Το κομποσχοίνι έκανε την εμφάνισή του για πρώτη φορά ήδη από τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες ως “εργαλείο” συγκέντρωσης στις προσευχές που τελούσαν οι μοναχοί.
Αρχικά, οι μοναχοί χρησιμοποιούσαν μικρούς λίθους ή σπόρους, τους οποίους μετακινούσαν από το ένα δοχείο στο άλλο προκειμένου να απαριθμούνε τις προσευχές που έλεγαν εκείνη τη στιγμή.
Με την πάροδο του χρόνου, το κομποσκοίνι διαδόθηκε στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, καθιερώνοντας τη χρήση του ως “εργαλείο προσευχής” για τους μοναχούς, τους κληρικούς και τους λαϊκούς της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Τι συμβολίζει το κομποσκοίνι
Τι συμβολίζουν τα στοιχεία του κομποσκοινιού
Κάθε μέρος του κομποσχοινιού έχει συμβολικό χαρακτήρα και συνδέεται με την Ορθόδοξη πίστη και παράδοση.
Μαλλί
Ένα από τα συνηθίστερα υλικά που χρησιμοποιείται στην κατασκευή του κομποσχοινιού είναι το μαλλί. Το μαλλί υπενθυμίζει στους χριστιανούς πως είναι τα “λογικά πρόβατα” του Ιησού Χριστού (Ιωάν. 10:11).
Μαύρο χρώμα
Συνήθως συναντάμε τα κομποσκοίνια με μαύρη απόχρωση που αντικατοπτρίζει το πένθος των αμαρτιών αφού “ουδείς αναμάρτητος” (πρβλ. Γ’ Βασ. 8:46, Ιώβ 4:17, Ρωμ. 3:9-12 κ.ά.).
Σταυρός
Επάνω στο κομποσκοίνι υπάρχει ο σταυρός για να ανακαλεί ο πιστός τη θυσία του Ιησού Χριστού δηλαδή “ότι έτι αμαρτωλών όντων ημών Χριστός υπέρ ημών απέθανε” (Ρωμ. 5:8).
Φούντα
Συνήθως το κομποσκοίνι καταλήγει σε μία φούντα που συμβολίζει τα δάκρυα της μετανοίας και της προσευχής “τοίς δάκρυσιν έβρεξέ μου τους πόδας” (Λουκ. 7:44).
Αριθμός κόμπων
Τέλος, ο αριθμος των κόμπων ενέχει συμβολική σημασία. Συγκεκριμένα, οι 12 κόμποι συμβολίζουν τους δώδεκα Αποστόλους, ενώ οι 33 κόμποι συμβολίζουν τα χρόνια του Ιησού Χριστού. Οι 99 κόμποι είναι ο αριθμός 33 πολλαπλασιασμένο με τον αριθμό των τριών Προσώπων της Αγίας Τριάδας. Ο κάθε κόμπος αποτελείται από 9 πλεγμένους σταυρούς, που συμβολίζουν τα εννέα τάγματα των αγγέλων.
Παρόλο που ο αριθμός σταυρών που σχηματίζουν κάθε κόμπο, παραμένει σταθερός, ο συνολικός αριθμός των κόμπων σε ένα κομποσκοίνι διαφέρει ανάλογα με τον αριθμό των προσευχών που προορίζεται να εξυπηρετήσει.
Πώς χρησιμοποιείται το κομποσκοίνι
Πως χρησιμοποιείται όμως το κομποσκοίνι; Το κομποσκοίνι χρησιμοποιείται ως βοήθημα για τη συγκέντρωση στην προσευχή, επιτρέποντας στον πιστό να μετρά κάθε κόμπο καθώς προσεύχεται. Με αυτό τον τρόπο ελέγχεται τόσο ο αριθμός των επαναλήψεων όσο και η διάρκεια της προσευχής.
Ορισμένα κομποσχοίνια διαθέτουν χάνδρες ανά 33, 50 ή 100 κόμπους. Κατά την αρίθμηση, όταν ο προσευχόμενος ακουμπάει μία χάνδρα, μπορεί είτε να αλλάζει την μορφή της προσευχής είτε να κάνει μία μετάνοια.
Πότε να χρησιμοποιούμε το κομποσκοίνι
Πρωινές και βραδινές ώρες
Οι πρωινές ώρες είναι μια ευκαιρία να ξεκινήσει κανείς την ημέρα του με προσευχή. Αυτό μπορεί να γίνει μετά το ξύπνημα, κρατώντας το κομποσχοίνι στα χέρια ή έχοντας το δίπλα στο μαξιλάρι.
Το βράδυ, λίγο πριν τον ύπνο, είναι επίσης κατάλληλη στιγμή για προσευχή. Πολλοί πιστοί συνηθίζουν να σταυρώνουν το κρεβάτι τους και, κρατώντας το κομποσκοίνι, να προσεύχονται σιωπηλά μέχρι να αποκοιμηθούν.
Λέγεται, μάλιστα, πως ένας αποτελεσματικός τρόπος προετοιμασίας για την επόμενη ημέρα είναι να την ολοκληρώνει κανείς με προσευχή, καθώς κάθε ημέρα μπορεί να είναι και η τελευταία της επίγειας ζωής.
Οποιαδήποτε στιγμή
Το κομποσκοίνι μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε στιγμές απραξίας, όπως κατά τη διαδρομή προς την εργασία ή σε οποιαδήποτε άλλη στιγμή της ημέρας νιώσει κανείς την ανάγκη να προσευχηθεί.
Ακολουθίες της Εκκλησίας
Ο Άγιος Επίσκοπος Ιγνάτιος Μπριαντσιανίνωφ αναφέρει πως οι μακρές Ακολουθίες της Εκκλησίας διευκολύνουν την προσευχή με το κομποσκοίνι.
Ο Άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ, τονίζει πως με αυτόν τον τρόπο ο πιστός συγκεντρώνεται καλύτερα στη Θεία Λειτουργία. Κατά τη διάρκεια των Ιερών Ακολουθιών, η προσωπική προσευχή ενώνεται με την προσευχή ολόκληρης της Εκκλησίας.
Συμπεραίνουμε λοιπόν, πως το κομποσχοίνι δεν έχει διακοσμητικό χαρακτήρα αλλά αποτελεί πολύτιμο εργαλείο πνευματικής άσκησης και αυτοσυγκέντρωσης των πιστών. Επιτελεί τον σημαντικό του σκοπό που είναι η καλλιέργεια και η ενδυνάμωση της πίστης του χριστιανού, όταν χρησιμοποιείται με ευλάβεια.
monastiriaka.gr
