Αν ήσουν έφηβος στην αρχαία Σπάρτη και πλησίαζε η ώρα να ολοκληρώσεις τη σκληρή φυσική σου εκπαίδευση (τα γυμνάσια), τι θα έκανες; Θα αποσυρόσουν στον Ταΰγετο για να περάσεις τον… μήνα του μέλιτος. Όχι για να εξασκηθείς στα γνωστά αθλήματα της παντρειάς, αλλά για να φτάσεις το σώμα σου στο απόγειο της δύναμής του τρεφόμενος αποκλειστικά με μέλι:
Η αρχαία αυτή μαρτυρία υπογραμμίζει τη μεγάλη θρεπτική αξία του μελιού, πόσο μάλλον όταν η θεά της νεότητας Ήβη σερβίριζε στους ολύμπιους θεούς μέλι (αμβροσία) και υδρόμελο (νέκταρ). Τι γνώριζε σχετικά ο μακρόβιος Ιπποκράτης και σύστηνε ανεπιφύλακτα το εκλεκτό ελληνικό μέλι ως κορυφαίο ελιξίριο νεότητας;
Ζώντας μόνο με μέλι;
Θεραπευτικό μέσο για δεκάδες παθήσεις (όταν είναι αγνό) και μοναδικό σε γλυκύτητα, το μέλι έπαιξε τεράστιο ρόλο στη διατροφή των αρχαίων Ελλήνων (και των Ρωμαίων, Αιγυπτίων, Ασσυρίων, Βαβυλωνίων, Χετταίων, Σουμερίων, Ινδών, Κινέζων). Για χιλιετίες υπήρξε το μοναδικό γλυκαντικό μέσο για τον ανθρώπινο ουρανίσκο – οι Μινωίτες το τιμούσαν δεόντως ήδη από το 3.400 π.Χ. Δεν ήταν όμως μόνο ο Ιπποκράτης φανατικός οπαδός του.
Μαζί του συμφωνούσε ο Πυθαγόρας (ο ίδιος και οι μαθητές του το είχαν ως κύρια τροφή, μαζί με το ψωμί). Το ίδιο και ο Αριστοτέλης και ο Δημόκριτος, ο οποίος υποστήριζε ότι οι άνθρωποι, για να διατηρηθούν άνοσοι και μακρόβιοι, θα έπρεπε να τρέφουν το σώμα τους εξωτερικά με λάδι και εσωτερικά με μέλι.
Το μέλι ήταν επίσης βασικό συστατικό της τροφής που χρησιμοποίησε η Κίρκη για να σαγηνεύσει τον Οδυσσέα, ενώ ήταν το… ελαφρύ γεύμα της Πυθίας, πριν ξεκινήσει να προφητεύει. Στις ιερές βέδες (ινδουιστικά θρησκευτικά βιβλία) αναγράφεται ότι το ποτό των θεών παρασκευαζόταν από μέλι και ήταν φάρμακο για όλες τις ασθένειες. Από την άλλη μεριά, στην Αγία Γραφή αναφέρεται ότι ο Ιωάννης ο Βαπτιστής τρεφόταν στην έρημο μόνο με μέλι και ακρίδες, ενώ ο αναστημένος Ιησούς συνέφαγε με τους Αποστόλους ψάρι και μέλι πριν από την Ανάληψη.
Μέλι και γάλα
Τα αρχαία χρόνια φαίνεται ότι δεν υπήρχε εκλεκτότερο ποτό από το μέλι και το γάλα. Ένα τέτοιο μείγμα αναφέρεται στην Οδύσσεια ως μελίκρατον. Ο Δίας, σύμφωνα με τη μυθολογία, ανατράφηκε με μέλι και γάλα στο Ιδαίον Άντρον.
Στη βιβλική ιστορία αναφέρεται επίσης ότι ο Θεός υποσχέθηκε να οδηγήσει τον εκλεκτό λαό του στη γη Χαναάν, έναν τόπο όπου έρεε γάλα και μέλι. Το γάλα με το μέλι αναφέρεται επίσης στον Ακάθιστο Ύμνο και το Άσμα Ασμάτων ως κάτι εξαιρετικό. Ακόμα είναι γνωστό ότι οι Βυζαντινοί έπιναν μελίγαλα, φτιαγμένο – όπως φανερώνει και το όνομά του – από μέλι και γάλα.
Το μέλι πάει παντού…
Οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν το μέλι σχεδόν παντού: Σε πίτες μαζί με λάδι και σκόρδο, σε σάλτσες με ξίδι και καρυκεύματα, σε τηγανίτες, τυρόψωμα και παστέλια, ενώ διατηρούσαν και φρούτα (π.χ. μήλα) μέσα σε μέλι. Έπιναν ένα είδος ρακόμελου ή κρασί με μέλι. Οι Βυζαντινοί το πρόσθεταν σε διάφορες συνταγές: Σε ζωμούς, στο ρύζι, σε μικρές σταρένιες πίτες.
Μια τροφή που δε χαλάει ποτέ
Όχι, δεν είναι μόνο η (βιομηχανοποιημένη) ζάχαρη που δεν έχει ημερομηνία λήξης. Και το (ανόθευτο) μέλι επίσης δε χαλάει ποτέ: Το αρχαιότερο μέλι που ανακαλύφθηκε (αναλλοίωτο στο πέρασμα των αιώνων) προέρχεται από τους Φαραώ και τρωγόταν θαυμάσια ακόμα και μετά από 4.000 χρόνια, όπως υποστηρίζουν οι αρχαιολόγοι που το γεύτηκαν.
Μέλι και αντισηψία
Ένας θρύλος θέλει τη σορό του Μεγάλου Αλεξάνδρου να θάβεται μέσα σε ένα γυάλινο φέρετρο γεμάτο μέλι, για να συντηρηθεί μέχρι τη μεταφορά της στο σημείο ταφής. Οι αντισηπτικές και αντιβακτηριδιακές ιδιότητες του μελιού ήταν ήδη γνωστές από τότε.
Το ελληνικό μέλι είναι βάλσαμο
Το αγνό μέλι περιέχει 180 διαφορετικές ουσίες (σάκχαρα, μεταλλικά στοιχεία, οξέα, ένζυμα, πρωτεΐνες, αμινοξέα, υγιή βακτήρια, αντιοξειδωτικές ουσίες, βιταμίνες Α, B, C, Ε, K και νερό) σε μια μοναδική σύνθεση που δε μπορεί να αναπαραχθεί χημικά. Αυτή ακριβώς η σύνθεση εξασφαλίζει και την ανθεκτικότητα του μελιού, αφού εμποδίζει την ανάπτυξη βακτηριδίων και μυκήτων λειτουργώντας ως φυσικό αντιβιοτικό.
Η κρυστάλλωσή του (ζαχάρωμα) είναι φυσική συνέπεια των σακχάρων του: Όταν ζεσταθεί ελαφρά (σε μπεν-μαρί), επανέρχεται στην αρχική του κατάσταση. Σημειωτέον ότι το ελληνικό μέλι έχει ανακηρυχθεί εθνικό προϊόν και θεωρείται ανώτερη πηγή ενέργειας.
Η πλούσια σε ηλιοφάνεια και ποικιλία αυτοφυών λουλουδιών, βοτάνων και δένδρων χώρα μας θεωρείται ότι παράγει το πιο αρωματικό, παχύρρευστο και πλούσιο σε ιχνοστοιχεία και αντιοξειδωτικές ουσίες μέλι.
Το θυμαρίσιο μέλι ειδικότερα (χωρίς να αδικηθούν οι υπόλοιπες, πραγματικά θαυμάσιες ποικιλίες) κατέχει την ονομασία του βάλσαμου, ενώ ακόμα δεν έχει ανακαλυφθεί το εύρος των θεραπευτικών του ιδιοτήτων. Η θυμόλη που περιέχει είναι μια φαινόλη με αναγνωρισμένες αντισηπτικές ιδιότητες και το καθιστά πρώτο με διαφορά ανάμεσα σε εκατοντάδες είδη μελιού σε όλο τον κόσμο, όπως υποστηρίζει ο Γάλλος καθηγητής Μπερνάρ Ντεκό.
Ο ίδιος εξαίρει τις θεραπευτικές του ιδιότητες στην επούλωση πληγών, εγκαυμάτων και ανθεκτικών μολύνσεων, σε συνδυασμό με την αντιβακτηριδιακή του δράση.
melimeliama
Ακολουθήστε το Hellas-now.com στο Facebook και στο Google news. Μπορείτε επίσης να μας βρείτε στο Telegram και στο Twitter