Η μαστίχα Χίου είναι μια φυσική ρητίνη που παράγεται από το δέντρο μαστιχοφόρος (Pistacia lentiscus var. Chia). Το δέντρο αυτό είναι ενδημικό στο νησί της Χίου και η μαστίχα αποτελεί το κύριο προϊόν του νησιού.
Η παραγωγή μαστίχας χρονολογείται από την αρχαιότητα.
Οι αρχαίοι Έλληνες και οι Ρωμαίοι χρησιμοποιούσαν τη μαστίχα για διάφορους σκοπούς, όπως για την παρασκευή φαρμάκων, για την παρασκευή τροφίμων και για την παρασκευή καλλυντικών.
Αν και τα ίδια δέντρα μπορούν να καλλιεργηθούν και σε άλλες περιοχές της Μεσογείου, μόνο αυτά που αναπτύσσονται στο νησί μπορούν να παράγουν τον χυμό ρητίνης που ονομάζεται μαστίχα
Το 2014, η μαστίχα Χίου εγγράφηκε στον Κατάλογο των Παγκοσμίων Μνημείων Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Αυτό αναγνωρίζει τη μοναδική σημασία της μαστίχας για την ιστορία, τον πολιτισμό και την οικονομία του νησιού της Χίου.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση παρέχει στην Ελλάδα αποκλειστικά την άδεια για την παραγωγή αυτής της μοναδικής μαστίχας.
Η μαστίχα συλλέγεται με την πραγματοποίηση μικρών τομών στο φλοιό των δέντρων της Χίου, με τη ρητίνη να στάζει σιγά σιγά από αυτές τις τομές και να παίρνει τη μορφή σταγόνας.
Γι’ αυτό, οι ντόπιοι ονομάζουν τη μαστίχα “δάκρυα της Χίου”. Απαιτείται περίπου ένας μήνας ή περισσότερο για να κρυσταλλωθεί η ρητίνη και να μπορέσει να συγκομιστεί και να καθαριστεί. Για πολλές οικογένειες της Χίου, η μαστίχα αποτελεί την κύρια πηγή του εισοδήματος τους.
Τα οφέλη της μαστίχας είναι πολλά. Αρχικά, συλλέχθηκε λόγω των αντιφλεγμονωδών και αντιοξειδωτικών της ιδιοτήτων, αλλά σήμερα χρησιμοποιείται κυρίως για το μάσημα τσίχλας.
Έρευνες έχουν δείξει ότι η μαστίχα μπορεί να έχει οφέλη όχι μόνο στο στόμα αλλά και γενικά για την υγεία:
Πρόληψη της φλεγμονής: Το μάσημα μαστίχας μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της φλεγμονής σε ασθένειες όπως η ουλίτιδα, το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου και ορισμένοι τύποι δερματίτιδας.
Μείωση των επιπέδων χοληστερόλης: Μια μελέτη του 2015 έδειξε ότι η μαστίχα μπορεί να μειώσει τα επίπεδα ολικής χοληστερόλης.
Βελτίωση της υγείας του εντέρου: Οι αντιβακτηριακές ιδιότητες της μαστίχας μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση βακτηρίων όπως το H. pylori, το οποίο συνδέεται με γαστρικές παθήσεις.
Προώθηση της παραγωγής σάλιου: Το μάσημα τσίχλας βοηθά στην παραγωγή σάλιου, το οποίο είναι σημαντικό για την υγεία του στόματος και των δοντιών.
Μείωση στοματικών βακτηρίων και πλάκας: Μια μελέτη έδειξε ότι η μαστίχα μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της βακτηριακής ανάπτυξης στο σάλιο και την πρόληψη του σχηματισμού πλάκας στα δόντια.
Ενίσχυση των μυών της γνάθου: Το μάσημα τσίχλας ενισχύει τους μύες της γνάθου.
Βελτίωση της ψυχικής ευεξίας και της εργασιακής απόδοσης: Το μάσημα τσίχλας μπορεί να βελτιώσει τη συγκέντρωση, τη διάθεση και την παραγωγικότητα.
Δημιουργία μιας πιο καθορισμένης γραμμής γνάθου: Ορισμένοι ισχυρίζονται ότι το μάσημα μαστίχας μπορεί να βοηθήσει στην ανάπτυξη της γνάθου και στη βελτίωση της υγείας του αεραγωγού.
Σε ποιες μορφές τη βρίσκουμε;
Σε χονδρή μορφή μεγάλα κομμάτιαΣε ψιλή μορφή μικρά κομμάτιαΣε μορφή σκόνης καιΣε μορφή ελαίου δηλαδή μαστιχέλαιο
Πώς πίνεται;
Η μαστίχα μπορεί να καταναλωθεί και ως ρόφημα. Η πιο διαδεδομένη της μορφή είναι ως λικέρ. Το γνωστό λικέρ μαστίχας το οποίο συνήθως προσφέρεται στο τέλος ενός γεύματος με την ιδιότητα ενός χωνευτικού ροφήματος. Άλλα είδη ποτών στα οποία μπορείτε να βρείτε την μαστίχα να περιλαμβάνεται είναι σε ρακόμελο, σε ούζο κ.α . Επίσης, σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να καταναλωθεί και το μαστιχέλαιο.
Πώς τρώγεται;
Η πιο δημοφιλή μορφή της μαστίχας βεβαίως και είναι η τσίχλα! Με το μάσημα της μαστίχας ως τσίχλας η υγιεινή των δοντιών, των ουλών και γενικά του στόματος θα είναι αισθητή. Βελτιώνεται γενικά η στοματική υγιεινή όπως ουλίτιδα και πλάκα, λόγω της αντιμικροβιακής δράσης και ενισχύει γενικά τον ανθρώπινο οργανισμό λόγω των αντιοξειδωτικών συστατικών της. Παρόλα αυτά η μαστίχα μπορείτε να απολαμβάνεται και σε άλλες μορφές όπως του παγωτού.
Συμπερασματικά
Η μαστίχα διαθέτει αντιοξειδωτικές, αντιβακτηριακές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Επίσης, υπάρχουν δεδομένα για την αντικαρκινική δράση της. Έχει γενικά θετική επίδραση, βελτιώνοντας τη υγεία. Χρησιμοποιείται με επιτυχία στην ζαχαροπλαστική και μαγειρική, στην βιομηχανία αρωμάτων και καλλυντικών και στη ποτοποϊα. Έχει τον τίτλο της «θαυματουργή» τροφή και όχι άδικα. Έτσι μετά από όλα αυτά τα οφέλη, η ανάγκη για πάγια παραγωγή της είναι δεδομένη! Τέλος, η μαστίχα έχει αναγνωριστεί ως φυσικό φάρμακο από την Ευρωπαϊκή Ένωση.