Τα κράνα αναφέρονται για πρώτη φορά στην παγκόσμια βιβλιογραφία στο αριστούργημα του Ομήρου Οδύσσεια, όταν η Κίρκη παγιδεύει τους συντρόφους του Οδυσσέα, τους μεταμορφώνει σε χοίρους και τους δίνει κράνα, πρινοβέλανα και βαλάνια για τροφή:«…δέ Κίρκη παρ ρ’ άκυλον βάλανόν τε βάλεν καρπόν τε κρανείης έδμεναι…», όπως διαβάζουμε χαρακτηριστικά στη ραψωδία Κ.
Είναι σίγουρο πως η τετραπέρατη κόρη του θεού Ήλιου και της Πέρσης δεν γνώριζε για τη μοναδική αξία αυτού του λαμπερού και κατακόκκινου καρπού. Υπερτερούν σε επίπεδο ολικής αντιοξειδωτικής ικανότητας ακόμα και από φρούτα τα οποία έχουν χαρακτηριστεί εδώ και χρόνια ως αντιοξειδωτικά «όπλα», όπως το ρόδι και τα δαμάσκηνα. Έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη D και ανθοκυάνες (ισχυρά φυτικά αντιοξειδωτικά), αλλά και τη μεγαλύτερη αντιοξειδωτική προστασία στο πιο σημαντικό σάκχαρο του ανθρώπινου οργανισμού, τη δεοξυριβόζη, βασικό δομικό συστατικό του DΝΑ.
Τα κράνα περιέχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε σίδηρο (Fe) αλλά και βιταμίνη C (103 mg/100 g), καθώς και υψηλή περιεκτικότητα σε ασκορβικό οξύ (4873 mg/100 g, περισσότερο από φράουλες, πορτοκάλια και ακτινίδια), καροτίνη και τανίνες. Οι ουσίες αυτές έχουν αντιοξειδωτικές και στυπτικές ιδιότητες. Αποτελούν τονωτικό του ανθρώπινου οργανισμού και ρυθμίζουν το πεπτικό σύστημα. Τα κράνα περιέχουν την υψηλότερη ποσότητα σε ανθοκυάνες σε σύγκριση με τα σμέουρα, τα βατόμουρα και τα φραγκοστάφυλα. Επίσης, εμπεριέχουν μια σειρά πολύτιμων μεταλλικών στοιχείων και ιχνοστοιχείων, με ιδιαίτερα σημαντική την περιεκτικότητα τους σε κάλιο.
Oι Αρχαίοι Έλληνες τη χρησιμοποιούσαν για παθήσεις του γαστρεντερικού συστήματος, της δυσπεψίας, και της καρδιάς διότι μπορούσε πολλές φορές να θεραπεύει αυτές τις παθήσεις. Ακόμη δίνει ενέργεια στον οργανισμό μετά από σκληρές εργασίες που τον καταπονούν.
Στο απώτατο παρελθόν, τα κράνα χρησιμοποιήθηκαν ως χυμός έναντι του σακχαρώδους διαβήτη (Shukurov, 1981; Sokolv and Zamotayev, 1985) αλλά και ως σκόνη από αποξηραμένους καρπούς για την καταπολέμηση της διάρροιας και των αιμορροΐδων (Asadov et al. 1990; Damirov et al. 1983).
Στο μεταξύ, πολύτιμο είναι και το ξύλο της κρανιάς, το οποίο και χρησιμοποιείται στην κατασκευή διαφόρων μικροκατασκευών και εργαλείων (μπαστούνια, γκλίτσες, βέργες, πίπες κ.λπ.). Από τον φλοιό προέρχεται κόκκινη βαφή, με την οποία παλαιότερα βάφονταν δέρματα, ενώ με τους καρπούς έβαφαν αβγά. Επίσης παράγεται ένα παραδοσιακό λικέρ, αλλά και θεσπέσια μαρμελάδα.
Tο κράνο (Cornus) συγχέεται στην πλειονότητα των περιπτώσεων με τα ξενόφερτα κράνμπερι (Vaccinium macrocarpon), το οποίο συγγενεύει με το μύρτιλλο. Άλλωστε οι καρποί του κράνμπερι έχουν σκούρο βυσσινί χρώμα ενώ αντίθετα το κράνο έχει κόκκινους γυαλιστερούς καρπούς και είναι πολύ πιο πλούσιο σε διατροφικά στοιχεία.
starvoice.wordpress.com
Ακολουθήστε το Hellas-now.com στο Facebook και στο Google news . Μπορείτε επίσης να μας βρείτε στο Telegram και στο Twitter
