Μια περίεργη κατασκευή ανακαλύφθηκε το 1954 σε νησί της Μεσογείου. Συγκεκριμένα ήρθε στο φως μια γιγάντια πέτρινη αναβαθμίδα, με τα αρχαιότερα τμήματά της να χρονολογούνται περίπου το 4.000 έως το 3.650 π.Χ., δηλαδή, αρχαιότερα από το Στόουνχεντζ και περίπου χίλια χρόνια αρχαιότερα από τις πυραμίδες της Αιγύπτου.
Η ανακάλυψη έγινε στην Σαρδηνία, κοντά στο λιμάνι Porto Torres.
Όπως είναι αναμενόμενο, το μνημείο έχει πλέον χαρακτηριστεί ως το μοναδικό λατρευτικό μνημείο της πρώιμης δυτικής Μεσογείου.
Το μυστήριο της κατασκευής του μνημείου
Δεν είναι γνωστό ποιος μπορεί να έχτισε την πρώτη κατασκευή – τη βάση, η οποία απ’ ό,τι φαίνεται, είναι ένας βωμός ή κλιμακωτή πυραμίδα – αφού οι ερευνητές δεν συμφωνούν ως προς το ποια ήταν η αρχική του λειτουργία.
Ορισμένοι, την ανάγουν στον πολιτισμό των Οζίερι, έναν προ – Νουραγικό πολιτισμό που άνθισε στη Σαρδηνία στα τέλη της Νεολιθικής εποχής, ενώ άλλοι, την ανάγουν ακόμη πιο πίσω στο παρελθόν.
Η βάση έχει μέγεθος 27 επί 27 μέτρα και το ύψος της φτάνει τα 5,5 μέτρα ενώ κορυφώνεται σε ένα ορθογώνιο δωμάτιο μεγέθους 12,5 επί 7,5, το οποίο είναι προσβάσιμο μέσω κεκλιμένου επιπέδου και είναι γνωστό ως “Κόκκινος Ναός”, επειδή οι περισσότερες επιφάνειες επιφανειών της είναι επιχρυσωμένες και βαμμένες με ώχρα, ενώ διατηρούνται επίσης ίχνη κίτρινου και μαύρου χρώματος.
Αστρονομικό παρατηρητήριο…;
Ωστόσο, δεν έχουν βρεθεί θάλαμοι ή ανοίγματα που επιτρέπουν την πρόσβαση στο εσωτερικό της δομής, γεγονός που κάνει τους ειδικούς να θεωρούν πως, πρόκειται για κάποιο είδος ιερού.
Βάσει του γεγονότος ότι η αρχική τετράγωνη διάταξη είναι άψογα ευθυγραμμισμένη με τα σημεία του ορίζονται, ορισμένοι εικάζουν ότι μπορεί να είχε αστρονομική λειτουργία, όπως για παράδειγμα, παρατήρηση των ουράνιων σωμάτων.
Μεταξύ αυτών, είναι και ο Eugenio Muroni, ο οποίος έχει διατυπώσει τη θεωρία που ισχυρίζεται πως, η συμμετρία του προ – Νουραγικού ιερού, φαίνεται πως αντιγράφει τα άστρα του Νότιου Σταυρού, ο οποίος σήμερα δεν είναι ορατός από τη θέση του Μόντε ντ’ Ακκόρντι, λόγω της μετάπτωσης των ισημεριών, αλλά πριν από 5.000 χρόνια ήταν σίγουρα ορατός στον ουρανό νότια της Σαρδηνίας.
Ομοιότητες με λατρευτικά μνημεία της Μεσοποταμίας
Η αρχική δομή, η οποία ενδέχεται να είχε χτιστεί από τον πολιτισμό των Οζίερι (3200 έως το 2700 π.Χ.), εγκαταλείφθηκε ή καταστράφηκε, περίπου το 3.000 π.Χ.
Στο αρχαιολογικό αρχείο, έχουν καταγραφεί ίχνη φωτιάς στο σημείο. Γύρω στο 2.800 π.Χ., τα ευρήματα της πρώτης δομής, είχαν καλυφθεί εντελώς από ένα μίγμα στρώματος από χώμα και πέτρα, ενώ από πάνω τοποθετήθηκαν μεγάλα τμήματα ασβεστόλιθου, για να χτιστεί η δεύτερη αναβαθμίδα, στην οποία δημιουργήθηκε μια κλιμακωτή πυραμίδα μεγέθους 36 επί 29 μέτρα και περίπου 10 μέτρων σε ύψος, η οποία είναι προσβάσιμη από ένα δεύτερο κεκλιμένο επίπεδο μήκους 41. 80 μέτρων, το οποίο χτίστηκε επάνω στο προγενέστερο.
Το δεύτερο ιερό ή βωμός, θυμίζει τα σύγχρονα ζιγκουράτ της Μεσοποταμίας τα οποία αποδίδονται στον πολιτισμό Abealzu-Filigosa, από τη Χαλκολιθική περίοδο.
Τελετουργικός βωμός;
Οι αρχαιολογικές ανασκαφές στα στρώματα της Χαλκολιθικής περιόδου του χώρου, αποκαλύπτουν πως, στο μνημείο Μόντε ντ’ Ακκόρντι, πραγματοποιούνταν θυσίες ζώων, καθώς έχουν ανακαλυφθεί μεγάλες συλλογές ευρημάτων από αρχαία ιερά γεύματα, μαζί με αντικείμενα που χρησιμοποιούνταν σε τελετές εξευμενισμού, καθώς και λείψανα από πρόβατα, αγελάδες και γουρούνια, σε σχεδόν ισάριθμες αναλογίες.
Άρα, πρόκειται για έναν από τους πρώτους γνωστούς θυσιαστικούς χώρους στη Δυτική Ευρώπη.
Περίπου το 1800 π.Χ., στις αρχές της Νουραγικής Περιόδου (από τη Χαλκολιθική έως την Εποχή του Σιδήρου – περίπου 1800–238 π.Χ., γνωστή για τους χαρακτηριστικούς πέτρινους πύργους, νουράγκε), το μνημείο εγκαταλείφθηκε ξανά, μέχρι και την κατάκτηση από τους Ρωμαίους, αν και εξακολουθούσε να χρησιμοποιείται περιστασιακά, ως ταφικός χώρος.
Αποκαλυπτικά ευρήματα
Στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου πολέμου, στο σημείο τοποθετήθηκαν αντιαεροπορικά πυροβολεία, με το σκάψιμο των αναχωμάτων να προκαλεί σοβαρές ζημιές στο επάνω μέρος της κατασκευής.
Από την ανακάλυψη του μνημείου, το 1954, οι αρχαιολογικές ανασκαφές γύρω από τη δομή, έχουν φέρει στο φως και άλλα ενδιαφέροντα ευρήματα.
Για παράδειγμα, κοντά στη νοτιοανατολική γωνία της αναβαθμίδας, υπάρχει ένα dolmen, δηλαδή μεγαλιθικό μνημείο που συνήθως αποτελείται από δύο ή περισσότερους κάθετους λίθους, οι οποίοι υποστηρίζουν έναν μεγάλο οριζόντιο λίθο και στην άλλη πλευρά του κεκλιμένου επιπέδου, βρίσκεται ένα μενίρ, δηλαδή κάθετος, πέτρινος όγκος με θρησκευτικό, τελετουργικό ή συμβολικό νόημα για τους αρχαίους πολιτισμούς.
Ακόμη, ανακαλύφθηκαν τα θεμέλια από πολλές, μικρότερες δομές, καθώς και λαξευμένες πέτρες σε διάφορα μεγέθη και σχήματα, των οποίων το νόημα, εξακολουθεί να αποτελεί μυστήριο για τους ερευνητές.
Ορισμένοι, βλέπουν ομοιότητες στην προϊστορική μνημειακή κατασκευή της Σαρδηνίας, Μόντε ντ’ Ακκόντι με το συγκρότημα των Los Millares στην Αλμερία, καθώς και τις μεγαλιθικές δομές, τις ταλαγιότ στις Βαλεαρίδες Νήσους.
Κάποιοι άλλοι, θεωρούν πως οι ομοιότητες με τους ιερούς πύργους Ζιγκουράτ της Μεσοποταμίας, οι οποίοι χρονολογούνται στην ίδια περίπου περίοδο, αποδίδονται στις πολιτιστικές επιρροές από την Ανατολική Μεσόγειο.
Το βέβαιο είναι πως, δεν έχει βρεθεί παρόμοια κατασκευή πουθενά αλλού στην Μεσόγειο.
Τη δεκαετία του 1980, το μνημείο ανασκευάστηκε μερικώς και σήμερα, είναι ανοιχτό στο κοινό.
