα μας πρέπει να συντονίζονται εκ των προτέρων με τη χώρα μας, ένα παράκτιο κράτος».
«Σύμφωνα με αυτόν τον κανόνα, διεξάγουμε πάντα την απαραίτητη παρακολούθηση χωρίς να επιτρέπουμε καμία μη εξουσιοδοτημένη δραστηριότητα στην υφαλοκρηπίδα μας και δεν επιτρέπουμε καμία δραστηριότητα ή έργο που αγνοεί τη χώρα μας (όπως το Έργο Διασύνδεσης της Μεγάλης Θάλασσας).
Στο πλαίσιο αυτής της προσέγγισης, η ανακοίνωση NAVWARN που εκδόθηκε στις 5 Αυγούστου 2025, σχετικά με τις γεωφυσικές έρευνες του πλοίου FUGRO GAUSS με σημαία Γιβραλτάρ, διαπιστώθηκε ότι είχε παραβιάσει την υφαλοκρηπίδα μας.
Για ένταση στην Αν. Μεσόγειο κάνει λόγο η Μιλλιέτ
Το σημερινό δημοσίευμα της τουρκικής εφημερίδας Μιλλιέτ με τίτλο «Αποτροπή της κίνησης των Ε/Κ στην Γαλάζια Πατρδα», αναφέρει ότι «Η ‘Ελληνοκυπριακή διοίκηση της νότιας Κύπρου’ προσπάθησε να παραβιάσει την ‘υφαλοκρηπίδα’ της Τουρκίας στη Μεσόγειο Θάλασσα χρησιμοποιώντας ένα πλοίο με σημαία Γιβραλτάρ, αλλά η απόπειρα αποτράπηκε.
Η Άγκυρα προειδοποίησε την ‘Ε/κ Διοίκηση’ ότι δεν θα επιτρέψει καμία απόπειρα για τετελεσμένα γεγονότα στη Μεσόγειο».
Η Μιλλιέτ γράφει ότι «οι Τουρκικές Ναυτικές Δυνάμεις απέτρεψαν το πλοίο που επιχείρησε να παραβιάσει την υφαλοκρηπίδα της Τουρκίας στη Μεσόγειο, μετά την έκδοση παράνομης NAVTEX από την Ε/κ Διοίκηση της νότιας Κύπρου.
Στις 5 Αυγούστου, με μια παράνομη αναγγελία ναυσιπλοΐας (NAVTEX), η ‘Ε/κ Διοίκηση’ ανήγγειλε μια περιοχή που περιλαμβάνει και την τουρκική υφαλοκρηπίδα, για τις θαλάσσιες επιστημονικές ερευνητικές δραστηριότητες που θα διεξάγει πλοίο με σημαία του Γιβραλτάρ στο πλαίσιο του έργου υποβρύχιου οπτικού καλωδίου «EMC».
Ωστόσο, αυτή η απόπειρα τετελεσμένου γεγονότος εκ μέρους των Ε/Κ αντιμετωπίστηκε άμεσα από την Τουρκία.
Το τουρκικό ναυτικό κινητοποιήθηκε
Σύμφωνα με τη Μιλλιέτ «οι τουρκικές ναυτικές δυνάμεις ανέπτυξαν γρήγορα ναυτικές δυνάμεις στην περιοχή, ενώ ένα αεροσκάφος θαλάσσιας περιπολίας προειδοποίησε το σκάφος «Fugro Gauss» ότι δεν μπορούσε να διεξάγει επιστημονικές δραστηριότητες εντός της τουρκικής υφαλοκρηπίδας χωρίς τη συγκατάθεση της Τουρκίας.
Ταυτόχρονα, η Τουρκία κήρυξε τη NAVTEX της Ε/Κ πλευράς άκυρη και άνευ ισχύος.
Παρόμοια απόπειρα της Ελλάδας κοντά στο νησί της Καρπάθου τον Ιούλιο είχε επίσης αποτραπεί από το τουρκικό ναυτικό».
«Το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών προειδοποιεί»
Η Μιλλιέτ αναφέρει, ότι «διπλωματικές πηγές τόνισαν ότι το εν λόγω έργο οπτικών ινών είναι διαφορετικό από το έργο διασύνδεσης ηλεκτρικής ενέργειας «Great Sea» μεταξύ της Ελλάδας και του νησιού της Κύπρου, σημειώνοντας παράλληλα ότι και τα δύο έργα υπόκεινται στις ίδιες νομικές διαδικασίες.
Οι πηγές δήλωσαν ότι, σύμφωνα με το διεθνές ναυτικό δίκαιο, κάθε έργο που διέρχεται από την υφαλοκρηπίδα της Τουρκίας — η οποία καταχωρήθηκε στα Ηνωμένα Έθνη στις 18 Μαρτίου 2020 — απαιτεί τη ρητή έγκριση της Τουρκίας ως παράκτιας χώρας.
Οι πηγές σημείωσαν επίσης ότι η γερμανική εταιρεία που διαχειρίζεται το έργο, το Ηνωμένο Βασίλειο ως κράτος σημαίας του σκάφους και το ίδιο το σκάφος συνεργάστηκαν, τονίζοντας ότι η Ε/Κ πλευρά πρέπει να καταλάβει ότι οι γνωστές προσπάθειές της να δημιουργήσει τετελεσμένα γεγονότα δεν θα αποφέρουν αποτελέσματα — ούτε στην πράξη ούτε από νομική άποψη».
«Πρέπει να τηρηθούν οι διπλωματικές διαδικασίες
Η Μιλλιέτ γράφει επίσης ότι «το 2024, το έργο του καλωδίου οπτικών ινών «Blue Raman», το οποίο διέρχεται από την υφαλοκρηπίδα της Τουρκίας, ολοκληρώθηκε με επιτυχία, καθώς τηρήθηκαν οι απαραίτητες διπλωματικές διαδικασίες και δόθηκε και η έγκριση της Τουρκίας.
Ωστόσο, λόγω της άρνησης της Ελλάδας να συμμορφωθεί με τις εν λόγω διαδικασίες, το έργο της διασύνδεσης «Great Sea» μεταξύ Κρήτης και Κύπρου δεν προχώρησε, λόγω της αποφασιστικής στάσης της Τουρκίας».
«Η οικονομική βιωσιμότητα είναι επίσης κρίσιμη»
«Οι ειδικοί τονίζουν ότι σε τέτοια υποθαλάσσια έργα, η οικονομική βιωσιμότητα είναι εξίσου κρίσιμη με τη συμμόρφωση με το διεθνές δίκαιο.
Επισημαίνουν ότι έργα που φαίνονται βιώσιμα στα χαρτιά, αλλά απαιτούν υπερβολικούς προϋπολογισμούς σε σύγκριση με εναλλακτικές λύσεις, κατατείνουν στη δημιουργία εντάσεων αντί για συνεργασία», γράφει η Μιλλιέτ.
Η απάντηση της Κυπριακής Δημοκρατίας
Το ερευνητικό σκάφος FUGRO GRAUSS διενεργεί το διάστημα αυτό έρευνες στην κυπριακή ΑΟΖ για πόντιση καλωδίου οπτικών ινών και παρά τους ισχυρισμούς της Τουρκίας για παρεμβολή της προς το πλοίο για αλλαγή πορείας, δεν υπήρξε μέχρι στιγμής οποιαδήποτε καταγγελία από την εμπλεκόμενη εταιρεία για παρεμπόδιση των ερευνών, όπως πληροφορείται το ΚΥΠΕ.
Κυβερνητικές πηγές ανέφεραν στο ΚΥΠΕ ότι πρόκειται για περιφερειακό έργο ξένων συμφερόντων (με εμπλεκόμενες / ενδιαφερόμενες στο έργο χώρες την Ελλάδα, Σαουδική Αραβία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία), το οποίο διέρχεται και της κυπριακής ΑΟΖ.
Μετά από σχετικό αίτημα εταιρείας, εκδόθηκε αγγελία προς ναυτιλομένους (navtex) από τις αρμόδιες Αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία παραμένει σε ισχύ μέχρι τις 16 Αυγούστου, για έρευνες γεωλογικής επισκόπησης για την οποία δόθηκε σχετική άδεια από τις Αρχές της Δημοκρατίας.
Οι ίδιες πηγές ανέφεραν ότι η Τουρκία προχώρησε σε έκδοση Antinavtex “αναπαράγοντας γνωστούς ισχυρισμούς αναφορικά με τις νομικά ανυπόστατες διεκδικήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο”.
“Παρά τους ισχυρισμούς της Τουρκίας για παρεμβολή της προς το πλοίο για αλλαγή πορείας, επισημαίνεται ότι δεν υπήρξε μέχρι στιγμής οποιαδήποτε καταγγελία από την εμπλεκόμενη εταιρεία για παρεμπόδιση των ερευνών”, ανέφεραν στο ΚΥΠΕ κυβερνητικές πηγές.
Πρόσθεσαν ότι οι αρμόδιες Αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας βρίσκονται σε συνεχή επικοινωνία με το πλοίο.
Σε σχέση με το δημοσίευμα στην τουρκική εφημερίδα ‘Μιλλιέτ’ οι ίδιες πηγές ανέφεραν ότι αυτό αναπαράγει “τους γνωστούς ισχυρισμούς αναφορικά με τις νομικά ανυπόστατες διεκδικήσεις της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, οι οποίες όχι μόνο αντιβαίνουν το διεθνές δίκαιο, αλλά επιβαρύνουν το πολιτικό κλίμα και αυξάνουν την ένταση στην περιοχή”.
Τόνισαν ότι σε περίπτωση που υπάρξει παρεμπόδιση ή απειλή κατά του ερευνητικού πλοίου, η ΚΔ θα προβεί σε όλες τις ενδεδειγμένες ενέργειες, συμπεριλαμβανομένων καταγγελιών σε ΟΗΕ και διαβημάτων σε επίπεδο ΕΕ.
Ανέφεραν επίσης ότι εφόσον το ζήτημα καταγγελθεί, εύλογα θα αφορά και εμπλεκόμενες ενδιαφερόμενες χώρες.
Υπενθυμίζεται ότι το Κέντρο Συντονισμού Ερευνας και Διάσωσης της Κυπριακής Δημοκρατίας εξέδωσε στις 5 Αυγούστου οδηγία προς ναυτιλομένους (Navtex) για τη διεξαγωγή ερευνητικών δραστηριοτήτων από το σκάφος “FUGRO GAUSS”.
Η Navtex 237/25 έχει ισχύ από 6 Αυγούστου μέχρι τις 16 Αυγούστου.
Δίνονται οι συντεταγμένες και καλούνται όλα τα σκάφη να κρατούν απόσταση από το “FUGRO GAUSS”.
