Γιατί οι Αρχαίοι Έλληνες έβαζαν νερό στο κρασί τους

Η ιστορία πίσω από μια έκφραση που ακούγεται μέχρι και σήμερα στη χώρα.
«Ρίξε λίγο νερό στο κρασί σου». Πρόκειται για μια έκφραση η οποία χρησιμοποιείται όταν θες να ζητήσεις από κάποιον να γίνει λίγο πιο διαλλακτικός σε μια συζήτηση. Μπορεί στις μέρες μας να αποτελεί μια απλή μεταφορά, κάτι τέτοιο όμως δε φαίνεται πως συνέβαινε στην Αρχαία Ελλάδα, όπου και είχε πέρα για πέρα κυριολεκτική σημασία.

Ποια είναι, όμως, η ιστορία πίσω από τη συγκεκριμένη πρόταση, γιατί οι Αρχαίοι Έλληνες έριχναν νερό στο κρασί τους και για ποιο λόγο θεωρούσαν πως το μεθύσι ήταν κάτι εξαιρετικά επικίνδυνο για τους ίδιους;

Ο λόγος για τον οποίο οι Αρχαίοι Έλληνες έριχναν νερό στο κρασί τους

Οι Αρχαίοι Έλληνες συνήθιζαν να περνούν αρκετό χρόνο στον ανδρωνίτη. Ήταν ένα δωμάτιο που αποτελούσε βασικό χώρο του σπιτιού και σε αυτόν είχαν πρόσβαση μόνο οι άντρες. Εκεί διοργανώνονταν τα συμπόσια, στα οποία συμμετείχαν από 12 έως 30 άτομα. Το συμπόσιο ξεκινούσε με το γεύμα και ύστερα περνούσαν στην οινοποσία. Μόνο που δεν έπιναν το κρασί καθαρό, αλλά το αναμείγνυαν με νερό σε μεγάλες στάμνες.

Από το πόσο πολύ νερό έβαζαν, κρινόταν και πόσο γρήγορα θα μεθύσουν. Γιατί, όμως, το έκαναν αυτό; Σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι Αρχαίοι Έλληνες και κυρίως οι Αθηναίοι θεωρούσαν πως όποιοι έπιναν σκέτο κρασί ήταν βάρβαροι. Κι αυτό γιατί μεθώντας, ο κίνδυνος να γίνουν βίαιοι και να χάσουν τα λογικά τους αυξανόταν επικίνδυνα.

Ο Μέγας Αλέξανδρος που θεωρούταν γερό ποτήρι

Οι ιστορικές αναφορές υποστηρίζουν πως ο Μέγας Αλέξανδρος και ο πατέρας του, Φίλιππος Β’, θεωρούνταν γερά ποτήρια καθώς μπορούσαν να πιουν μεγάλη ποσότητα, όχι και τόσο νερωμένου, κρασιού. Ο πρώτος, μάλιστα, φαίνεται πως είχε φτάσει στο σημείο να σκοτώσει τον φίλο του Κλείτο κατά τη διάρκεια μιας αντιμαχίας σε συμπόσιο.

Την ίδια ώρα, ωστόσο, οι Αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν πως το ίδιο προσβλητικό ήταν για κάποιον να μην πίνει καθόλου κρασί. Ήταν δυσάρεστος για όλους τους υπόλοιπους, οι οποίοι τον εγκαλούσαν πως κάνει περισσότερο για παιδαγωγός και όχι για συμποσιούχος. Την ευθύνη, βέβαια, για να εξασφαλιστεί η ισορροπία ανάμεσα στη μέση και τη νηφαλιότητα είχε ο συμποσιάρχης. Ήταν αυτός που είχε την ευθύνη να «ρίξει νερό στο κρασί» των συνομιλητών του.