Υπάρχουν παλαιοί θρύλοι που έχουν επιβιώσει μέχρι τις μέρες μας. Μάλιστα μέχρι πριν λίγα χρόνια ακόμα στα χωριά υπήρχαν γιαγιάδες που διηγούνταν στα παιδιά τον θρύλο του εξαδάκτυλου βασιλιά όπως τον είχαν ακούσει και αυτές από τις γιαγιάδες τους.
«Το ξίφος των Χριστιανών θα γυμνωθεί και θα διώξει τους Τούρκους»
«Τότε άγγελος εξ ουρανού καταβήσεται διά νεύσεως Θεού, έχων εν τη χερί αυτού σκήπτρον και ξίφος του Αγιωτάτου Βασιλέως Κωνσταντίνου, και τον ειρηνικόν στέψει βασιλέα»
« Εν γαρ ταίς εσχάτοις ημέραις αναστήσει Κύριος ο Θεός βασιλέα από πενίας και πορεύεται εν δικαιοσύνη πολλή…»
Αγιορείτες Γέροντες, λένε πως ο Μαρμαρωμένος Βασιλιάς είναι ο Άγιος Ιωάννης Δούκας Βατάτζης ο Ελεήμων, ο Αυτοκράτορας δηλαδή Νικαίας
Ο θρύλος του μαρμαρωμένου βασιλιά είναι, αναμφίβολα, ο πιο συναρπαστικός θρύλος των Ελλήνων…
Συνδέεται -κυρίως -με τον Κωνσταντίνο τον ΙΑ΄Παλαιολόγο , ο οποίος υπήρξε ο τελευταίος αυτοκράτορας τού Βυζαντίου, που με το φρόνημα και την αυτοθυσία του, σημάδεψε χαρακτηριστικά το γεγονός της πτώσης της Κωνσταντινούπολης στα χέρια των Οθωμανών. Ο αυλικός του Γεώργιος Φραντζής αφηγείται με απλότητα τον θάνατο τού τελευταίου βυζαντινού αυτοκράτορα:
«Ο βασιλεύς οὖν ἀπαγορεύσας ἐαυτόν, ἰστάμενος βαστάζων σπάθην και ἀσπίδα, είπε λόγον λύπης άξιον «οὐκ έστί τις τῶν χριστιανῶν τοῦ λαβεῖν τήν κεφαλήν μου ἀπ΄ ἐμοῦ;» ἦν γάρ μονώτατος ἀπολειφθείς. τότε είς τῶν Τούρκων δούς αὐτῷ κατά πρόσωπον καί πλήξας, καί αὐτός τῷ Τούρκῳ ἐτέραν ἐχαρίσατο’ τῶν ὁπισθεν δ΄ἐτέρος καιρίαν δούς πληγήν, ἔπεσε κατά γῆς’ οὐ γάρ ῄδεισαν ὃτι ὁ βασιλεύς ἐστιν, ἀλλ΄ ὡs κοινόν στρατιώτην τοῦτον θανατώσαντες ἀφῆκαν».Σύμφωνα με την περιγραφή του Φραντζή, οι κατακτητές, μετά το τέλος του αγώνα, αναζήτησαν το σώμα του αυτοκράτορα:
«πλείονας κεφάλας τῶν άναιρεθέντων ἔπλυναν, εἰ τύχοι καί τήν βασιλικήν γνωρίσωσι, καί οὐκ ἡδυνήθησαν γνωρίσαι αὐτήν, εἰ μή τό τεθνεώς πτῶμα τοῦ Βασιλέως εὐρόντες ὄ ἐγνώρισαν ἐκ τῶν βασιλικῶν περικνημίδων, ή και πεδίλων ένθα, χρυσοί ἀετοί ἦσαν γεγραμμένοι, ὡs ἔθος ὑπῆρχε τοῖς βασιλεύσι».
«Θα κολυμπήσει το μοσχάρι στο αίμα τους»
Η αναγνώριση του νεκρού αυτοκράτορα συνοδεύθηκε από την εντολή τού σουλτάνου Μωάμεθ Β΄ να ταφεί με τις αρμόζουσες βασιλικές τιμές, χωρίς όμως να ανακοινωθεί και ο τόπος της ταφής. Οι μυστικοί πόθοι τού λαού συνέδεσαν τον θρύλο τού μαρμαρωμένου βασιλιά, με την ελπίδα για την απελευθέρωση και την αποκατάσταση της αυτοκρατορίας.
Ο θρύλος λέει ότι τη στιγμή που ο βασιλιάς περικυκλώθηκε από τους Τούρκους, ένας άγγελος του Κυρίου τον άρπαξε και τον έκρυψε σε μια σπηλιά, αφού πρώτα τον μαρμάρωσε.
Στη σπηλιά αυτή περιμένει για αιώνες ο «Μαρμαρωμένος Βασιλιάς» να ξαναέρθει την κατάλληλη στιγμή, «το πλήρωμα του χρόνου», και ο άγγελος Κυρίου θα του ξαναδώσει τη ζωή και το σπαθί του για να διώξει τους Τούρκους από την Κωνσταντινούπολη. Άλλοι θρύλοι και προφητείες αναφέρουν ότι θα τους κυνηγήσει μέχρι την » Κόκκινη Μηλιά» και στη μάχη που θα γίνει οι Τούρκοι θα νικηθούν και «θα κολυμπήσει το μοσχάρι στο αίμα τους».
Ο θρύλος προσθέτει, ακόμα, ότι οι Τούρκοι ψάχνουν συνεχώς να ανακαλύψουν τη σπηλιά, όπου βρίσκεται ο Μαρμαρωμένος Βασιλιάς για να χτίσουν την είσοδό της, ώστε να μην μπορεί να ξαναβγεί από εκεί. Όμως, οι προσπάθειες τους είναι συνεχώς άκαρπες, αφού ο άγγελος προστατεύει τον Μαρμαρωμένο Βασιλιά και περιμένει την εντολή του Θεού για να τον ξυπνήσει.(βικιπαίδεια)
Μυστήριο με τον τάφο του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου
Τέσσερις είναι οι τόποι , που διάφορες παραδόσεις τοποθετούν τον τάφο του τελευταίου αυτοκράτορα του Βυζαντίου , Κωνσταντίνου Παλαιολόγου.
1) Στο δεξιό διάδρομο του Γεσίλ τζαμί στο Τζουβαλί, όπου ήταν η εκκλησία της αγίας Θεοδοσίας. Σ΄αυτήν μετακομίσθηκαν τα ιερά λείψανα της μεγάλης εκκλησίας των αγίων Αποστόλων από τον αρχιτέκτονα Χριστόδουλο
2)Στην πλατεία του Βεφά, που άλλοτε έκαιγε κανδήλα και μια ιτιά σκίαζε «τον ύπνον του αποθαμένου». Μετά ήρθαν μετανάστες και χάλασαν τον τάφο
3)Στο αγίασμα του Βαλουκλί
4) Δεξιά από το ιερό της αγίας Σοφίας ο ιμάμης δείχνει ένα μάρμαρο βεβαιώνοντας ότι εκεί είναι θαμμένος ο τελευταίος αυτοκράτορας. Ο λαός μετά το μεσονύκτιον της Μεγάλης Παρασκευής πηγαίνει παραπλεύρως του ιερού και ακούει ήχο ψαλμωδίας που εξέρχεται από τα έγκατα της γης και βλέπει «ωσάν ένα νεκρόν θαμμένον κατάβαθα και έναν παπά να λειτουργεί κατάλευκα ντυμένον. ΄Εχει την όψη ο νεκρός ζωντανή , σαν να κοιμάται. Σε κάθε κνήμη του χρυσοκοπάει δικέφαλος αετός μισοσβησμένος και στο πλάι είναι ένα σπαθί στο χρώμα της φωτιάς με σπασμένο το θηκάρι». (Ν. Βασιλειάδου).
Μέχρι τούδε δεν ήταν γνωστή άλλη παράδοση για τον τάφο του Κωνσταντίνου του Παλαιολόγου, πλην αυτής στο Βαφά Μεϊδάνι. Ο δε λυρικός και ρητορικός τόνος της διατριβής αυτής , γεννά την υπόνοια , μήπως και οι παραδόσεις που μνημονεύονται σ΄αυτήν είναι πλάσματα της φιλοπάτριδος φαντασίας. ( Ν.Πολίτης)
