Tα κολονάκια με τις … θεραπευτικές ιδιότητες που είχαν οι αρχαίοι Έλληνες

Μαντική, μαγεία, όνειρα, οράματα, προφητείες και χρησμοί σχετίζονται όλα με τους δαίμονες, τους καλούς και τους κακούς, είπε μια διακεκριμένη Ελληνίδα αρχαιολόγος και επισήμανε άγνωστα σημεία της Αθήνας που συνδέονται με πρακτικές μαγείας – και όχι μόνο!.. Κι όχι τίποτε άλλο, αλλά για να μην «κατηγορούνται» ότι μόνον κάποιοι Έλληνες Ορθόδοξοι Χριστιανοί πιστεύουν σε παρόμοιες δοξασίες!..

Η κολόνα αυτή ήταν στη Δεξαμενή και τώρα βρίσκεται στην πλατεία Κολωνακίου.

ΟΤΑΝ μιλάμε για θεραπεία (1) ο νους μας ανατρέχει στην ιατρική περίθαλψη που παρέχει ένας γιατρός προκειμένου να θεραπευτεί ένας άρρωστος. Και όπως όλοι γνωρίζουμε η θεραπεία συνίσταται, πέραν των άλλων, και στην χορήγηση κάποιων φαρμάκων για την ίαση του ασθενούς.
Πού να φανταζόμασταν, όμως, ότι οι αρχαίοι Έλληνες, πέραν των άλλων, θα χρησιμοποιούσαν και τα … κολονάκια για να θεραπευτούν, όπως αποκαλύπτει η εφημερίδα «Ελευθεροτυπία» της 14ης Απριλίου 2010. Αξίζει τον κόπο να διαβάσουμε το ενδιαφέρον αυτό δημοσίευμα της εφημερίδας:

Αρχαία κολονάκια με θεραπευτικές ιδιότητες
[14/04/2010]

Μέχρι τώρα ξέραμε ότι η Αθήνα είναι μαγεύτρα. Όχι όμως ότι υπήρξε και «το μεγαλύτερο κέντρο των ξωτικών». Μιλώντας προχθές στους Φίλους του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, η αρχαιολόγος Όλγα Βογιατζόγλου «περιηγήθηκε» διάφορους χώρους των Αθηνών και ξενάγησε το κοινό σε σπηλιές, μυστικά περάσματα και απομεινάρια της αρχαιότητας φορτισμένα με ένα σωρό δοξασίες.
Με βάση την εθνική ιστοριογραφία, που διαμορφώθηκε το τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα και αναζητώντας το αρχαίο και μεσαιωνικό παρελθόν της πόλης, κατέγραψε τις δεισιδαιμονίες και τις μαγικές πρακτικές, που επικρατούσαν ως ψηφίδες της αδιατάρακτης συνέχειας της ελληνικής φυλής.
Όσο παρέμενε άλυτο το μυστήριο της ζωής τόσο αναπτύσσονταν προλήψεις και δεισιδαιμονίες, ιδίως στα χαμηλότερα κοινωνικά στρώματα, όπως είχε διαπιστώσει ο Αριστοφάνης στους «Ιππής». Μαντική, μαγεία, όνειρα, οράματα, προφητείες και χρησμοί σχετίζονται όλα με τους δαίμονες, τους καλούς και τους κακούς, είπε η αρχαιολόγος και επισήμανε άγνωστα σημεία της Αθήνας που συνδέονται με πρακτικές μαγείας.
Κι ας αρχίσουμε από το Κολωνάκι. Στη Δεξαμενή, δίπλα στο Αδριάνειο Υδραγωγείο, υπήρχε ένα κολονάκι που έδωσε το όνομά του στην περιοχή. Είχε ομφαλόσχημη κεφαλή και στα πλάγια βαθιές εντορμίες, για να μη γλιστράνε τα ρούχα των ασθενών, που κρέμονταν από αυτό και δένονταν με κορδελάκια για να γιάνουν οι άνθρωποι. Το μαγικό αυτό κολονάκι το 1938 κατηφόρισε στην πλατεία Φιλικής Εταιρείας. Ακόμα βρίσκεται εκεί, αλλά ουδείς θυμάται τις μαγικές ιδιότητές του. «Αλλιώς, δεν θα βρισκόταν στην αδιάφορη θέση την οποία του επιφύλαξαν οι αναμορφωτές της πλατείας το 2004», είπε η κ. Βογιατζόγλου.
Ένα άλλο κολονάκι με θεραπευτικές ιδιότητες υπάρχει στα νότια της Ακρόπολης, σε ένα πλάτωμα της Μισαραλιώτου, προς Συγγρού. Παλιά βρισκόταν ανάμεσα στο Ηρώδειο και το θέατρο Διονύσου. «Υψώνεται ένας μοναχικός κίονας χωρίς κιονόκρανο, πάνω στον οποίο, ακόμη και σήμερα, οι Έλληνες κολλούν με δύο μπαλίτσες κεριού μια τρίχα ή μια κλωστή από την κάλτσα κάποιου ασθενούς του οποίου επιδιώκουν τη θεραπεία», λέει η αρχαιολόγος.
Στο Παναθηναϊκό στάδιο, πριν από την ορθομαρμάρωσή του, υπήρχε μία εμφανέστατη μεγάλη τρύπα. Ήταν ένα από τα γνωστότερα κέντρα λατρείας των Μοιρών. Κορίτσια πήγαιναν καθημερινά και πρόσφεραν πλακούντες με μέλι και αλάτι. Σύμφωνα με την παράδοση, στο σημείο αυτό φώλιαζαν μάγισσες που ξεπετάγονταν τις θυελλώδεις νύκτες από τους αφρούς της θάλασσας και από τις αμμουδιές του Φαλήρου. Το υπόγειο αυτό πέρασμα στο νοτιοανατολικό άκρο του σταδίου ήταν η είσοδος των κτηνών για τα αιματηρά θεάματα που εισήγαγε στην Αθήνα ο αυτοκράτορας Αδριανός, σύμφωνα με τον περιηγητή Ντόντγουελ.
Ωστόσο, το γνωστότερο στην αρχαιότητα ενδιαίτημα των Μοιρών και των Καλοκυράδων ήταν το τρίχωρο σπήλαιο του λόφου των Μουσών, γνωστό στα νεότερα χρόνια ως «λουτρά» ή «Φυλακές του Σωκράτη». Μια ζωντανή σκηνή μάς μεταφέρει ο Πουκεβίλ (1805-1815). Μέσα στη σπηλιά βρήκε την προσφορά μιας νεαρής Αθηναίας, που ήθελε να μάθει αν θα παντρευόταν μέσα στη χρονιά. «Κάποιος από την παρέα μας πήρε μαζί του τη μυστικιστική προσφορά. Επειδή είναι ευνοϊκό σημάδι όταν αυτή εξαφανίζεται, θα γίνει πιστευτό πως οι καλές θεές έκαναν δεκτό το αίτημα της κοπέλας».

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
1. θεραπεία η (AM θεραπεία, Α ιων. τ. θεραπηΐη και θεραπείη) [θεραπεύω]• 1. ιατρική περίθαλψη αρρώστου («τας υπό των ιατρών θεραπείας τας δια των καύσεών τε και τομών γιγνομένας», Πλατ.)• 2. γιατρειά, ίαση («η θεραπεία του αρρώστου»)• || (νεοελλ.) 1. κάθε μέσο που αποσκοπεί στην ίαση μιας νόσου («η θεραπεία θα είναι σύντομη»)• 2. η θεραπευτική μέθοδος που ακολουθεί γιατρός για την καταπολέμηση μιας νόσου• 3. αποκατάσταση ζημιάς, επανόρθωση («το κακό δεν επιδέχεται θεραπεία»)• 4. (φρ.) «η θεραπεία των γραμμάτων»• η συστηματική ενασχόληση με τα γράμματα• || (μσν.) ευχαρίστηση, ικανοποίηση• || (μσν.-αρχ.)• 1. επιμέλεια, φροντίδα, περιποίηση («παίδας μικρούς πολλής έτι θεραπείας δεομένους», Λυσ.)• 2. εξυπηρέτηση, εκδούλευση («από θεραπείας του τε κοινού αυτών και των αεί προεστώτων», θουκ.)• 3. (περιλπτ.) οι ακόλουθοι βασιλέως η άρχοντος («θεραπηΐη δε σφ’ όπισθε έπεται πολλή», Ηρόδ.)• || (αρχ.) 1. (για θεούς η ήρωες) εκδήλωση λατρείας («θεών τε και δαιμόνων και ηρώων θεραπείαι», Πλατ.)• 2. φροντίδα για την καλή διατήρηση του σώματος• 3. στολισμός για καλή εμφάνιση («μητέρα παρούσαν αυτή εν εσθήτι τε και θεραπεία ου τη τυχούση», Ξεν.)• 4. (για ζώα) ανατροφή, εκπαίδευση («η γαρ που ιππική ίππων θεραπεία», Πλατ.)• 5. (για φυτά) καλλιέργεια• 6. (για ναούς) συντήρηση, επισκευή• 7. παρασκευή λίπους για ιατρική χρήση. (Πάπυρος, Μέγα Λεξικό της Ελληνικής Γλώσσας).
2. Πηγή: Ελευθεροτυπία, Ν. Κοντράρου-Ρασσιά, 14/4/10