Πώς οι Πέρσες κατατρόπωσαν τους Αιγύπτιους χρησιμοποιώντας γάτες

Κι όμως μία από τις χειρότερες ήττες του αιγυπτιακού στρατού ήρθε από τα ζώα που λάτρευαν σχεδόν σαν θεότητες, τις γάτες,

Όπως αναφέρει η World History Encyclopedia, η ιστορία μας ξεκινά γύρω στο 500 π.Χ. Εκείνα τα χρόνια, η αιγυπτιακή αυτοκρατορία βρισκόταν σε παρακμή. Μπορεί να παρέμενε ακόμα μια σημαντική περιφερειακή δύναμη, αλλά σίγουρα δεν ήταν τόσο ισχυρή όσο ήταν κατά τη διάρκεια των ημερών της δόξας της, υπό Φαραώ όπως ο Τουταγχαμών και ο Ραμσής.

Στην πραγματικότητα, κατά τον 6ο αιώνα π.Χ., η Αίγυπτος υπέστη μία σειρά από καταστροφικές ήττες απ’ τα όπλα του ασσυριακού στρατού, ωστόσο κατάφερε να τους απωθήσει ως ένα σημείο.

Βλέποντας το εξασθενημένο κράτος της Αιγύπτου, η Αυτοκρατορία των Αχαιμενιδών -πιο γνωστή ως Περσική Αυτοκρατορία, με κέντρο το σύγχρονο Ιράν- αποφάσισε ότι ήταν πια ο καιρός να κάνει και εκείνη την κίνηση της. Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, οι εντάσεις μεταξύ Αιγύπτου και Περσίας έφτασαν σε οριακό σημείο όταν ο Άμασις Β’, ο ηγέτης της Αιγύπτου, αρνήθηκε να δώσει την κόρη του ως σύζυγο στον Καμβύση Β’, τον ηγέτη της Περσίας. Ο Καμβύσης, λογικά θα χτυπούσε τη Αίγυπτο έτσι κι αλλιώς, αλλά η προσβολή του Φαραώ του πρόσφερε την κατάλληλη δικαιολογία.

Όσο, λοιπόν, ο Καμβύσης συγκέντρωνε τις δυνάμεις του, ο Φαραώ πέθανε, αφήνοντας την Αίγυπτο υπό τον έλεγχο του γιου του, Ψαμμήτιχου Γ’. Παρά το γεγονός ότι ο νέος Φαραώ ήταν στρατιωτικά και πολιτικά άπειρος, έκανε ό, τι μπορούσε για να συγκεντρώσει μία σημαντική στρατιωτική δύναμη και να απωθήσει τους Πέρσες εισβολείς στην πόλη, Πηλούσιο, στον βόρειο Νείλο, το 525 π.Χ.

Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι λάτρευαν όσο τίποτα τις γάτες, είχαν ξεχωριστή θέση στην καρδιά τους και εξαιτίας της σχέσης τους με τη θεά Μπαστέτ, η οποία απεικονιζόταν με κεφάλι γάτας (και μερικές φορές και με σώμα γάτας).

Η Μπαστέτ ήταν η θεά “του σπιτιού, της οικιακής ζωής, των γυναικείων μυστικών, των γατιών, της γονιμότητας και του τοκετού” και ήταν μια από τις πιο σεβαστές θεότητες της αρχαίας Αιγύπτου.

Η Μπαστέτ ήταν προστάτιδα, αλλά ταυτόχρονα ήταν και αδίστακτη όταν επρόκειτο να ζητήσει εκδίκηση. Ως εκ τούτου, οι Αιγύπτιοι αντιμετώπιζαν τις γάτες με τον μέγιστο σεβασμό, από φόβο για την οργή της. Ο ίδιος ο Ηρόδοτος αφηγείται ότι οι Αιγύπτιοι έβαζαν συχνά τον εαυτό τους σε κίνδυνο για να σώσουν τις γάτες από τις πυρκαγιές των σπιτιών, και υπάρχουν πολλές περιπτώσεις γατιών που μουμιοποιήθηκαν, με κοσμήματα και στολίδια που θα ταίριαζαν σε έναν αληθινό Φαραώ.

Και ποια ήταν η μεγαλύτερη απόδειξη για την αγάπη της αρχαίας Αιγύπτου προς τις γάτες; Το γεγονός ότι η ποινή για όποιον σκότωνε μία γάτα ήταν ο θάνατος.

Οι Πέρσες χρησιμοποίησαν αυτήν την αγάπη ως στρατιωτικό πλεονέκτημα

Καθώς ο Φαραώ Ψαμμήτιχος ετοιμαζόταν να υπερασπιστεί την Αίγυπτο από τις προελαύνουσες περσικές δυνάμεις, ο περσικός στρατός έκανε κάτι εντελώς απροσδόκητο. Σύμφωνα με την World History Encyclopedia, η καλύτερη -και πιθανώς υπερβολική- αφήγηση για τη μάχη προέρχεται από τον Πολυναίο, έναν άλλο Έλληνα συγγραφέα.

Σύμφωνα λοιπόν με εκείνον, ο Πέρσης ηγέτης Καμβύσης Β’ διέταξε να ζωγραφιστούν οι ασπίδες κάθε στρατιώτη του με την εικόνα της θεάς Μπαστέτ. Στη συνέχεια, διέταξε τους άντρες του να πορευτούν στη μάχη μεταφέροντας (ή ακολουθώντας από πίσω) μια ποικιλία από τα πλέον αγαπημένα ζώα της Αιγύπτου: σκύλους, πρόβατα, και, κυρίως, γάτες.

Έτσι, αυτό που αντίκρυσαν μπροστά τους οι Αιγύπτιοι υπερασπιστές δεν ήταν τίποτα άλλο από μια εισβολή από γάτες, με τα ζωντανά να είναι πλαισιωμένα από εικόνες της θεάς-γάτας τους Μπαστέτ. Όπως ήταν φυσικό, οι Αιγύπτιοι φοβήθηκαν να αντεπιτεθούν, καθώς η εκτόξευση ενός μόνο βέλους τους θα έθετε σε κίνδυνο τη ζωή ενός γάτου και θα προκαλούσε την οργή της Μπαστέτ. Έτσι, οι περισσότεροι αποφάσισαν να λιποτακτήσουν και να φύγουν τρέχοντας, παρά να μείνουν και να πολεμήσουν.

Η περσική τακτική στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία. Σχεδόν 50.000 Αιγύπτιοι έχασαν τη ζωή τους στη μάχη του Πηλουσίου, σε σύγκριση με μόνο 7.000 Πέρσες. Οι Πέρσες συνέλαβαν τον Φαραώ και κατέλαβαν και την υπόλοιπη Αίγυπτο.

Αυτό ήταν ουσιαστικά και το τέλος της Αιγύπτου ως αυτόνομης αυτοκρατορίας. Με εξαίρεση μερικών σύντομων περιόδων κυριαρχίας από Αιγύπτιους, η περιοχή πέρασε τους επόμενους αιώνες υπό τον έλεγχο των Περσών, μετά των Ελλήνων και αργότερα των Ρωμαίων.