Νέες λεπτομέρειες για το διαβόητο ναυάγιο της ισπανικής γαλέρας San José, που βυθίστηκε πριν από 300 χρόνια, στα ανοιχτά των ακτών της Κολομβίας και χαρακτηρίζεται ως το πλουσιότερο στον κόσμο, λόγω του θησαυρού που μετέφερε, σημερινής αξίας 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων αποκαλύπτει μια πρωτοποριακή μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Antiquity.
Το κολομβιανό ναυτικό ισχυρίστηκε ότι είχε βρει το ναυάγιο το 2015, αλλά μέχρι τώρα τα αποδεικτικά στοιχεία για την ταυτότητά του ήταν περιορισμένα.
Ο φορτίο του περιελάμβανε έως και 200 τόνους χρυσού, αργύρου και άκοπων πολύτιμων λίθων. Αυτή η τελευταία ανακάλυψη ρίχνει φως στην ιστορία του San José, το οποίο βυθίστηκε το 1708 κατά τη διάρκεια μιας σκληρής μάχης με κανόνια με βρετανικά πολεμικά πλοία.
The remains of the Spanish galleon San José, estimated to be worth nearly $20 billion, has been located off the coast of Colombia. pic.twitter.com/Tsb02Cgu87
— Historic Vids (@historyinmemes) December 16, 2023
Το ναυάγιο του Σαν Χοσέ: Ένα αρχαιολογικό χρυσωρυχείο
Η γαλέρα του Σαν Χοσέ ήταν μέρος ενός μεγαλύτερου στόλου που μετέφερε τεράστιες ποσότητες θησαυρών από τις ισπανικές αποικίες στην Αμερική στην Ευρώπη. Το φορτίο του πλοίου, το οποίο επρόκειτο να παραδοθεί από την Καρθαγένη στην Ισπανία, περιελάμβανε πολύτιμους πόρους όπως χρυσό και ασήμι. Όταν το πλοίο βυθίστηκε μετά από μια βίαιη έκρηξη, χάθηκε για πάνω από 300 χρόνια. Το 2015, η κολομβιανή κυβέρνηση εντόπισε επίσημα το ναυάγιο και έκτοτε πραγματοποιήθηκαν αρκετές υποβρύχιες αποστολές για να αποκαλυφθούν και να μελετηθούν τα αντικείμενα που εξακολουθούν να αναπαύονται σε βάθος περίπου 600 μέτρων.
An underwater robot named REMUS 6000 🤖 helped ID a shipwreck in Colombia with up to $17 billion worth of cargo.
The Spanish ship, San Jose, went down in 1708 — taking gold coins, ceramics and emeralds with it: pic.twitter.com/47xs4hwwQT
— AJ+ (@ajplus) May 23, 2018
Η πιο πρόσφατη έρευνα, που διεξήχθη με τη χρήση τηλεχειριζόμενων οχημάτων (ROV), αποκάλυψε την ύπαρξη πολυάριθμων χρυσών νομισμάτων διάσπαρτων στο σημείο του ναυαγίου. Αυτά τα νομίσματα, που ονομάζονται «cobs», είναι χτυπημένα με το χέρι και ακανόνιστου σχήματος, και η ανακάλυψή τους παρείχε πληθώρα ιστορικών στοιχείων για την περίοδο.
«Τα χειροποίητα, ακανόνιστου σχήματος νομίσματα – γνωστά ως cobs στα αγγλικά και macuquinas στα ισπανικά – χρησίμευσαν ως το κύριο νόμισμα στην Αμερική για περισσότερο από δύο αιώνες», δήλωσε η Daniela Vargas Ariza, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης και ενάλια αρχαιολόγος στη Ναυτική Σχολή Δοκίμων Almirante Padilla της Κολομβίας. Ήταν κατασκευασμένα από ράβδους χρυσού ή αργύρου και χρησιμοποιήθηκαν ευρέως σε όλες τις ισπανικές αποικίες στην Αμερική. Αυτά τα νομίσματα δεν ήταν τέλεια στρογγυλά αλλά μάλλον τραχιά, καθιστώντας τα εύκολα διακριτά από άλλους τύπους νομισμάτων που χρησιμοποιήθηκαν στον αποικιακό κόσμο.
Στην περίπτωση του Σαν Χοσέ, αυτά τα νομίσματα ήταν πιθανώς μέρος του βασιλικού θησαυρού που μεταφέρθηκε στην Ισπανία. Ο σχεδιασμός τους περιείχε περίπλοκα σύμβολα εξουσίας και αποικιακής κυριαρχίας, προσφέροντας ενδείξεις για τις φιλοδοξίες της ισπανικής μοναρχίας κατά τη διάρκεια της εποχής. Τα νομίσματα που ανακαλύφθηκαν στο σημείο του ναυαγίου αποκάλυψαν ένα σχέδιο στη μία πλευρά ενός σταυρού της Ιερουσαλήμ που περιβάλλεται από τέσσερις μικρότερους σταυρούς, μια ασπίδα διακοσμημένη με κάστρα και λιοντάρια και μια αναπαράσταση των Στηλών του Ηρακλή στην πίσω πλευρά.
Τα μοναδικά σχέδια των νομισμάτων
Τα ευρήματα της μελέτης έγιναν δυνατά μέσω φωτογραφιών υψηλής ανάλυσης των νομισμάτων που βρέθηκαν στο ναυάγιο. Τα χρυσά cobs έχουν διάμετρο περίπου 32,5 χιλιοστά και ζυγίζουν περίπου 27 γραμμάρια, γεγονός που συνάδει με άλλα νομίσματα της ίδιας περιόδου. Ένα από τα πιο αξιοσημείωτα χαρακτηριστικά αυτών των νομισμάτων είναι ο σχεδιασμός τους, ο οποίος περιλαμβάνει σύμβολα που συνδέονται στενά με τις ισπανικές βασιλικές εικόνες. Ο σταυρός της Ιερουσαλήμ και η ασπίδα με κάστρα και λιοντάρια είναι ιδιαίτερα σημαντικά, καθώς αντιπροσωπεύουν το ισπανικό στέμμα και τα βασίλεια της Καστίλλης και Λεόν.
Η οπίσθια όψη των νομισμάτων σηματοδοτείται από τις στεφανωμένες στήλες του Ηρακλή, οι οποίες περιβάλλονται από κύματα της θάλασσας. Αυτά τα κύματα είναι μοναδικά για τα νομίσματα που κόπηκαν στη Λίμα του Περού, προσθέτοντας περαιτέρω στοιχεία ότι το San José μετέφερε θησαυρούς από τις ισπανικές αποικίες. Σύμφωνα με τη μελέτη, τα νομίσματα έφεραν επίσης επιγραφές από το νομισματοκοπείο της Λίμα, επιβεβαιώνοντας τον τόπο προέλευσής τους και συνδέοντάς τα με το ευρύτερο οικονομικό σύστημα της Ισπανικής Αυτοκρατορίας στις αρχές του 18ου αιώνα.
Το ιστορικό πλαίσιο: Η διαδρομή του Σαν Χοσέ
Η ανακάλυψη αυτών των χρυσών νομισμάτων όχι μόνο παρέχει μια ματιά στο καθημερινό νόμισμα των ισπανικών αποικιών, αλλά βοηθά επίσης στον εντοπισμό του ταξιδιού που έκανε το San José τη στιγμή της βύθισής του. Το San José ήταν μέρος ενός στόλου θησαυρών που διέσχιζε τη διαδρομή Tierra Firme, η οποία συνέδεε την Ισπανία με την Αντιβασιλεία του Περού. Αυτή η διαδρομή ήταν ζωτικής σημασίας για τη μεταφορά πολύτιμων μετάλλων από την Αμερική πίσω στην Ισπανία, συμβάλλοντας στον πλούτο της Ισπανικής Αυτοκρατορίας κατά τη διάρκεια της περιόδου.
Τα στοιχεία από το ναυάγιο δείχνουν ότι ο θησαυρός στο πλοίο San José προοριζόταν για την Ιβηρική Χερσόνησο μετά από μια στάση στην έκθεση Portobello, ένα σημαντικό εμπορικό γεγονός στην Καραϊβική. Η βύθιση του πλοίου το 1708 συνέβη κατά τη διάρκεια του Πολέμου της Ισπανικής Διαδοχής, όταν βρετανικά πολεμικά πλοία επιτέθηκαν στον ισπανικό στόλο, οδηγώντας σε τραγική έκρηξη πυρίτιδας στο San José.
