Συναρπαστικό εύρημα: Ανακαλύφθηκε μεσαιωνικός σκελετός με προσθετικό χέρι

Στο Freising, οι αρχαιολόγοι βρήκαν έναν άνδρα με σιδερένια πρόσθεση στο χέρι σε έναν τάφο. Το μεταλλικό μέρος αποκαλύπτει πόσο προηγμένη ήταν η ιατρική τον 15ο αιώνα.

Ακόμη και για έμπειρους αρχαιολόγους, αυτό το εύρημα είναι κάτι το ιδιαίτερο: ένας σκελετός από τον οποίο λείπουν μέρη από τα δάχτυλα του αριστερού χεριού. Ίχνη στα διατηρημένα οστά υποδηλώνουν πιθανό ακρωτηριασμό. Τα υπολείμματα του χεριού βρίσκονται σε μια εξελιγμένη κατασκευή από σίδηρο και μη σιδηρούχο μέταλλο: μια σιδερένια πρόσθεση χεριών από τον Μεσαίωνα.

Ανακαλύφθηκε κατά τη διάρκεια εργασιών αγωγού σε έναν τάφο κοντά στην ενοριακή εκκλησία Freising του St. Georg. Η χρονολόγηση του σκελετού με ραδιενεργό άνθρακα αποκάλυψε ότι ο χρήστης της πρόσθεσης – ένας άνδρας μεταξύ 30 και 50 ετών – πρέπει να πέθανε μεταξύ 1450 και 1620. Αυτό σημαίνει: Ακόμα και εκείνη την εποχή, οι γιατροί σκέφτονταν πώς θα μπορούσαν να κάνουν τη ζωή πιο εύκολη για τους ακρωτηριασμένους.

Υπάρχουν επί του παρόντος περίπου 50 συγκρίσιμες προθέσεις γνωστές στην Κεντρική Ευρώπη από τον ύστερο Μεσαίωνα ή την πρώιμη σύγχρονη εποχή. Αυτά περιλαμβάνουν τόσο απλές, ακίνητες προθέσεις όσο και εκείνες με μηχανικά εξαρτήματα. Μετά την ανάκτηση και την τεκμηρίωση στα εργαστήρια αποκατάστασης του Κρατικού Γραφείου της Βαυαρίας για τη Συντήρηση Μνημείων (BLfD), το σπάνιο εύρημα από το Freising καθαρίστηκε πρόχειρα, ακτινογραφήθηκε, σταθεροποιήθηκε και εξετάστηκε για υπολείμματα δέρματος και υφασμάτων.

“Το κοίλο προσθετικό χεριού του αριστερού χεριού πρόσθεσε τέσσερα δάχτυλα. Ο δείκτης, το μεσαίο, το δαχτυλίδι και τα μικρά δάχτυλα είναι ξεχωριστά κατασκευασμένα από λαμαρίνα και είναι ακίνητα. Τα αντίγραφα των δακτύλων βρίσκονται παράλληλα μεταξύ τους, ελαφρώς κυρτά. Η πρόθεση μάλλον ήταν δεμένη το κούτσουρο του χεριού με ιμάντες», λέει ο Δρ. Walter Irlinger, επικεφαλής του τμήματος συντήρησης στο Κρατικό Γραφείο της Βαυαρίας για τη Διατήρηση Μνημείων (BLfD).

Το πώς ο άνδρας έχασε το χέρι του και για ποιον σκοπό χρησιμοποιήθηκε η πρόσθεση παραμένει ένα μυστήριο για τους επιστήμονες. Είναι γνωστό ότι ο αντίχειρας του χεριού διατηρήθηκε ακόμη· ένα οστό του αντίχειρα είχε διαβρωθεί στο εσωτερικό της πρόσθεσης. Προφανώς η κατασκευή ήταν καλυμμένη με δέρμα και ένας συντηρητής βρήκε ζαρωμένο ιστό στο εσωτερικό των δακτύλων. Μέσα στο σιδερένιο χέρι υπάρχει ένα ύφασμα που μοιάζει με γάζα που πιθανότατα χρησιμοποιήθηκε για να γεμίσει το κούτσουρο του χεριού.

Πολλές στρατιωτικές συγκρούσεις στην Κεντρική Ευρώπη σημειώθηκαν κατά τον ύστερο Μεσαίωνα και την πρώιμη σύγχρονη περίοδο. Ως έδρα επισκόπου και αργότερα ως ανεξάρτητο από αυτοκρατορικό εταιρικό κράτος, ο Φράιζινγκ απέκτησε μεγάλη επιρροή στο Μεσαίωνα. Ωστόσο, η πόλη ήταν το σκηνικό στρατιωτικών επιθέσεων σε πολλές περιπτώσεις – για παράδειγμα κατά τη διάρκεια του Τριακονταετούς Πολέμου (1618-1648). Αυτό πιθανώς οδήγησε σε αυξημένους ακρωτηριασμούς και αυξημένη ζήτηση για προθέσεις. Από το 1530 και μετά, το πιο διάσημο «Σιδερένιο Χέρι» φορούσε ο ιππότης Götz von Berlichingen, ο οποίος έχασε το δεξί του χέρι από πυροβολισμό κανονιού κατά την πολιορκία του Landshut. Σε αντίθεση με το σιδερένιο χέρι Freising, η πρόθεσή του ήταν κινητή και τεχνικά εξαιρετικά περίπλοκη.