Άλλαξε τα ξημερώματα η ώρα – Πως επηρεάζει αυτό την υγεία μας;

Μία ώρα πίσω γύρισαν τα ρολόγια τα ξημερώματα της Κυριακής, με τους δείκτες να κάνουν ένα ωριαίο “άλμα” από τις 4π.μ. στις 3π.μ. Σήμερα Κυριακή 27 Οκτωβρίου έληξε η εφαρμογή του μέτρου της θερινής ώρας. Η λεπτομέρεια στην αλλαγή ώρας για να αποφύγετε τις εκπλήξεις

Η αλλαγή ώρας σε χειμερινή δεν γίνεται αυτόματα σε όλα τα ρολόγια. Σε όσες συσκευές είναι συνδεδεμένες στο διαδίκτυο, η ώρα αλλάζει αυτόματα. Έτσι, σε κινητά τηλέφωνα, smartwatches, υπολογιστές και τάμπλετ δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας.

Δεν συμβαίνει, όμως, το ίδιο στα αναλογικά ρολόγια που υπάρχουν πάνω στο κομοδίνο του δωματίου ή στο ράφι της κουζίνας. Όπως, επίσης, και με το ταμπλό του αυτοκινήτου. Εκεί, η αλλαγή ώρας πρέπει να γίνεται χειροκίνητα.

Πώς επηρεάζεται η διάθεσή μας – Οι κίνδυνοι για την υγεία

Σύμφωνα με επιστημονικά άρθρα στο utswmed και uclahealth, αν και προσφέρει μία επιπλέον ώρα ύπνου από Σάββατο 26 προς Κυριακή 27, η αλλαγή αυτή εξακολουθεί να επηρεάζει τους βιολογικούς μας ρυθμούς και να προκαλεί διαταραχές στην καθημερινή μας ζωή.

Διαταραχές στον κιρκάδιο ρυθμό

Ο κιρκάδιος ρυθμός μας, ο φυσικός 24ωρος κύκλος που ρυθμίζει τον ύπνο, την εγρήγορση και άλλες βασικές λειτουργίες του σώματος, προσαρμόζεται σταδιακά στο φως της ημέρας. Η ξαφνική αλλαγή της ώρας, ακόμη και προς τα πίσω, δημιουργεί έναν προσωρινό αποσυντονισμό. Αυτή η απορρύθμιση μπορεί να οδηγήσει σε κόπωση, ακόμα και αν κερδίζουμε μία ώρα ύπνου, καθώς το σώμα μας δυσκολεύεται να προσαρμοστεί γρήγορα στο νέο πρόγραμμα​.

Εποχική Συναισθηματική Διαταραχή (SAD)

Κατά τη διάρκεια της χειμερινής ώρας, οι ημέρες γίνονται μικρότερες και η έκθεση στο φυσικό φως μειώνεται δραστικά. Η μείωση αυτή επηρεάζει την παραγωγή της σεροτονίνης και της μελατονίνης, δύο ορμονών που ρυθμίζουν τη διάθεση και τον ύπνο. Αυτός είναι ένας από τους κύριους παράγοντες που σχετίζεται με την εποχική συναισθηματική διαταραχή (Seasonal Affective Disorder – SAD), μια μορφή κατάθλιψης που συνδέεται με τη μείωση του ηλιακού φωτός. Πολλοί άνθρωποι εμφανίζουν συμπτώματα θλίψης, έλλειψης ενέργειας και απομόνωσης κατά τους μήνες με λιγότερο φως​.

Επιδείνωση της ψυχικής υγείας

Οι αλλαγές στη χειμερινή ώρα μπορεί επίσης να επιδεινώσουν προβλήματα όπως η κατάθλιψη και το άγχος. Το γεγονός ότι σκοτεινιάζει νωρίτερα επηρεάζει την ψυχολογία πολλών ανθρώπων, ειδικά εκείνων που περνούν μεγάλες ώρες σε κλειστούς χώρους εργασίας χωρίς πρόσβαση στο φυσικό φως. Αυτές οι αλλαγές μπορεί να εντείνουν την αίσθηση κούρασης και να επηρεάσουν τη διάθεση, οδηγώντας σε αυξημένα επίπεδα στρες και καταθλιπτικές τάσεις​.

Καρδιαγγειακοί κίνδυνοι

Αν και η χειμερινή ώρα θεωρείται λιγότερο επικίνδυνη από την άποψη της υγείας της καρδιάς σε σχέση με την θερινή, ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι οποιαδήποτε διαταραχή του ύπνου ή του κιρκάδιου ρυθμού μπορεί να συμβάλλει στην εμφάνιση καρδιαγγειακών προβλημάτων. Οι διαταραχές στον ύπνο σχετίζονται με αύξηση της αρτηριακής πίεσης και μείωση της λειτουργικότητας του μεταβολισμού, αυξάνοντας τον κίνδυνο για καρδιακά επεισόδια και εγκεφαλικά​.

Πότε ξεκίνησε η αλλαγή ώρας

Από το 1996, ισχύει μία ενιαία, πανευρωπαϊκή ρύθμιση, κατά την οποία την άνοιξη τα ρολόγια πηγαίνουν μία ώρα μπροστά και το φθινόπωρο μία ώρα πίσω.

Στην Ελλάδα η θερινή ώρα εφαρμόστηκε για πρώτη φορά, δοκιμαστικά, το 1932. Στη συνέχεια όμως η πρακτική εγκαταλείφθηκε για να επιστρέψει δριμύτερη τη δεκαετία του 1970. Η πετρελαϊκή κρίση είχε ως αποτέλεσμα αρκετά κράτη στην Ευρώπη να υιοθετήσουν τη θερινή ώρα, με το μέτρο να εφαρμόζεται ξανά στην Ελλάδα το 1975. Σκοπός ήταν η εξοικονόμηση ενέργειας. Ιστορικά, πάντως, η πρώτη φορά που εφαρμόστηκε η αλλαγή ώρας στην Ευρώπη, ήταν το καλοκαίρι του 1916. Εν μέσω Α’ Παγκοσμίου Πολέμου η Γερμανία άλλαξε την ώρα, προκειμένου να παρατείνει τις ώρες λειτουργίας στα εργοστάσιά της, ώστε να παράγουν μεγαλύτερη ποσότητα πολεμικού υλικού κατά τη διάρκεια της ημέρας.