Ο άνθρωπος με τις σούπερ ικανότητες που η επιστήμη αποκάλεσε δυσλειτουργικό

Όταν ο Φραν Πικ απέκτησε το 1951 το πρώτο από τα τρία παιδιά του, τον Κιμ, δεν μπορούσε να φανταστεί ότι η ζωή του δεν θα ήταν όπως των υπόλοιπων ανθρώπων. Κι’ αυτό γιατί ο Κιμ διαγνώστηκε από την ηλικία των δύο ετών με αναπτυξιακές διαταραχές καθώς είχε γεννηθεί χωρίς τον ιστό του εγκεφάλου που συνδέει το αριστερό με το δεξί ημισφαίριο. Ο νευρολόγος που είχε εξετάσει το παιδί ήταν κάθετος: ο Κιμ δεν θα μπορούσε να μιλήσει, να διαβάσει και να ζήσει μια ζωή όμοια με τον συνομήλικων του. Η προτροπή του γιατρού προς τους γονείς ήταν μία: αφήστε τον σε κάποιο ίδρυμα και συνεχίστε τη ζωή σας.

Κάτι τέτοιο όμως δεν ήταν επιλογή για τον Φραν. Η ζωή του ήταν δίπλα στον Κιμ και έβαλε στόχο να τον δει να ξεδιπλώνει τις εντυπωσιακές του ικανότητες, που ήταν πολλές. Γιατί ο Κιμ δεν ήταν απλά ένα αγόρι με αναπτυξιακές δυσκολίες, ήταν ένα αγόρι που έπασχε από το λεγόμενο «σύνδρομο του σοφού» (επιστημονικά Σαβάντ). Ο όρος χρησιμοποιείται για να περιγράψει το χαρακτηριστικό γνώρισμα ενός προσώπου που φέρει μια σοβαρή αναπτυξιακή δυσκολία σε συνδυασμό με μια εξαιρετική ικανότητα. Ο Κιμ ήταν ο πραγματικός «Άνθρωπος της βροχής», ο άνθρωπος που ενέπνευσε τον σεναριογράφο Μπιλ Μόροου της ομώνυμης ταινίας, που τιμήθηκε το 1988 με 4 Όσκαρ!

Οι Σαβάντ μπορεί να έχουν χαμηλό IQ, αλλά μπορούν να κάνουν εντυπωσιακούς άθλους στην αποστήθιση κειμένων και στους αριθμητικούς υπολογισμούς ή να έχουν σπουδαίες ικανότητες στην τέχνη και τη μουσική.

Ο Κιμ γεννήθηκε με μακροκεφαλία, παρεγκεφαλία και απουσία του μεσολοβίου, δεν είχε δηλαδή τον κυριότερο σύνδεσμο των δύο εγκεφαλικών ημισφαιρίων. Μπορεί να αδυνατούσε να κάνει απλά πράγματα στην καθημερινότητά του καθώς ήταν κατεστραμμένη η δομή του εγκεφάλου που έλεγχε τον συντονισμό των κινήσεων, όπως να κάνει μπάνιο, να κουμπώσει το πουκάμισό του ή να ανάψει έναν διακόπτη, μπορούσε όμως να αποστηθίσει σε πολύ λίγο χρόνο αμέτρητα βιβλία, ήταν δηλαδή μια κινητή εγκυκλοπαίδεια, το «Έβερεστ της μνήμης» όπως τον είχαν αποκαλέσει.

Μπορεί να μην περπάτησε μέχρι την ηλικία των 4 ετών, αποστήθιζε, όμως, σύμφωνα με τον πατέρα του από την ηλικία σχεδόν του ενός έτους. Διάβαζε βιβλία και αποστήθιζε το 98% του περιεχομένου τους, στη συνέχεια τα τοποθετούσε στο ράφι από την ανάποδη μεριά για να δείξει ότι είχε τελειώσει την ανάγνωσή τους, συνήθεια που κράτησε και στην ενήλικη ζωή του. Για να τελειώσει ένα βιβλίο του έπαιρνε περίπου μία ώρα, καθώς με το δεξί μάτι διάβαζε τη δεξιά σελίδα και με το αριστερό την αριστερή. Σύμφωνα με ένα αφιέρωμα που του είχαν κάνει οι Times στα 58 χρόνια που έζησε διάβασε συνολικά 12.000 βιβλία

Ο πατέρας του τον αποκαλούσε «Kimputer» (ένας συνδυασμός του ονόματός του και της λέξης computer), καθώς αποτελούσε κάτι σαν σκληρό δίσκο, που μέσα του αποθηκευόταν αδιανόητα μεγάλος αριθμός γνώσεων: ιστορία, γεωγραφία, αθλητικά, επιστήμη, λογοτεχνία. Ο Κιμ μπορούσε να απομνημονεύσει τηλέφωνα, ταχυδρομικούς κωδικούς, να ακούσει ένα κομμάτι κλασικής μουσικής και να πει πότε γράφτηκε, πότε γεννήθηκε και πότε πέθανε ο συνθέτης του. Μπορούσε να δώσει οδηγίες για κάθε προορισμό, κάτι σαν κινητό GPS και ήταν παθιασμένος με την αριθμητική, εντυπωσιάζοντας κάθε φορά με τους μαθητικούς του υπολογισμούς. Αν πχ. γνώριζε την ημερομηνία γενεθλίων κάποιου μπορούσε να υπολογίσει τη μέρα που είχε γεννηθεί και να υπολογίσει την ημέρα που θα έπεφταν τα γενέθλια του τη χρονιά που έκανε τους υπολογισμούς.

Με συνοδοιπόρο τον πατέρα του ο Κιμ ταξίδεψε σε όλο τον κόσμο και συμμετείχε σε σεμινάρια εκπαίδευσης για ανθρώπους με αναπηρία. Σταθμός όμως στη ζωή του στάθηκε η γνωριμία του το 1984 με τον σεναριογράφο Μπιλ Μόροου σε ένα τέτοιο συνέδριο. Οι ικανότητες του εντυπωσίασαν τον Μόροου, ο οποίος αποφάσισε να γράψει ένα σενάριο εμπνευσμένο από τον χαρακτήρα του Πικ. Κάπως έτσι γεννήθηκε η ταινία «Ο άνθρωπος της βροχής» που ήταν εμπνευσμένη από τον Πικ, αλλά όχι 100% βασισμένη στα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του, με πρωταγωνιστή τον Ντάστιν Χόφμαν.

Όταν ο ηθοποιός του Χόλιγουντ είχε γνωρίσει τον Κιμ του είχε πει: «Μπορεί εγώ να είμαι το αστέρι, εσύ όμως είσαι ολόκληρος ο ουρανός». Όταν παρέλαβε το Όσκαρ Α’ Ανδρικού Ρόλου για την ερμηνεία του στην ταινία ξεκίνησε την ομιλία του λέγοντας: «Θερμές ευχαριστίες στον Κιμ Πικ που έκανε “Τον άνθρωπο της βροχής” πραγματικότητα. «Δεν νομίζω ότι ο οποιοσδήποτε μπορεί να περάσει πέντε λεπτά με τον Κιμ και να μη φύγει μετά με μια διαφορετική άποψη για τον εαυτό του, τον κόσμο και την προοπτική του ως ανθρώπινο ον» είχε πει ο Μόροου.

Πριν την ταινία ο Κιμ ήταν ένας ιδιαίτερα ντροπαλός άνθρωπος, που δεν κοίταζε κανέναν στα μάτια. Η αναγνωρισιμότητά του όμως του έδωσε μεγάλη αυτοπεποίθηση καθώς μέχρι να αφήσει την τελευταία του πνοή συνομίλησε με εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, με το κοινό που κάθε φορά μαζευόταν στις ομιλίες του για να τον ακούσει και να θαυμάσει τις ικανότητές του.

«Το να αναγνωρίζεις και να σέβεσαι τη διαφορετικότητα των άλλων και να τους συμπεριφέρεσαι όπως θα ήθελες να σου συμπεριφέρονται, θα βοηθήσει στο να γίνει ο κόσμος μας ένα καλύτερο μέρος για όλους. Νοιαστείτε… κάντε ό,τι καλύτερο μπορείτε. Δεν χρειάζεται να είσαι άτομο με ειδικές ανάγκες για να είσαι διαφορετικός. Όλοι είναι διαφορετικοί» έλεγε ο Κιμ.

Το φαινόμενο Κιμ είχε κεντρίσει και το ενδιαφέρον της NASA, που το 2004 τον εξέτασε με τεχνολογία σχεδιασμένη να αξιολογεί τις επιδράσεις των διαστημικών ταξιδιών στον εγκέφαλο. Στόχος ήταν να δημιουργήσει μια τρισδιάστατη απεικόνιση της δομής του εγκεφάλου του και να τη συγκρίνει με ακτινογραφίες του 1988. Αυτές ήταν οι πρώτες προσπάθειες προσέγγισης των εξαιρετικών ικανοτήτων του Κιμ χωρίς επεμβατική τεχνολογία. Μια μελέτη που έγινε το 2008 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο Κιμ έπασχε πιθανόν από το Σύνδρομο FG, μια σπάνια γενετική ανωμαλία, που δυσκόλευε την κινητικότητά του, αλλά του προσέφερε μια εξαιρετική μνήμη.

Ο Κιμ Πικ πέθανε στις 19 Δεκεμβρίου 2009 σε ηλικία 58 ετών από καρδιακή προσβολή αφήνοντας συντετριμμένο τον πατέρα του Φραν, που έφυγε από τη ζωή πέντε χρόνια αργότερα σε ηλικία 88 ετών.