Στην καρδιά της γεωπολιτικής σκακιέρας της Μέσης Ανατολής, το ενδεχόμενο ενός ισραηλινού πλήγματος κατά των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν έρχεται ξανά στο προσκήνιο.
Οι κινήσεις του Τελ Αβίβ, οι παρασκηνιακές συνομιλίες της Ουάσινγκτον με την Τεχεράνη και οι διαρροές πληροφοριών προς τα ΜΜΕ υποδηλώνουν μια ανησυχητική δυναμική: η στρατιωτική σύγκρουση δεν είναι απλώς πιθανή – είναι στο τραπέζι.
Η πληροφορία που άλλαξε τα δεδομένα
Σύμφωνα με πρόσφατες αποκαλύψεις του CNN, αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών έχουν εντοπίσει αυξημένες ενδείξεις ότι το Ισραήλ ετοιμάζει χτύπημα στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν.
Από στρατιωτικές ασκήTrump έχει εμπλακεί σε έμμεσες διαπραγματεύσεις με το Ιράσεις και μετακινήσεις οπλισμού έως και τις παρεμβάσεις Ισραηλινών αξιωματούχων, η πιθανότητα επίθεσης έχει αυξηθεί «σημαντικά» τους τελευταίους μήνες. Ένας από τους αξιωματούχους δήλωσε στο ειδησεογραφικό κανάλι ότι η πιθανότητα ισραηλινής επίθεσης στο Ιράν «έχει αυξηθεί σημαντικά τους τελευταίους μήνες», προσθέτοντας πως θα ήταν πιο πιθανή εάν οι ΗΠΑ έφταναν σε συμφωνία με το Ιράν που δεν θα απομάκρυνε όλο το ουράνιο της χώρας.
Σύμφωνα με το CNN, οι πληροφορίες βασίστηκαν στις δημόσιες και ιδιωτικές επικοινωνίες ανώτερων αξιωματούχων στο Τελ Αβίβ, καθώς και σε υποκλαπείσες ισραηλινές επικοινωνίες και παρατηρήσεις στρατιωτικών κινήσεων.
Επικαλούμενο τους δύο άλλους αξιωματούχους, το κανάλι ανέφερε ότι οι ισραηλινές στρατιωτικές προετοιμασίες που παρατήρησαν οι ΗΠΑ ήταν η μετακίνηση αεροπορικών πυρομαχικών και η ολοκλήρωση μιας αεροπορικής άσκησης. Σημείωσε, ωστόσο, ότι οι κινήσεις θα μπορούσαν να είναι μέρος μιας ισραηλινής εκστρατείας πίεσης κατά του Ιράν και όχι ένδειξη πιθανής επίθεσης.
Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση του Donald Trump έχει εμπλακεί σε έμμεσες διαπραγματεύσεις με το Ιράν – μέσω Ομάν – για την επαναφορά ενός πυρηνικού συμφώνου. Η πρόοδος παραμένει αμφίβολη, καθώς ο Ανώτατος Ηγέτης του Ιράν, Ali Khamenei, απορρίπτει τις απαιτήσεις των ΗΠΑ ως «υπερβολικές».
Παρά τις αναφορές για πρόοδο μετά τον τελευταίο γύρο, ο Khamenei δήλωσε στις 20 Μαΐου ότι οι απαιτήσεις των ΗΠΑ να σταματήσει η Τεχεράνη τον εμπλουτισμό ουρανίου είναι «υπερβολικές και εξωφρενικές», εκφράζοντας αμφιβολίες για το κατά πόσον οι συνομιλίες για μια νέα πυρηνική συμφωνία θα επιτύχουν.
Αν το αποτέλεσμα θεωρηθεί «κακή συμφωνία» από το Ισραήλ, δεν αποκλείεται η επίθεση να επισπευσθεί ώστε να καταρρεύσει η συμφωνία πριν καν υπογραφεί.
Μπορεί το Ισραήλ να επιτεθεί στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν;
Το Ισραήλ έχει θεωρήσει εδώ και καιρό τη δυνατότητα του Ιράν να αποκτήσει πυρηνικά όπλα ως υπαρξιακή απειλή και έχει προσπαθήσει να περιορίσει τις φιλοδοξίες του με τη βία.
Είναι ευρέως αποδεκτό ότι το Ισραήλ κρύβεται πίσω από τη δολοφονία έξι Ιρανών πυρηνικών επιστημόνων στην Τεχεράνη από το 2010, καθώς και από διάφορες επιθέσεις σε πυρηνικές τοποθεσίες εντός του Ιράν.
Οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι έχουν υπονοήσει επανειλημμένα ότι αν το Ιράν φτάσει κοντά στην ικανότητα παραγωγής πυρηνικών όπλων, θα επιτεθούν στο πυρηνικό του πρόγραμμα χρησιμοποιώντας αεροπορική ισχύ.
Ενώ το Ισραήλ κατέστρεψε με επιτυχία ένα ιρακινό πυρηνικό αντιδραστήρα υπό κατασκευή το 1981 και βομβάρδισε μια υποτιθέμενη συριακή πυρηνική τοποθεσία το 2007, οι προκλήσεις που θέτει το Ιράν είναι σημαντικά μεγαλύτερες.
Οι εγκαταστάσεις του Ιράν είναι τόσο πολυάριθμες που αξιωματούχοι πληροφοριών προειδοποίησαν ότι μια επίθεση μπορεί μόνο να καθυστερήσει, όχι να καταστρέψει την ικανότητα της χώρας να συνθέσει τις τεχνολογίες που χρειάζονται για την κατασκευή πυρηνικών όπλων.
Επιπλέον, οποιαδήποτε επίθεση θα ήταν περίπλοκη, καθώς τα πιο προηγμένα μαχητικά αεροσκάφη του Ισραήλ απαιτούν ανεφοδιασμό στον αέρα για να χτυπήσουν το Ιράν και να επιστρέψουν με ασφάλεια.
Ο Γενικός Διευθυντής της IAEA, Rafael Grossi, δήλωσε ότι το Ιράν έκλεισε προσωρινά τις πυρηνικές του εγκαταστάσεις ως μέτρο ασφαλείας μετά την πρώτη του επίθεση με πυραύλους στο Ισραήλ, τον Απρίλιο του 2024.
Είπε ότι ανησυχούσε πάντα για την πιθανότητα ισραηλινής επίθεσης στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν και ζήτησε «ακραία αυτοσυγκράτηση».
Τα Άρματα της Φωτιάς –Η μεγάλη άσκηση προσομοίωσης για χτύπημα στα πυρηνικά του Ιράν
Η μεγάλη άσκηση προσομοίωσης για χτύπημα τα πυρηνικά του Ιράν το 2022 περιελάμβανε «πτήσεις μεγάλης εμβέλειας, εναέριο ανεφοδιασμό και πλήγμα μακρινών στόχων».
Σύμφωνα με το Channel 13, περισσότερα από 100 αεροσκάφη —καθώς και υποβρύχια του πολεμικού ναυτικού— συμμετείχαν στην άσκηση που περίπου 10.000 χιλιομέτρων.
Τα αεροσκάφη ανεφοδιάστηκαν δύο φορές κατά τη διάρκεια της προσομοίωσης, καθώς έκαναν κύκλους γύρω από την Κύπρο και πραγματοποίησαν εικονικές αεροπορικές επιδρομές στο Ισραήλ, ανέφερε το δημοσίευμα.
Η επίλεκτη μονάδα έρευνας και διάσωσης ελικοπτέρων 669 ήταν σε ετοιμότητα για να βοηθήσει τους πιλότους που ενδεχομένως χρειαστεί να εγκαταλείψουν τα αεροπλάνα τους.
Οι Times of Israel ανέφερε ότι η άσκηση – στο πλαίσιο της μεγάλης στρατιωτικής άσκησης «Άρματα της Φωτιάς» – θα προσομοίωνε ένα ευρείας κλίμακας χτύπημα στο Ιράν, μεταξύ άλλων και εναντίον των πυρηνικών του εγκαταστάσεων.
Το «Άρματα της Φωτιάς», στο οποίο συμμετέχουν σχεδόν όλοι οι κλάδοι των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων, έχει επικεντρωθεί στην εκπαίδευση για μάχες στα βόρεια σύνορα του Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένης της μάχης κατά της Hezbollah που υποστηρίζεται από το Ιράν στο Λίβανο.
Στρατηγικοί υπολογισμοί
Παρότι αμερικανικές πηγές υποστηρίζουν ότι το Ισραήλ δεν μπορεί να καταστρέψει πλήρως το ιρανικό πρόγραμμα χωρίς αμερικανική βοήθεια, Ισραηλινοί αξιωματούχοι δηλώνουν έτοιμοι να δράσουν μονομερώς.
Η αποχώρηση των 6 στρατηγικών βομβαρδιστικών B-2 από τη βάση Diego Garcia στον Ινδικό Ωκεανό δείχνει ότι οι ΗΠΑ δεν προτίθενται – προς το παρόν – να εμπλακούν άμεσα.
Αυτό όμως μπορεί να αλλάξει δραματικά σε περίπτωση πολεμικής ανάφλεξης.
Τα βομβαρδιστικά αναπτύχθηκαν στο νησί του Ινδικού Ωκεανού, σε απόσταση βολής από την Τεχεράνη, νωρίτερα το 2025.
Λόγω της ικανότητάς του να διαπερνά πυκνά δίκτυα αεράμυνας και να μεταφέρει πολύ βαριές βόμβες bunkers, το βομβαρδιστικό θεωρούνταν πάντα απαραίτητο για οποιαδήποτε επίθεση στις υπόγειες πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, όπως η εγκατάσταση εμπλουτισμού ουρανίου στο Natanz.
Μια ισραηλινή επίθεση χωρίς αμερικανική υποστήριξη δεν εγγυάται στρατιωτική επιτυχία.
Αλλά εγγυάται ένα πράγμα: την αποσταθεροποίηση της περιοχής.
Αντίποινα από το Ιράν, επιθέσεις από τη Hezbollah ή άλλους συμμάχους της Τεχεράνης, και η πιθανότητα η σύγκρουση να συμπαρασύρει τις ΗΠΑ είναι σενάρια καθόλου απίθανα.
Η ησυχία πριν την καταιγίδα
Το μέλλον της Μέσης Ανατολής εξαρτάται από λεπτές ισορροπίες – και την αποφασιστικότητα ή την απερισκεψία των ηγετών της. Αν το Ισραήλ προχωρήσει σε πλήγμα χωρίς την υποστήριξη της Ουάσινγκτον, ολόκληρη η περιοχή μπορεί να εισέλθει σε μια νέα φάση αστάθειας.
Και τότε, η Δύση δεν θα έχει την πολυτέλεια να παραμείνει θεατής.
bankingnews.gr
