Ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός αναγνώρισε ως νέο παγκόσμιο ρεκόρ για τη μεγαλύτερη οριζόντια απόσταση που έχει διανύσει κεραυνός το εξαιρετικό γεγονός που συνέβη κατά τη διάρκεια καταιγίδας το 2017.
Ένας μοναδικός κεραυνός έμεινε στην ιστορία των μετεωρολογικών καταγραφών, διανύοντας την απίστευτη απόσταση των 829 χιλιόμετρων, ταξιδεύοντας από το ανατολικό Τέξας μέχρι το Κάνσας Σίτι στο Μιζούρι των ΗΠΑ.
Αυτό το εξαιρετικό γεγονός, που συνέβη τον Οκτώβριο του 2017 κατά τη διάρκεια μιας σφοδρής καταιγίδας, αναγνωρίστηκε πρόσφατα ως νέο παγκόσμιο ρεκόρ για τη μεγαλύτερη οριζόντια απόσταση που έχει διανύσει κεραυνός. Το φαινόμενο, που ονομάζεται «megaflash», ξεπέρασε το προηγούμενο ρεκόρ των 767 χλμ. που καταγράφηκε τον Απρίλιο του 2020 στο νότιο τμήμα των Ηνωμένων Πολιτειών.
«Το ονομάζουμε κεραυνό megaflash και τώρα προσπαθούμε να καταλάβουμε πώς και γιατί συμβαίνει», εξήγησε ο Randy Cerveny, καθηγητής στη Σχολή Γεωγραφικών Επιστημών και Πολεοδομίας του Πανεπιστημίου της Αριζόνα και ανώτερος σύμβουλος για ακραία καιρικά και κλιματικά φαινόμενα για τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό.
Βελτιωμένες παρατηρήσεις των καταιγίδων από δορυφόρους
Για χρόνια, η ανίχνευση και η μέτρηση των αστραπών βασίζονταν σε δίκτυα επίγειων κεραιών, οι οποίες εκτιμούσαν τη θέση και την ταχύτητα διάδοσης μέσω ραδιοσημάτων. Ωστόσο, το νέο ρεκόρ προέκυψε χάρη σε μια νέα ανάλυση των δορυφορικών παρατηρήσεων της καταιγίδας του 2017, ένα επίτευγμα που κατέστη δυνατό χάρη στην εμφάνιση των διαστημικών ανιχνευτών αστραπών.

Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός
Από το 2017, οι δορυφόροι σε τροχιά που είναι εξοπλισμένοι με γεωστατικούς ανιχνευτές κεραυνών έχουν φέρει επανάσταση στην ικανότητα παρακολούθησης και μέτρησης αυτών των φαινομένων σε ηπειρωτικές αποστάσεις. «Οι μετεωρολογικοί δορυφόροι μας διαθέτουν εξοπλισμό ανίχνευσης αστραπής υψηλής ακρίβειας, που μας επιτρέπει να καταγράφουμε με ακρίβεια χιλιοστών του δευτερολέπτου πότε ξεκινά μια αστραπή και πόσο μακριά ταξιδεύει», τόνισε ο Cerveny.
Ο δορυφόρος GOES-16 της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA), που βρίσκεται σε γεωστατική τροχιά, ανιχνεύει περίπου ένα εκατομμύριο κεραυνούς την ημέρα. Αυτό, μαζί με παρόμοιους δορυφόρους που εκτοξεύτηκαν από την Ευρώπη και την Κίνα, αντιπροσώπευε «ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός», δήλωσε ο Michael Peterson του Georgia Tech Research Institute, κύριος συγγραφέας της έκθεσης που τεκμηριώνει το νέο ρεκόρ, η οποία δημοσιεύθηκε στο Bulletin of the American Meteorological Society .
Τι είναι οι κεραυνοί «Megaflash» και γιατί είναι επικίνδυνοι
Οι περισσότερες αστραπές έχουν εμβέλεια μικρότερη από 16 χιλιόμετρα. Ένας κεραυνός θεωρείται megaflash όταν εκτείνεται σε απόσταση μεγαλύτερη από 100 χιλιόμετρα. Σύμφωνα με τις δορυφορικές παρατηρήσεις που ανέλυσε ο Peterson, λιγότερο από το 1% των καταιγίδων παράγουν αυτές τις εξαιρετικές αστραπές.
Τα megaflashes προέρχονται από καταιγίδες μεγάλης διάρκειας, που μπορούν να διαρκέσουν 14 ώρες ή και περισσότερο, και είναι τεράστια σε μέγεθος, καλύπτοντας μια έκταση συγκρίσιμη με την πολιτεία του Νιου Τζέρσεϊ. Ένα μέσο megaflash διαδίδεται κατά μήκος της οριζόντιας πορείας του στον ουρανό με 5 έως 7 κλαδιά που χτυπούν το έδαφος.
Ενώ οι megaflashes που εκτείνονται σε εκατοντάδες χιλιόμετρα είναι σπάνιες, «δεν είναι καθόλου ασυνήθιστο να χτυπάει κεραυνός 10 ή 15 μίλια μακριά από την προέλευσή του, το σύννεφο της καταιγίδας», προειδοποίησε ο Cerveny. Και αυτό αυξάνει τον κίνδυνο.
Ο κρυμμένος κίνδυνος των μακρινών κεραυνών
«Οι άνθρωποι δεν συνειδητοποιούν πόσο μακριά μπορεί να φτάσει ένας κεραυνός από την καταιγίδα», πρόσθεσε ο Cerveny. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι κεραυνοί προκαλούν 20-30 θανάτους κάθε χρόνο και εκατοντάδες τραυματισμούς. Οι περισσότεροι τραυματισμοί συμβαίνουν πριν και μετά την κορύφωση της καταιγίδας, όχι κατά τη διάρκεια της πιο έντονης φάσης της.
Για αυτόν τον λόγο, είναι απαραίτητο να λαμβάνετε προφυλάξεις. «Πρέπει να περιμένετε τουλάχιστον μισή ώρα μετά το πέρασμα της καταιγίδας πριν βγείτε έξω και συνεχίσετε τις κανονικές σας δραστηριότητες», συνέστησε ο Cerveny. «Η καταιγίδα που προκαλεί κεραυνούς δεν χρειάζεται απαραίτητα να βρίσκεται πάνω από το κεφάλι σας».