Παυλοπέτρι. Η αρχαιότερη βυθισμένη πόλη του κόσμου – Είναι η αρχαία Ατλαντίδα;

Σήμερα, η UNESCO αναγνωρίζει το Παυλοπέτρι ως την παλαιότερη υποβρύχια πόλη στον κόσμο.

Αρχικά υπήρχε η εκτίμηση ότι η πόλη κτίστηκε περί το 1600-1100 π.Χ. αλλά αργότερα οι έρευνες αποκάλυψαν μέσω των ευρημάτων ότι η πόλη κατοικείται πριν από το 2800 π.Χ., στην αρχή της εποχής του χαλκού. Οι ανασκαφές και η χαρτογράφηση της περιοχής έχουν αποκαλύψει τουλάχιστον 15 κτίρια σε βάθος 3 με 4 μέτρων σε μία έκταση 9 στρεμμάτων.

Το Παυλοπέτρι είναι μία μικρή νησίδα απέναντι από την ομώνυμη παραλία απέναντι από τo νησί της Ελαφονήσου και δίπλα στο χωριό των Βιγκλάφιων. Από την βραχονησίδα με κατεύθυνση βόρεια και μέχρι την παραλία εκτείνονται τα ερείπια της αρχαιότερης βυθισμένης πόλης στον κόσμο.

Στην ευρύτερη περιοχή υπάρχουν αρχαιολογικά ευρήματα που μαρτυρούν την κατοίκηση της περιοχής από τους αρχαιοτάτους χρόνους. Μεταξύ της νησίδας και της ξηράς βρίσκεται η αρχαία βυθισμένη πόλη. Η ηλίκια της είναι περίπου 5 χιλιετηρίδων και είναι η αρχαιότερη που έχει ανακαλυφτεί. Πρόκειται για μοναδική στο είδος της πόλη αφού έχει συγκεκριμένο σχέδιο με δρόμους, κτίρια και νεκροταφείο.

Το γεγονός ότι η πόλη βυθίστηκε βοήθησε να διατηρηθούν τα σημερινά ευρήματα. Αυτό γιατί δεν χτίστηκε ξανά ή μετά την καταστροφή η περιοχή δεν χρησιμοποιήθηκε για γεωργία. Παρά το γεγονός της φυσικής καταστροφής από το νερό με την πάροδο των αιώνων, η διάταξη της πόλης είναι όπως ήταν πριν από χιλιάδες χρόνια.

Αρχαιολογικές Έρευνες
Η έρευνα του 2009 βοήθησε σε μεγάλο βαθμό για να χαρτογραφήσει την πόλη. Είναι η πρώτη βυθισμένη πόλη που επαναδημιουργήθηκε ψηφιακά ερωτήθηκαν σε τρεις διαστάσεις. Η χαρτογράφηση Sonar με τεχνικές που αναπτύχθηκαν για στρατιωτικούς σκοπούς αλλά και για την εύρεση πετρελαϊκών κοιτασμάτων βοήθησε τις πρόσφατες έρευνες. Ένα από τα αποτελέσματα των ερευνών ήταν να αποδείξει ότι η πόλη ήταν το κέντρο μιας ακμάζουσας βιομηχανίας κλωστοϋφαντουργίας. Επίσης, πολλές μεγάλα πιθάρια από την Κρήτη βρέθηκαν, γεγονός που προδίδει πως η πόλη ήταν και μεγάλο εμπορικό λιμάνι.

Το έργο της αρχαιολογικής ομάδας συγκεντρώθηκε σε ένα βίντεο ντοκιμαντέρ του BBC 2. Το βίντεο “Η πόλη κάτω από τα κύματα: Παυλοπέτρι” , μεταδόθηκε από το BBC 2 το 2011.

Παυλοπέτρι. Είναι η χαμένη Ατλαντίδα;

Tο ιταλικό ναυτικό περιοδικό Daily Nautica δημοσιεύει αφιέρωμα στο Παυλοπέτρι που, όπως αναφέρει, έχει τεράστια σημασία στην Αρχαιολογία αφού «προσφέρει μία μοναδική ευκαιρία μελέτης της ζωής και της κοινωνίας της Εποχής του Χαλκού, μεταξύ του 2.300 π.Χ. και 900 π.Χ.»
Το περιοδικό προσθέτει ότι «το Παυλοπέτρι έχει, επίσης, προσφέρει νέες γνώσεις για τους εμπορικούς δρόμους και τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των αρχαίων πολιτισμών στην Ανατολική Μεσόγειο». Αναδεικνύει, μάλιστα, το γεγονός ότι ορισμένοι αρχαιολόγοι έχουν υποθέσει πως η αιτία ήταν ένας βίαιος σεισμός που συνέβη γύρω στο 1.000 π.Χ.

Όπως προσθέτει, ο θρύλος της πόλης που κατάπιε η θάλασσα είναι η βάση πολλών μύθων, όπως αυτός της Ατλαντίδας. Και έτσι, λαμβάνοντας υπόψη ότι η καταστροφή στο Παυλοπέτρι προηγείται της εποχής κατά την οποία ο Πλάτωνας έγραψε τους διαλόγους Τίμαιος και Κριτίας κατά μερικές εκατοντάδες χρόνια, ορισμένοι μελετητές έχουν υποθέσει ότι η μυθική χαμένη ήπειρος της Ατλαντίδας που περιγράφει ο φιλόσοφος δεν ήταν άλλη από τη βυθισμένη πόλη Παυλοπέτρι.

Μάλιστα, ο ίδιος ο τίτλος του δημοσιεύματος προβάλλει το ενδεχόμενο της σύνδεσης με τη χαμένη Ατλαντίδα και σημειώνει: «Καταδύσεις στο Παυλοπέτρι, η παλαιότερη βυθισμένη πόλη στον κόσμο. Ορισμένοι μελετητές την έχουν αναγνωρίσει ως τη χαμένη Ατλαντίδα του Πλάτωνα».