Ο εμπορικός πόλεμος ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα έχει μπει σε φάση μετωπικής αναμέτρησης. Η Ουάσινγκτον επέβαλε δασμούς έως και 245% στις κινεζικές εξαγωγές και το Πεκίνο απάντησε με αντίμετρα και δασμούς 125% σε αμερικανικά προϊόντα. Παρά τις εκκλήσεις για διάλογο, ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ δηλώνει έτοιμος να «πολεμήσει μέχρι τέλους».
Την ίδια στιγμή όπως αναφέρει σε ανάλυσή του το BBC, η Κίνα επιστρατεύει μια σειρά από ισχυρά «όπλα» – ορισμένα γνωστά, άλλα λιγότερο προβεβλημένα – για να ενισχύσει τη θέση της και να αντέξει την πίεση.
Ακολουθούν τα πέντε βασικά της πλεονεκτήματα στον εν εξελίξει εμπορικό πόλεμο:
1. Οικονομική αντοχή και εσωτερική κατανάλωση
Με πληθυσμό άνω του ενός δισεκατομμυρίου και ισχυρή παραγωγική βάση, η Κίνα μπορεί να απορροφήσει μεγαλύτερες πιέσεις από άλλες οικονομίες.
Η κυβέρνηση προσπαθεί να «ξεκλειδώσει» τη δύναμη του εγχώριου καταναλωτή, με πακέτα επιδοτήσεων και κίνητρα για συνταξιούχους. Επιπλέον, το αυταρχικό της σύστημα εξουσίας τη βοηθά να παρακάμπτει τις πιέσεις της κοινής γνώμης.
2. Επενδύσεις στην τεχνολογική κυριαρχία
Η Κίνα δεν είναι πια απλώς το «εργοστάσιο του κόσμου». Με τεράστιες επενδύσεις στην τεχνητή νοημοσύνη, την πράσινη ενέργεια, τα μικροτσίπ και την ηλεκτροκίνηση, επιχειρεί να ηγηθεί στον νέο ψηφιακό κόσμο.
Το Πεκίνο ανακοίνωσε πρόσφατα δεκαετές σχέδιο επενδύσεων άνω του 1 τρισ. δολαρίων για την καινοτομία, ενώ οι κινεζικές εταιρείες (όπως η BYD) ήδη ξεπερνούν αμερικανικούς κολοσσούς.
3. Αποσύνδεση από τις ΗΠΑ και στροφή στον Παγκόσμιο Νότο
Από την πρώτη φορά που επιβλήθηκαν δασμοί (επί Τραμπ το 2018), η Κίνα επιτάχυνε την προσπάθεια αυτονόμησης. Το πρόγραμμα Belt and Road ενίσχυσε τις σχέσεις με τη ΝΑ Ασία, την Αφρική και τη Λατινική Αμερική.
Η Κίνα είναι πλέον ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος για 60 χώρες. Οι εισαγωγές σόγιας από τις ΗΠΑ έχουν περιοριστεί στο ήμισυ, ενώ η Βραζιλία ανέλαβε τον ρόλο βασικού προμηθευτή.
4. Διαχείριση αμερικανικών ομολόγων
Η Κίνα διαθέτει περίπου 700 δισ. δολάρια σε αμερικανικά κρατικά ομόλογα. Παρότι η πώλησή τους θα έπληττε την ίδια, το γεγονός ότι μπορεί να επηρεάσει τις αμερικανικές αγορές δημιουργεί έναν μη ευκαταφρόνητο μοχλό πίεσης.
Αναλυτές, πάντως, θεωρούν ότι το Πεκίνο δεν θα ενεργοποιήσει αυτό το «όπλο» παρά μόνο ως απειλή.
5. Κυριαρχία στις σπάνιες γαίες και τα στρατηγικά μέταλλα
Εδώ βρίσκεται ίσως το ισχυρότερο χαρτί της Κίνας. Κατέχει το 61% της παγκόσμιας παραγωγής σπάνιων γαιών και το 92% της επεξεργασίας τους.
Πρόκειται για αναντικατάστατα στοιχεία στην παραγωγή ηλεκτρονικών, AI chips, αμυντικών συστημάτων και EVs. Ήδη το Πεκίνο επέβαλε περιορισμούς σε επτά κρίσιμες σπάνιες γαίες, ενώ πρόσφατα απαγόρευσε τις εξαγωγές αντιμονίου – προκαλώντας παγκόσμιο πανικό.
Η Κίνα δηλώνει ότι δεν πρόκειται να υποκύψει στις πιέσεις των ΗΠΑ. Διαθέτει βάθος, πόρους και εμπειρία από την προηγούμενη θητεία Τραμπ.
Όμως, ο εμπορικός πόλεμος δεν είναι χωρίς κόστος: κάθε επιλογή συνεπάγεται συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία. Και ενώ οι δύο πλευρές παίζουν σκληρό πόκερ, οι παγκόσμιες αγορές κρατούν την ανάσα του.
