Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος γεννήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 1405 στην Κωνσταντινούπολη. Ήταν το όγδοο από τα δέκα παιδιά του αυτοκράτορα Μανουήλ Β’ Παλαιολόγου και της Σέρβας συζύγου του Έλενας Δραγάση (Γελένα Ντράγκας στα σλαβικά).
Όταν μεγάλωσε παρέμεινε για μικρό διάστημα στην Ταυρική (σημερινή Κριμαία) και στη συνέχεια πήγε στην Πελοπόννησο, όπου με τους αδελφούς του Θωμά και Θεόδωρο ανέλαβαν τη διοίκηση του Δεσποτάτου του Μωρέος ή Μυστρά και ολοκλήρωσαν την ανάκτηση των φραγκοκρατούμενων περιοχών. Η σύγκρουση με τους δύο αδελφούς του τον ανάγκασε να επιστρέψει στην Κωνσταντινούπολη και να τεθεί στη διάθεση του αδελφού του Ιωάννη Η’ Παλαιολόγου, που βρισκόταν στο θρόνο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας μετά το θάνατο του πατέρα τους το 1425.
Αντικατέστησε για λίγο τον αδελφό του στο θρόνο, όταν ο Ιωάννης μετέβη στην Ιταλία για να λάβει μέρος στη Σύνοδο Φεράρας – Φλωρεντίας, που αποσκοπούσε στην επανένωση των εκκλησιών, μετά το Σχίσμα του 1054. Μετά την αποτυχία της Συνόδου, λόγω του ανθενωτικού κλίματος που επικρατούσε στον ορθόδοξο κόσμο, και την άφιξη του αυτοκράτορα στην Πόλη (1 Φεβρουαρίου 1440), ο Κωνσταντίνος επέστρεψε και πάλι στην Πελοπόννησο και αφιέρωσε τις προσπάθειές του στην αναδιοργάνωση του δεσποτάτου.
Ο τελευταίος Αυτοκράτωρ
Μετά τον θάνατο του Ιωάννη, ο Κωνσταντίνος ανέλαβε τις τύχες της αυτοκρατορίας στις 6 Ιανουαρίου 1449, έχοντας επίγνωση της απελπιστικής πολιτικής και στρατιωτικής κατάστασης που βρισκόταν η αυτοκρατορία. Οι Οθωμανοί Τούρκοι περιέσφιγγαν όλο και περισσότερο τον κλοιό γύρω από τη Βασιλεύουσα και ο νέος σουλτάνος Μωάμεθ Β’ είχε βάλει σκοπό της ζωής του την κατάληψη της Πόλης.
Έτσι, στις 15 Απριλίου 1453 άρχισε η τρίτη πολιορκία της Κωνσταντινούπολης, που κατέληξε στην άλωση της το πρωί της 29ης Μαΐου 1453. Ο Κωνσταντίνος προαισθανόμενος το τέλος του πήγε στην Αγία Σοφία και μετέλαβε των Αχράντων Μυστηρίων. Κατόπιν αποχαιρέτησε τους δικούς του κι έλαβε θέση μάχης με τους λιγοστούς στρατιώτες του. Αλλά από μία πύλη, την Κερκόπορτα, που λησμονήθηκε ανοιχτή, μπήκαν μέσα οι Τούρκοι και άρχισαν μια τρομερή σφαγή. Ο αυτοκράτορας πολέμησε γενναία ως απλός στρατιώτης, αλλά οι Οθωμανοί υπερείχαν συντριπτικά και ο Κωνσταντίνος έπεσε νεκρός, αφού προηγουμένως ζήτησε από κάποιο χριστιανό να τον θανατώσει.
Λέγεται ότι ο Μωάμεθ Β’ διέταξε έρευνα για το σώμα του και όταν βρέθηκε, πένθησε και έθαψε τα λείψανα. Ωστόσο, ο τάφος του Παλαιολόγου δεν βρέθηκε ποτέ στην Κωνσταντινούπολη.
Ο χαμένος τάφος του τελευταίου Βυζαντινού Αυτοκράτορα
Στα χρόνια που ακολούθησαν, υπήρξαν πολλές αναφορές για το μέρος όπου πρέπει να είχε ταφεί ο Κωνσταντίνος. Ωστόσο, οι πληροφορίες ότι το σώμα του θάφτηκε στην Αγία Σοφία δεν μπορούν να επαληθευτούν. Η πιο πιθανή εξήγηση είναι ότι τα δύο πρώτα χρόνια μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης, ο Πατριάρχης κατέφυγε στον ναό των Αγίων Αποστόλων, τον οποίο χρησιμοποίησε ως έδρα και ο τελευταίος αυτοκράτορας θάφτηκε εκεί.
Η εκκλησία, ωστόσο, αργότερα εγκαταλείφθηκε από τους Χριστιανούς, με τον Μωάμεθ Β’ να διατάζει να κατεδαφιστεί ο ιερός ναός και να ανοίξει ο δρόμος για το Τζαμί Φατίχ.
Αν όντως τα οστά του Παλαιολόγου βρίσκονταν στο ναό των Αγίων Αποστόλων, πιθανότατα χάθηκαν μετά την κατεδάφισή του ή ίσως μεταφέρθηκαν σε άλλο σημείο. Οι αναφορές αναφέρουν ότι τα λείψανα των Αποστόλων και των μελών των βασιλικών οικογενειών τοποθετήθηκαν σε δύο κρύπτες δεξιά και αριστερά της εκκλησίας της Αγίας Θεοδοσίας, η οποία αργότερα μετατράπηκε σε μουσουλμανικό τζαμί που ονομαζόταν Τζαμί Γκιούλ.
Δεν μπορεί όμως προς το παρόν να εξακριβωθεί με κανέναν τρόπο εάν όντως εκεί βρίσκονται τα οστά του μεγάλου αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Παλαιολόγου.
Ο θρύλος του «Μαρμαρωμένου Βασιλιά»
Το σώμα του αυτοκράτορα δεν βρέθηκε ποτέ μετά την πτώση της Πόλης και ο τάφος του δεν ανακαλύφθηκε ποτέ. Ο θρύλος λέει ότι ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος δεν πέθανε στα χέρια των Οθωμανών, αλλά, μάλλον, έγινε πέτρα, μην αντέχοντας να κοιτάξει την αγαπημένη έδρα της αυτοκρατορίας του να πέφτει στον εχθρό.
Έτσι, σύμφωνα με το μύθο, μια μέρα ο «Μαρμαρωμένος Αυτοκράτορας» θα ξαναζωντανέψει και θα πάρει πίσω την Κωνσταντινούπολη. Ίσως ο μύθος του «Μαρμαρωμένου Αυτοκράτορα» να ήταν ένα παραμύθι που διαδόθηκε στους ηττημένους για να κρατήσουν ζωντανές τις ελπίδες τους ότι οι κατακτητές δεν θα έμεναν για πολύ στην πόλη.
